RUSTBONE VOL. 1
Writer/Artist: Γιάννης Δαλκίδης
Editor: Βάια Ποιμενίδου
Self-Published
Θα είμαι ειλικρινής: είναι αδύνατο να δω το RUSTBONE με πλήρη αντικειμενικότητα. Αν και η ίδια η ιστορία, η ουσία των χαρακτήρων και γενικά το μεγαλύτερο μέρος του συγκεκριμένου manga μού ήταν τελείως άγνωστα πριν το διαβάσω, η γραμμή του είναι γνώριμη, ενώ τους δύο κυρίως χαρακτήρες αυτού του τόμου, Φεντόρ Τσαπάγιεβ και Ντανίλ Τολστόι, αντίκρισα στην πρωτόλεια μορφή τους στα τελευταία τεύχη του MANGAIJIN, τα οποία βγάλαμε με τον Γιάννη Δαλκίδη, το 2005. Τώρα που σας έχω εντίμως προειδοποιήσει, προχωράμε στο ίδιο το comic…
Όπως θα προσέξατε, μια φορά το ανέφερα ως “comic” και μία ως “manga”. Ο λόγος είναι ότι, ενώ συνηθίζουμε να αποκαλούμε με τον πρώτο τρόπο τέτοιου είδους εγχώριες παραγωγές, το συγκεκριμένο δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι ανήκει στη δεύτερη κατηγορία. Αν το GALAXIA του Μάνου Λαγουβάρδου είναι το πρώτο αμιγώς ελληνικό, ασιατικώς ορμώμενο, μωσαϊκό επιρροών, τότε το RUSTBONE είναι το πρώτο αμιγώς ελληνικό manga, που ακολουθεί πιστά πολλά από τα μοτίβα και τις τεχνικές των Ιαπώνων εξαδέλφων του, τουλάχιστον σε ότι αφορά το σχέδιο, τη δόμηση των σελίδων και την απεικόνιση της κίνησης (αν και διαβάζεται με τον “δυτικό” τρόπο – αριστερά προς τα δεξιά).
Η ιστορία ξεκινάει στο Οικοτροφείο Αρρένων του Αποστόλου Παύλου, σε ένα είδος εναλλακτικής Ευρώπης (από τα συμφραζόμενα, καθότι δεν υπάρχει χάρτης per se), όπου φοιτούν οι Ντανίλ Τολστόι, Φεντόρ Τσαπάγιεβ, καθώς και οι υπόλοιποι φίλοι τους, μια τυπική (αν και σχετικά άκακη) σχολική συμμορία. Η κοινότυπη και σχετικά βαρετή ζωή τους πρόκειται να αλλάξει, όταν το σχολείο δέχεται την επίσκεψη του Καρδινάλιου Μπαρτολομέο Φιράλντι, ο οποίος αναλαμβάνει να τους διδάξει επιστήμη και ανθρωπολογία. Είναι ένας παράξενος τύπος, διαρκώς καλυμμένος με μια παραλλαγή καθολικής φορεσιάς, ένα πλατύγυρο καπέλο και μια μάσκα, ο οποίος φημολογείται ότι ήταν εγκληματίας πολέμου που διέφυγε της εκτέλεσης κατά το τέλος του τελευταίου Παγκοσμίου Πολέμου.
Τα δύο πρώτα κεφάλαια (“Il Maestro”, “Fiore Nero”) είναι μια παρουσίαση της βασικής ψυχοσύνθεσης των χαρακτήρων μέσα από την καθημερινότητά τους, σε έναν κόσμο όπου ελάχιστα ελέγχουν τη μοίρα τους, αλλά βρίσκουν μικρές χαρές και λύπες (μα, κυρίως, επιθυμίες), όπου τους δίνεται η δυνατότητα. Η μορφή του μαέστρου, πέρα από το έντονο μυστήριο που τον περιβάλλει, εμφανίζεται ως αυτή του ιδιόρρυθμου δάσκαλου, ο οποίος, έχοντας δει τα χειρότερα που έχει να προσφέρει ο κόσμος (και πιθανώς όντας ανάμεσα σε αυτά), αντιμετωπίζει τους μαθητές του σχεδόν ως ίσους, ως σκεπτόμενα άτομα των οποίων το μυαλό δεν πρέπει να δεσμεύεται από το τυπικό, αλλά να αμφισβητεί το δεδομένο. Είναι η αντιφατική φυσιογνωμία του πολιτικού-ιερέα, ο οποίος ασπάζεται περισσότερο το επιστημονικό, παρά το θεολογικό δόγμα.
Το τρίτο κεφάλαιο, “Spago”, γυρίζει τα μέσα έξω σε πάρα πολλά επίπεδα και εδώ θα αποφύγω το spoiler, παραπέμποντάς σας στο πρωτότυπο. Καθότι ο συγκεκριμένος τόμος (140 σελίδες), σε πολύ μεγάλο βαθμό “στήνει τη σκηνή” για τη δράση, βρίσκω πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον στα επιμέρους πράγματα που έχει επιλέξει ο δημιουργός να πλέξει μέσα. Καταρχήν, ενώ όλες οι αναφορές σε πολιτικό και θρησκευτικό σύστημα παραπέμπουν σε Καθολικισμό, το σχολείο των αγοριών έχει στυλ και ιερείς που παραπέμπουν αμέσως στη Ρωσική Ορθοδοξία (με τη δεύτερη να εμφανίζεται τουλάχιστον ασφυκτική). Δεύτερον, με την εξαίρεση του μαέστρου, όλα τα ονόματα έχουν ρωσικές και μάλιστα, καθόλου ευκαταφρόνητες καταβολές: Τολστόι (ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ), Τσαπάγιεβ (φημισμένος Μπολσεβίκος στρατιώτης), Βάνκα (ήρωας του Anton Chekhov), Ζαίτσεβ (διάσημος Ρώσος ακροβολιστής), Βάνυα (Θείος Βάνιας, πάλι ήρωας του Chekhov). Η έμπνευση, βέβαια, είναι τελείως δική μου εκτίμηση και δεν ξέρω αν όντως ισχύει. Πάντως, αν είναι έτσι, θα είχε ενδιαφέρον: με φιλοσοφική ειρωνεία, ο χαρακτήρας του Ντανίλ Τολστόι στο manga, είναι το διαμετρικό αντίθετο του ιστορικού Λέοντα, καθότι οι φράσεις και οι πράξεις του τον εμφανίζουν να αναπτύσσει μια έντονα νιτσεϊκή αντίληψη περί του κόσμου. Όσο για τον μαέστρο, το πιο κοντινό που μπόρεσα να βρω είναι ότι το όνομά του θα μπορούσαν να συνθέτουν δύο μονές της Λιγουρίας, αυτή του San Bartolomeo al Mare και η Villa Faraldi, αλλά νομίζω ότι το “τραβάω”.
Για μένα, υπάρχουν στιγμές που διακρίνεται μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα επιρροή από το υγρό, ωμό υπογάστριο του GHOST IN THE SHELL και του SERIAL EXPERIMENTS LAIN, αλλά εδώ πια πάμε σε συνειρμούς που δύσκολα εξηγούνται. Σχεδιαστικά, το RUSTBONE είναι αρτιότατο, διατηρώντας στο 90% το προσωπικό, ιδιαίτερο στυλ του Γιάννη Δαλκίδη, διανθισμένο από στοιχεία που το δένουν άρρηκτα με τη manga καταγωγή του. Το design των δύο κεντρικών χαρακτήρων είναι έντονα επηρεασμένο από το CANNON FODDER του Katsuhiro Otomo, ενώ οι (λιγοστοί) γυναικείοι χαρακτήρες παραπέμπουν σε σχεδιαστές όπως ο Yoshihiro Tatsumi και ο Takao Saitou (GOLGO 13). Να σημειώσω, επίσης, ότι η εκτύπωση είναι φανταστική και το χαρτί “μαστούρα”.
Αν βρίσκω κάποια ελαττώματα, αυτά είναι, κατά τόπους, συντακτικού και γραμματικού περιεχομένου, καθώς και η περιστασιακά απούσα λέξη, αλλά τίποτε που δεν μπορεί να διορθώσει ένα προσεκτικό editing και, σε τελευταία ανάλυση, δεν αφαιρούν τίποτε από την ανάγνωση, η οποία μπορεί να γίνει σε πολλά επίπεδα. Δεν έχω να πω κάτι περισσότερο από “καλοτάξιδο” και, προσωπικά, περιμένω τη συνέχεια.