TOP SHELVES: BATMAN VOL. 3 – DEATH OF THE FAMILY

Writers: Scott Snyder, James T. Tynion IV
Artists: Greg Capullo, Jock, Jonathan Glapion
DC Comics

Μάλλον τελικά ο νέος Batman έγινε το προσωπικό μου project, όσον αφορά στα reviews, καθώς δεν πέρασαν παρά ελάχιστες εβδομάδες από την τελευταία φορά που άνοιξα το ρημαδοword και ξεκίνησα με τη λέξη “BATMAN” (ήταν τότε που μετά την άνω και κάτω τελεία ακολούθησε η φράση “YERO ZEAR”). Αλλά πρόκειται για ένα project ευχάριστο και ενδιαφέρον που μου επιτρέπει να νιώσω στο πετσί μου τη σταθερότητα στην ποιότητα του run των Snyder και Capullo. Άλλωστε, καθένα από τα storylines των δύο δημιουργών στο BATMAN μπορεί να σταθεί και μόνο του, καθώς έχουν όλα αρχή, μέση και τέλος που δε σε αναγκάζουν να ανατρέξεις σε προηγούμενα ή επόμενα τεύχη – παρά μόνο για να δεις αν και εκείνα είναι εξίσου καλά.

Και το storyline “Death Of The Family” που συγκεντρώνεται σε αυτό εδώ το hardcover (κυκλοφόρησε πριν ένα χρόνο περίπου και συγκεντρώνει τα BATMAN #13-17 και όχι ολόκληρο το crossover – τα τεύχη DETECTIVE COMICS, BATGIRL, NIGHTWING και όλα τα υπόλοιπα βρίσκονται στο THE JOKER: DEATH OF THE FAMILY) αποτελεί μια τέτοια ιστορία. Στέκεται μόνη της και αποτελεί ένα ακόμη δείγμα της εξαιρετικής δουλειάς που κάνουν οι Snyder και Capullo στον τίτλο. Παράλληλα, όμως, κρύβει και κάποιες αδυναμίες, ενδεικτικές της δυσκολίας αυτού που προσπαθεί να καταφέρει το δημιουργικό team – ειδικά ο Snyder, ο οποίος ουσιαστικά μας παρέδωσε ένα ερωτικό γράμμα στον Joker, ο οποίος με τη σειρά του εμφανίζεται να συντάσσει το δικό του ερωτικό γράμμα προς τον Batman.

Ακούγεται πολύ meta για τα γούστα σας; Ηρεμήστε. Ο Snyder δεν ξεφεύγει από τις συνήθεις πρακτικές του. Εκτός από τα horror στοιχεία, τη συγκρατημένη παραδοσιακή superhero δράση και την καθοριστική παρουσία διαλόγων, ο writer έχει συμπεριλάβει στο “Death Of The Family” αναφορές και φόρους τιμής σε παλιότερες δουλειές με πρωταγωνιστή τον Clown Prince Of Crime – κυρίως στο THE KILLING JOKE, αλλά και σε κάποιες ιδέες του Miller. Και ο Joker του Snyder είναι γνώριμος, αλλά με έναν διακόπτη έντασης στο πίσω μέρος του κεφαλιού του, κολλημένο στο maximum.

O Joker, λοιπόν, τον οποίο είχαμε να δούμε περίπου ένα χρόνο (από το DETECTIVE COMICS #1), επιστρέφει στη Gotham, για να πάρει πίσω το πρόσωπό του, το οποίο αφαίρεσε και άφησε στα χέρια της αστυνομίας. Μετά από ένα απολαυστικότατο μακελειό στο σκοτάδι, περνά στο δεύτερο μέρος του σχεδίου του: να χωρίσει τον Batman από τη Bat-family. Βλέπετε, ο Joker παρουσιάζεται εδώ ως ο μεγαλύτερος θαυμαστής του Dark Knight, διακατεχόμενος από θαυμασμό στα όρια του έρωτα, και πιστεύει πως η μόνη προσφορά των υπολοίπων (Robin, Batgirl, Nightwing και Red Hood) είναι να κάνουν τον Batman αδύναμο. Αντίθετα, οι villains – με αποκορύφωμα τον ίδιο – είναι αυτοί που του προσφέρουν τη δύναμη, την αίγλη και τον σκοπό του. Και o Batman είναι ο πρώτος που το γνωρίζει κατά βάθος – για αυτό το λόγο δε σκοτώνει τους villains του. Αυτό που κάνει, λοιπόν, είναι να κρατήσει αιχμάλωτα τα μέλη της Bat-family, να τα βασανίσει, αλλά και να τα πείσει ότι γνωρίζει τις ταυτότητές τους, αποσκοπώντας στη διάλυσή της. Και όλα αυτά, για να αποδείξει στον Batman ότι ο ίδιος είναι ο βασικός πρωταγωνιστής στη ζωή του.

Πρωταγωνιστής, λοιπόν, στο “Death Of The Family” είναι ο Joker, σε πείσμα του μεγάλου cast, αλλά και του πάντοτε επιβλητικού Batman. Και πρόκειται για έναν Joker που κλέβει την παράσταση από τις πρώτες στιγμές, χάρη στην παράνοιά του – κάτι που δεν οφείλεται μόνο στον Snyder, αλλά και στον Capullo.

Ο πρώτος τονίζει όσο περισσότερο μπορεί, όχι μόνο τον τρέχοντα βαθμό παράνοιάς του, αλλά και όλους τους προηγούμενους, βάζοντας τον Joker να αναπαραστήσει προηγούμενα εγκλήματά του – οι αναφορές σε παλιότερα κλασικά storylines και graphic novels είναι πολλές. Και δε χάνει την ευκαιρία να τονίσει την αγάπη του Joker για τον Batman, προφορικά και πρακτικά. Ειδικά οι διάλογοι πλευρίζουν μια ομοφυλοφιλικού τύπου – και αθεράπευτα παρανοϊκού, για να μην ξεχνιόμαστε – αγάπη, κάτι που ίσως δεν είναι τόσο εμφανές στην παρούσα έκδοση, καθώς κάποιοι διάλογοι (ειδικά η βροχή από “sweetheart” και “dear” σε κάθε word balloon του Joker) κόπηκαν και άλλαξαν. Η επίσημη εκδοχή λέει πως αυτό συνέβη για να γίνει πιο κατανοητό το σχέδιο του Joker, ανάμεσα στα rants του, μα η άλλη πλευρά μιλά για προσπάθεια διόρθωσης της εικόνας του Batman ως ομοφοβικού… Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το ερωτικό γράμμα του Joker δε χάνει τη δύναμή του, καθώς τα πάντα σε αυτή την ιστορία μπορούν να κριθούν μεταφορικά: η προσκόλλησή του στον Batman, η εξάλειψη του “ανταγωνισμού”, η πρόσκληση σε δείπνο προς τιμήν του και οι δυνατές εικόνες βρίσκονται ακόμη εκεί, διατηρώντας αναλλοίωτο το όραμα του Snyder.

Το όραμα αυτό ενισχύεται ακόμη περισσότερο από το σχέδιο του Capullo. Όταν μιλάμε για horror, παράνοια και ενοχλητικές εικόνες, ο πρώην artist του SPAWN διαπρέπει με ένα χέρι δεμένο και το DEATH FO THE FAMILY δεν αποτελεί εξαίρεση. Για τι να πρωτομιλήσω; Για τον αλά Leatherface Joker που έχει δέσει το δέρμα του προσώπου του στο κεφάλι του; Για την αποσύνθεση της φρικιαστικής μάσκας του, όσο οι σελίδες γυρίζουν; Για τις μύγες που πολλαπλασιάζονται σε κάθε panel; Για το σκηνικό του τελευταίου κεφαλαίου (BATMAN #17), το οποίο είναι ενοχλητικό από την πρώτη έως την τελευταία σελίδα; Ή για το εκπληκτικό cover αυτής της έκδοσης, το οποίο αποκαλύπτει το πρόσωπο του Joker, κάτω από τo dust jacket; Αντιπαρατάσσοντας, μάλιστα, το σχέδιο του Capullo με τα πιο “συνηθισμένα” των artists των back-up stories, η αισθητική φρίκη του “Death Of The Family” αποκτά ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα.

Το αποτέλεσμα της συμβολής των δύο δημιουργών, λοιπόν, έχει ένα βασικό αποτέλεσμα στην απεικόνιση του Joker: τον καθιστά πιο υπερβολικό, πιο extreme, πιο παρανοϊκό από ποτέ. Είναι ένα τέρας, με έναν σκοπό μόνο στο μυαλό του. Υποθέτω ότι κάτι τέτοιο αποφασίστηκε για αρκετούς λόγους. Ο βασικότερος, πιστεύω, ήταν για να ξεχωρίσει από οτιδήποτε άλλο έχουμε δει μέχρι σήμερα – ιδιαίτερα από τον Joker του Nolan στο THE DARK KNIGHT, o οποίος δεν αποκλείεται να αποτελεί τη μοναδική αναφορά πολλών νέων αναγνωστών, όσον αφορά στον Clown Prince Of Crime. Αλλά δεν αμφιβάλλω για το ότι ο Snyder φρόντισε, ώστε η διαφοροποίηση να μην αποτέλεσε αυτοσκοπό. Σε κάποια σημεία, βέβαια, ο Joker δε μοιάζει τόσο με τον Joker που γνωρίζουμε, αλλά ακόμη και αυτές οι παρασπονδίες δικαιολογούνται επαρκώς από το σενάριο. Άλλωστε, το DEATH OF THE FAMILY με έκανε να νιώσω πως δε μαθαίνω για πρώτη φορά πράγματα που πάντα βρίσκονταν στον ψυχισμό του (όπως γίνεται συνήθως σε αριστουργήματα με πρωταγωνιστή τον Joker), αλλά πως βλέπω τον ίδιο τον ψυχισμό του να εξελίσσεται, τραβώντας μια απότομη κατηφόρα, σελίδα με τη σελίδα.

Το σημείο που κλέβει, λοιπόν, την παράσταση στο DEATH OF THE FAMILY είναι ίσως και το πλέον αμφιλεγόμενο. Οι fans του Batman και του Joker είτε θα δουν ένα κεφάλαιο-ορόσημο στη σχέση superhero-villain είτε έναν Joker παρωδία, δομημένο ως μια ενοχλητική καρικατούρα που μόνο σκοπό έχει να σοκάρει. Και οι δύο κατηγορίες θα βρουν πολλά επιχειρήματα στις σελίδες αυτής της αμφιλεγόμενης έκδοσης.

Και μιας και το χάος που ονομάζω ροή της σκέψης μου με οδήγησε στα αρνητικά, λίγο πριν το τέλος αυτού του review, θα αναφέρω και το βασικότερο μειονέκτημα αυτής της έκδοσης – ένα μειονέκτημα που αφορά και σε ολόκληρο το storyline, ανεξάρτητα αν κάποιος το διαβάσει μέσω των τευχών ή των collected editions. Το συγκεκριμένο hardcover συγκεντρώνει, όπως προανέφερα, μόνο τα BATMAN #13-17 και τα tie-ins βρίσκονται σε ένα δεύτερο, με τίτλο THE JOKER: DEATH OF THE FAMILY. Διαβάζοντας κάποιος μόνο το BATMAN, θα δει μέλη της Bat-family να ξεπετάγονται από το πουθενά, αναφέροντας συνοπτικά πληροφορίες που οι αναγνώστες δε γνωρίζουν. Το “Death Of The Family”, άλλωστε, ήταν crossover και μεγάλο κομμάτι της δράσης του εξελίσσεται σε άλλους τίτλους.

“Εντάξει”, θα μου πείτε, “αφού είναι καλό, αξίζει να πάρω και το δεύτερο hardcover ή να διαβάσω όλα τα τεύχη του crossover”. Τα tie-ins, όμως, αν και σημαντικά στην εξέλιξη της πλοκής, είναι αρκετά αδύναμα, με ελάχιστες εξαιρέσεις (όπως τα DETECTIVE COMICS και BATGIRL). Με άλλα λόγια, αν διαβάσει κανείς μόνο τα “καλά”, χάνει σημαντικά κομμάτια της πλοκής. Και, αν διαβάσει τα πάντα, είναι αναγκασμένος να σπαταλήσει χρόνο και χρήμα με τεύχη (ή κεφάλαια) που είναι σαφώς κατώτερης ποιότητας. Θα προτιμούσα, λοιπόν, ένα crossover (όπως το αμέσως επόμενο “Zero Year”), στο οποίο τα tie-ins συμβάλλουν περισσότερο στην ατμόσφαιρα και δεν αποτελούν υποχρεωτικά αναγνώσματα, και όχι τη μέθοδο που ακολουθήθηκε στο “Death Of The Family”.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το “Death Of The Family” αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια της Ιστορίας του Batman. Ακόμη κι αν το μισήσετε, δε μπορείτε παρά να παραδεχθείτε ότι αποτελεί μια θεμέλια λίθο του οικοδομήματος, στο οποίο πατά σήμερα ο Dark Knight. Το μόνο που έχετε να αποφασίσετε από εκεί και πέρα είναι αν είναι σαθρό ή αν αποτελεί το πάτημα για κάτι ακόμη μεγαλύτερο. Και, όπως διάβασα, ο Snyder σκοπεύει να γράψει ένα ακόμη storyline με πρωταγωνιστή τον Joker, οδηγούμενο αυτή τη φορά, όχι από την αγάπη του, αλλά από το μίσος του για τον Batman. Η αντίδρασή σας, λοιπόν, σε αυτή την είδηση, είναι που κρίνει το πώς σας φάνηκε το DEATH OF THE FAMILY.