TRANSMETROPOLITAN

Writer: Warren Ellis
Penciller: Darick Robertson
Inker: Rodney Ramos
Colorist: Nathan Eyring
Letterer: Clem Robins
Editors: Stuart Moore, Heidi MacDonald
Format: Trade paperback
Original Format: 60 issue ongoing series
Original Run: 1997-2002
DC Comics (Vertigo)

Κάπου στον 23ο αιώνα, οι πληροφορίες έρχονται στα μάτια σου κατά χιλιάδες. Ωστόσο, η αλήθεια είναι θαμμένη και κανείς δε τη γνωρίζει. Πάλι καλά που υπάρχει και ο Spider Jerusalem, επαναστάτης δημοσιογράφος που έχει αποκηρύξει το σύστημα και παλεύει με νύχια και με δόντια για το βασικό αγαθό που λείπει σε έναν κόσμο γεμάτο ανέσεις και ναρκωτικά!

Αυτή θα μπορούσε να είναι μια σύντομη περίληψη του TRANSMETROPOLITAN – με τη διαφορά, όμως, ότι ο εν λόγω δημοσιογράφος δεν υιοθετεί ιδιαίτερα τον αγνό ρόλο του ήρωα. Εκτός από την αναζήτηση της αλήθειας (την οποία εκπληρώνει κάθε φορά με επιτυχία), ο Jerusalem επιδίδεται σε κολοσσιαία κατανάλωση διαφόρων ειδών ναρκωτικών, ξεσπάσματα γκρίνιας (δεν είναι τυχαίο ότι η στήλη του τιτλοφορείται “I Hate It Here”), ψυχολογικό πόλεμο εναντίον οτιδήποτε και οποιουδήποτε δεν εγκρίνει (θρησκευτικών ομάδων, πολιτικών και μειονοτήτων), αλλά και σε ανορθόδοξες μεθόδους απόσπασης της εν λόγω αλήθειας, με δημοφιλέστερη τη χρήση ενός bowel disruptor – το όνομα, πιστεύω, εξηγεί απόλυτα τη λειτουργία του.

Το cyperpunk όραμα του Warren Ellis για το μέλλον είναι το ίδιο διεστραμμένο με τον πρωταγωνιστή του έργου του. Στη μεγαλύτερη πόλη των ΗΠΑ και πιθανότατα του κόσμου, η τεχνολογία και τα υπολείμματα του BRAVE NEW WORLD του Aldus Huxley βρίσκονται παντού. Οι “έχοντες” διαθέτουν οτιδήποτε θελήσουν: πανίσχυρους υπολογιστές που κάνουν κάθε δουλειά στο σπίτι, ρούχα και αξεσουάρ που εμφανίζονται με το πάτημα ενός κουμπιού και άφθονα ναρκωτικά (διαθέτουν, επίσης, και τα αγαπημένα μου cancer pills, τα οποία τους επιτρέπουν να καπνίζουν ασταμάτητα, χωρίς τις συνέπειες). Επιπλέον, διαθέτουν εμφυτεύματα που μπορούν να τους μεταμορφώσουν σε οποιαδήποτε μειονότητα επιλέξουν (κάποιοι είναι μισοί άνθρωποι και μισοί εξωγήινοι, κάποιοι άλλοι έχουν μεταμορφωθεί, χάρη στη νανοτεχνολογία, σε ένα σύννεφο καπνού κ.ο.κ.). Οι “μη έχοντες” ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες, πασχίζοντας μόνο για να βρουν ναρκωτικά ή απλά για να συνεχίσουν να επιζούν.

Μια τέτοια κοινωνία, όπως αποδεικνύεται πάντα σε ανάλογα έργα που αφορούν στο μακρινό μέλλον, ενδιαφέρεται μόνο για τα ναρκωτικά και το σεξ. Παρά το γεγονός ότι η πληροφόρηση έρχεται από παντού (δεκάδες τηλεοπτικά κανάλια και ψηφιακά ΜΜΕ), λίγοι ενδιαφέρονται για αυτή, όταν αφορά σε κάτι σημαντικό.

Αυτός είναι και ο λόγος που η πρώτη μας επαφή με τον Spider Jerusalem γίνεται μακριά από την πόλη, σε μια απομονωμένη καλύβα πάνω στο βουνό. Ο μισάνθρωπος πρωταγωνιστής (φτυστός ο Alan Moore) έχει φύγει αηδιασμένος από τον πολιτισμό εδώ και πέντε χρόνια, σηκώνει, όμως, το τηλέφωνο για να μάθει πως είναι αναγκασμένος να επιστρέψει. Πίσω στην πόλη, αναλαμβάνει μια στήλη στην παλιά του δουλειά και, για τα χρέη αυτής της στήλης, ασχολείται με κοινωνικά γεγονότα και αδικίες και, περισσότερο απ’ όλα, με την πολιτική, μιας και πλησιάζουν οι εκλογές. Σε αυτό το σημείο είναι που αρχίζει και το κεντρικό plot του TRANSMETROPOLITAN, καθώς διεφθαρμένοι πολιτικοί, αξιωματούχοι και αστυνομικοί βάζουν στόχο της ζωής τους να ξεκάνουν τον ενοχλητικό δημοσιογράφο και τις δυο βοηθούς του. Συγγνώμη που δε θα επεκταθώ περισσότερο στην υπόθεση, αλλά κάτι τέτοιο θα αποτελέσει, κατά τη γνώμη μου, spoiler, και θα ήθελα να το αποφύγω.

Θα συμπληρώσω μόνο ότι το χιούμορ και η καυστικότητα είναι τα δυο στοιχεία που κυριαρχούν, σε μια ιστορία που αντικατοπτρίζει στην ουσία τη μάχη ανάμεσα σε Δαβίδ και Γολιάθ.

Το TRANSMETROPOLITAN δεν αποτελεί μια συνηθισμένη ιστορία του μέλλοντος, ούτε μπαίνει σε καλούπια τύπου “ο αγνός ήρωας παλεύει για τα ιδανικά του ενάντια στην εξουσία και όλο τον κόσμο” – o πρωταγωνιστής απέχει από τον χαρακτηρισμό του αγνού ήρωα όσο και τα τηλεοπτικά ντιμπέιτ από την ουσία (για κάποιο λόγο το πρώτο παράδειγμα που μου ήρθε στο μυαλό μετά το διάολο και το λιβάνι). Είναι μονίμως μαστουρωμένος, διακατέχεται από ξεσπάσματα παράνοιας, μανίας και μισανθρωπισμού και χρησιμοποιεί μεθόδους που δε συνάδουν όχι μόνο με το λειτούργημά (χαχαχα) του, αλλά και με τον ανθρωπισμό του. Αποτελεί σίγουρα έναν αντι-ήρωα, όχι, όμως κάποιον cool παιδαρά, όπως ο Punisher, για παράδειγμα, αλλά έναν γραφικό τύπο, με τον οποίο δύσκολα θα ταυτιστείς – κυρίως θα γελάσεις μαζί του.

Παραμένει, ωστόσο, ιδιαίτερα συμπαθής μέχρι το τέλος. Ο Ellis γράφει για έναν τύπο που δε σταματά να σε εκπλήσσει, ταυτόχρονα, όμως, παραμένει συνεπής στο χαρακτήρα του. Και η συνέπεια αυτή είναι διάσπαρτη σε ολόκληρο το comic, από τους δευτερεύοντες και minor χαρακτήρες, μέχρι τη γενικότερη περιγραφή της κοινωνίας που τους περιβάλλει.

Μακάρι κάτι τέτοιο να συνέβαινε και με το σχέδιο του Robertson. Αν και η δουλειά του μπορεί να χαρακτηριστεί εξαιρετική (με τα δικά μου στάνταρ τουλάχιστον), σε κάποια σημεία μας τα χαλάει, καθώς οι απεικονίσεις των ηρώων μοιάζουν εκτός τόπου και χρόνου. Άλλος μοιάζει σε κάποιο πάνελ πιο χοντρός, άλλος μεγαλύτερος και άλλος σαν να ξέφυγε από το βλέμμα κάθε editor του κτιρίου. Χωρίς αυτά τα ατοπήματα (πάλι καλά, δεν είναι πολλά), το σχέδιο θα ήταν αναμφισβήτητα κορυφαίο. Ο Robertson και το υπόλοιπο σχεδιαστικό team παίζουν συχνά με τις σκιές, υιοθετούν περίεργες γωνίες και αποτυπώνουν σε εικόνες τον twisted κόσμο του Ellis με τρόπο που σε αναγκάζει να ψάξεις λίγο παραπάνω ακόμη και το background του κάθε πάνελ.

Κι επειδή έχω την εντύπωση ότι εξυμνώ τόση ώρα το TRANSMETROPOLITAN με βαρύγδουπες κολακείες (πείτε το πρώτη επαφή με τον Ellis, πείτε το δημοσιογραφική αλληλεγγύη, δε με νοιάζει), νομίζω ότι ήρθε η ώρα για τα αρνητικά του. Αν κι έχω ακούσει κάποια παράπονα για το τέλος, δε θα συμφωνήσω, καθώς πιστεύω ότι είναι το πλέον αρμόζον για μια τέτοια σειρά. Το αρνητικό που μπορώ να του καταλογίσω είναι το εξής:

Κάπου στο δεύτερο μισό της σειράς (σκόρπια κυρίως στα volumes 4-6 των trades) βρίσκονται κάποια τεύχη που δεν προχωρούν καθόλου το storyline, ωστόσο, επικεντρώνονται στους ανθρώπους που ζουν στην πόλη και τους παρουσιάζουν μέσα από τα μάτια του Jerusalem. Επιπλέον, παρεμβάλλονται και κάποια άλλα που προχωρούν αρκετά αργά τη δράση. Τα συγκεκριμένα τεύχη δεν είναι καθόλου άσχημα (η πρώτη κατηγορία, μάλιστα, εξυπηρετεί σε τεράστιο βαθμό την ανάγκη παρουσίασης του περιβάλλοντος στο οποία εξελίσσεται η ιστορία), το γεγονός ωστόσο, ότι βρίσκονται μαζεμένα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα (20 περίπου τευχών) τα κάνει κουραστικά. Με λίγα λόγια, για δυο περίπου χρόνια η εξέλιξη του plot του comic ήταν σχεδόν μηδαμινή, όταν τα συγκεκριμένα (απαραίτητα επαναλαμβάνω, τεύχη) θα μπορούσαν να έρχονται σε μια συχνότητα που δεν ξεπερνά το ένα ανά 7-8 τεύχη.

Για την ιστορία, τέλος, το TRANSMETROPOLITAN ξεκίνησε το 1997, με το λογότυπο του νέου imprint της DC, Helix, στο cover του, όταν, όμως, αυτό έκλεισε, συνέχισε κάτω από τη “φτερούγα” της Vertigo, η οποία, μετά το τέλος της σειράς, το 2002, παραμένει η εκδοτική που έχει αναλάβει τη μεταφορά της σειρά σε trades. Και μιας και μιλάμε για trades, φροντίστε, σε περίπτωση που τα αποκτήσετε, να αποφύγετε την πέμπτη έκδοση, καθώς δε συμπεριλαμβάνει τα covers της σειράς, τα οποία, σε ουκ ολίγες περιπτώσεις είναι εξαιρετικά. Μέσα στα credits των δημιουργών ξεχωρίζουν τα ονόματα των Frank Quitely, Moebius, Jae Lee, Tony Harris, Jim Lee, Jaime Hernandez, Matt Wagner, John Cassaday, J.G. Jones και Glenn Fabry.

Σε γενικές γραμμές, πάντως, και σε περίπτωση που δεν το καταλάβατε ακόμη, το TRANSMETROPOLITAN αποτελεί μια από τις πλέον αγαπημένες μου σειρές και το έχω ήδη διαβάσει δύο φορές, χωρίς ακόμη να το έχω χορτάσει. Αν έχει συμβεί το ίδιο και σε εσάς, μην παραλείψετε να αποκτήσετε και το volume 0, με τίτλο Tales Of Human Waste, το οποίο συγκεντρώνει κάποια one-shots. Και, φυσικά, να ρίξετε μια ματιά στα υπόλοιπα έργα του πολυγραφότατου Warren Ellis, με το πέρασμά του από το έτερο imprint της DC, τη Wildstorm, να έχει προσφέρει δυο από τα καλύτερα έργα του, τα PLANETARY (το οποίο ολοκληρώνεται επιτέλους τον Οκτώβριο!) και THE AUTHORITY. Ωστόσο, ο Ellis έχει περάσει από πάρα πολλές εταιρείες, και έχει δώσει εξαιρετικά δείγματα σχεδόν σε όλες (στη Marvel, μάλιστα έχει συμμετάσχει και σε τίτλους όπως X-MEN, DAREDEVIL, CIVIL WAR, ULTIMATE FANTASTIC FOUR και IRON MAN), ενώ τα τελευταία χρόνια έχει αναλάβει ένα σεβαστό κομμάτι του όγκου των τίτλων της Avatar (CROSSED, DOCTOR SLEEPLESS, BLACK GAS, BLACK SUMMER και δεκάδες άλλοι). Και ετοιμάζει άλλους δύο για τους ερχόμενους μήνες.

Μια τελευταία πρότασή μου θα ήταν και το THE NIGHTLY NEWS της Image, γραμμένο και σχεδιασμένο από τον Jonathan Hickman. Αν και το ύφος είναι διαφορετικό σε ασύλληπτο βαθμό, η θεματολογία του αφορά στη διαφθορά και στη δημοσιογραφία και αποτελεί μια εξαιρετική παράλληλη πρόταση.