ΟΙ ΑΡΧΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΡΦΥΡΗΣ ΚΟΙΛΑΔΑΣ
Writer/Artist: Χρήστος Σταμπουλής
In-k situ comix
Η Πορφυρή Κοιλάδα είναι ένας τόπος όμορφος και άγριος συνάμα. Μέρος που μαζεύονται ληστές, πειρατές, ρονίν και επαναστάτες. Όταν ο άρχοντας της κοιλάδας πεθαίνει, μια μάχη μέχρι θανάτου θα ορίσει τον επόμενο άρχοντα. Αλλά αυτή τη φορά οι μόνοι που μένουν όρθιοι είναι ένας άνδρας και μια γυναίκα (οι γυναίκες-πολεμίστριες, ώντας το θέμα της πτυχιακής μου, με κάνουν λιγότερο αντικειμενική). Και ο έρωτας νικά: οι δυο τους είναι οι νέοι Άρχοντες της Πορφυρής Κοιλάδας. Θα καταφέρουν να ζήσουν ευτυχισμένοι κάτω από τη σκιά του κάστρου τους; Τί θα συμβεί όταν θα βρεθούν αντιμέτωποι; Θα είναι ο έρωτας ή το μένος της εκδίκησης που θα επικρατήσει;
Αυτή είναι η ιστορία του Άρχοντα και της Αρχόντισσας, δύο τραγικών φιγούρων που παρά τη δύναμή τους και την εξουσία τους, παρασύρονται από τη μοίρα και τα συναισθήματά τους. Μοιάζουν με χαρακτήρες αρχαιοελληνικής τραγωδίας, αδύναμοι να υπερβούν το πεπρωμένο τους. Πολύ όμορφη, τρυφερή και σκληρή ιστορία που μιλά για την ψυχή του ανθρώπου που κυνηγά την ευτυχία, ενώ εκείνη όλο και ξεφεύγει. Και αυτό το κυνήγι γίνεται μια πορεία προς την συνειδητοποίηση και την αυτογνωσία.
Όσο, όμως, και να νομίζει κανείς ότι ο Άρχοντας και η Αρχόντισσα είναι οι πρωταγωνιστές αυτής της ιστορίας, στην πραγματικότητα ο πρωταγωνιστής είναι ο Σακουράι, ο σαμουράι που σκότωσε τον προηγούμενο άρχοντα και αποφάσισε να ζήσει στην Πορφυρή Κοιλάδα. Μετά από μια ζωή γεμάτη μάχες που του άφησαν ανεξίτηλα τα σημάδια στο σώμα και στην ψυχή του, αναζητεί τη γαλήνη στην Πορφυρή Κοιλάδα. Συνδέεται με φιλία με τον Άρχοντα και την κρίσιμη ώρα είναι αυτός που θα πάρει την τύχη και τη μοίρα όλων στα χέρια του. Αλλά γι’ αυτό θα μιλήσει πιο εύγλωττα ο ίδιος ο δημιουργός στην συνέντευξη που είχε την καλοσύνη να μου παραχωρήσει.
Το ασπρόμαυρο σχέδιο είναι πολύ καλό, ένα μείγμα ιαπωνικής και ευρωπαϊκής τεχνικής. Πέρα, όμως από αυτό, το σχέδιο εξυπηρετεί τον καλό και σταθερό ρυθμό της ιστορίας. Θα μπορούσε σε κάποια σημεία να είναι πιο καθαρό αλλά αυτό δεν αφαιρεί από το αποτέλεσμα, ειδικά στις θυελλώδεις μάχες. Μόνη μου ένσταση η σκίαση που υποθέτω είχε σα στόχο να αποδώσει “ιαπωνικότητα” αλλά δεν είμαι και ειδική. Οι λεπτομέρειες στις στολές και τις πανοπλίες είναι υπέροχες με αγαπημένη μου την πανοπλία του Άρχοντα και την περικεφαλαία σε μορφή σφήκας.
Ευχαριστήθηκα πολύ αυτό το comic, χωρίς το μίζερο “καλό είναι για ελληνικό” και το ξαναδιάβασα χαζεύοντας το.
Ας δούμε τώρα, τί απάντησε ο Χρήστος Σταμπουλής στις ερωτήσεις που του έθεσα για τη δουλειά του.
1. Η πλοκή του ΟΙ ΑΡΧΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΡΦΥΡΗΣ ΚΟΙΛΑΔΑΣ στηρίζεται σε κάποιο μύθο ή αποτελεί προσωπικό όραμα;
Φαντάζομαι πως η σύγχυση που γέννησε αυτό το ερώτημα οφείλεται στον πρόλογο του Γιώργου Κωνσταντίνου που αφήνει να εννοηθεί ότι ο μύθος είναι υπαρκτός. Κι όμως, αυτό δεν ισχύει. Είναι απλώς ένα τέχνασμα του Γιώργου. Η ιστορία είναι αποκλειστικά δική μου δημιουργία και απ’ όσο μπορώ τουλάχιστον εγώ ο ίδιος να σκεφτώ, δεν θυμάμαι να έχω διαβάσει ή να έχω ακούσει πουθενά κάτι παρόμοιο. Δεν μπορώ να είμαι βέβαιος για την αρχική πηγή της έμπνευσης για την συγκεκριμένη ιστορία, όμως, υποψιάζομαι πως ίσως η ιστορία της Μήδειας να ήταν αρχικά η βάση. Παρόλα αυτά, όποιος διαβάσει το ΟΙ ΑΡΧΟΝΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΡΦΥΡΗΣ ΚΟΙΛΑΔΑΣ, αμφιβάλλω αν θα μπορέσει να βρει ίχνη του συγκεκριμένου μύθου, καθώς ο μύθος που ξετυλίγεται στο comic, έχει, τολμώ να πω, πολύ μεγαλύτερο εύρος από τον μύθο της Μήδειας και την ερμηνεία του. Στην τελική, δεν είναι μύθος, αλλά ανάλυση και διάρρηξη του μύθου. Ποιού μύθου; Αυτό ας το ανακαλύψει ο καθένας για τον εαυτό του. Το σίγουρο είναι πως πολλά μονοπάτια οδηγούν σε αυτό το μέρος που εγώ ονόμασα “Πορφυρή Κοιλάδα”.
2. Τελικά είναι οι Άρχοντες της Πορφυρής Κοιλάδας που ορίζουν τη μοίρα τους;
Την απάντηση την δίνει ο απροσδόκητος πρωταγωνιστής του comic στον λόγο του πριν την οριστική μάχη. Η μοίρα των αρχόντων είναι προδιαγραμμένη από τον ρόλο τους στην κοινωνία που τους ανέδειξε. Μια τόσο απόλυτη κοινωνία όσο αυτή της Πορφυρής Κοιλάδας, δεν μπορεί παρά να ορίζει με απολυτότητα την μοίρα των αρχόντων της. Η μοίρα λοιπόν δεν είναι κάτι το μεταφυσικό, κι ας εμφανίζεται ως κάτι ανεξήγητο σε διάφορα σημεία του comic. Το θέμα, τελικά, ήταν να αναδειχτεί το αναπόδραστο της “μοίρας” και να εξηγηθεί, να απομυθοποιηθεί, δηλαδή, στην κυριολεξία. Ίσως τελικά, το Άρχοντες του τίτλου του comic να μην αναφέρεται καν στο ζευγάρι των αρχόντων της ιστορίας, αλλά σε αυτούς που ορίζουν οι ίδιοι την μοίρα τους.
3. Τι είναι αυτό που σε συναρπάζει στον ιαπωνικό πολιτισμό;
Πολλά. Κυρίως όμως οι αντιφάσεις του, ή τουλάχιστο αυτά που αντιλαμβάνομαι εγώ ο ίδιος, ως αντιφάσεις. Δεν μπορώ να πω πως είμαι γνώστης της ιαπωνικής κουλτούρας. Ούτε κατά διάνοια. Ερμηνεύω τις όποιες εικόνες λαμβάνω από αυτήν την μακρινή χώρα, ως … άνθρωπος που μεγάλωσε στην Ελλάδα! Αν πρέπει ωστόσο να γίνω οπωσδήποτε πιο συγκεκριμένος, θα έλεγα πως η ωμότητα του ιαπωνικού πολέμου, η μουσική και τα αμετακίνητα βλέμματα ήταν αυτά που κέντρισαν αρχικά το ενδιαφέρον μου. Μετά από την ταινία ΡΑΝ του Κουροσάβα η Ιαπωνία ήταν το κάτι άλλο για μένα.
4. Το σχέδιο είναι πολύ καλό και δείχνει ότι έχεις μελετήσει σε βάθος την ιαπωνική κουλτούρα. Η σκίαση έχει γίνει στον υπολογιστή;
Μελέτησα πολύ τις πανοπλίες, τα κτίρια, τους κήπους, ταινίες, και όσα άλλα στοιχεία μπόρεσα να συγκεντρώσω για να κάνω το έργο μου όσο το δυνατό πιο άρτιο, ιστορικά. Αλλά ούτως ή άλλως, δεν ήθελα να είναι πολύ σαφές το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο εκτυλίσσεται η ιστορία, ούτε ο τόπος, ούτε οι πολεμικές τακτικές και σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσα να γίνω ένας απλός αναπαραγωγός-αντιγραφέας του υλικού που ερεύνησα. Ήθελα οπωσδήποτε να κάνω κάτι πρωτότυπο κάθε φορά που υπήρχε η δυνατότητα, πράγμα που και έκανα. Γενικά, για να κάνεις κάτι νέο, πρέπει πρώτα να καταλάβεις πώς λειτουργεί το παλιό. Πρόσεξα ωστόσο πολύ να μην υπερβάλω πέρα από κάποιον βαθμό στις σχεδιαστικές αναζητήσεις μου, για να μην καταλήξει τελικά το σχέδιο να παραπέμπει σε Κίνα αντί Ιαπωνία! Στον υπολογιστή έχει γίνει μόνο η σκίαση των ράστερ, αλλά η διαδικασία ήταν, στα περισσότερα σημεία, αντίστοιχη με την τεχνική της φαρδιάς πινελιάς με σινική. Άντε πού και πού κανένα ντεγκραντέ.
5. Πόσο βοηθά το γεγονός ότι είσαι αρχιτέκτονας τόσο σχεδιαστικά όσο και από άποψη δομής της ιστορίας;
Πολύ καλή η ερώτηση, αλλά εξαιρετικά απαιτητική και εκτενής στην απάντησή της. Θα απαντήσω μόνο σε κάποια σημεία. Για το σχέδιο, οι σπουδές στην αρχιτεκτονική δεν έπαιξαν κανέναν απολύτως ρόλο. Ωστόσο, το στήσιμο των καρέ, των σελίδων, οι μεταβάσεις από στοιχείο σε στοιχείο και συνολικά η αφήγηση, έχουν σαφώς αρχιτεκτονική βάση (όπως επίσης και μια Ιαπωνικής προέλευσης διαπραγμάτευση του κενού). Και επειδή αρχιτεκτονική δεν είναι μία, από όλες τις σχολές, επέλεξα τελικά την άρνησή της, με την…περιπλάνηση! Οι ιστορίες μου εξελίσσονται από την στιγμή που τις αρχίζω, όπως η περιπλάνηση σε σοκάκια. Μπορεί να έχω το αρχικό σενάριο στο μυαλό μου, αλλά μπορεί, επίσης, φτάνοντας στο τέλος, να έχουν αλλάξει τα πάντα, ακόμα και το ίδιο το τέλος! Όταν οι χαρακτήρες είναι ζωντανοί, γράφουν οι ίδιοι την ιστορία τους, κι εσύ πρέπει απλά να καταλάβεις πώς σκέφτονται … Η αρχιτεκτονική, τελικά, χρησιμεύει απλά ως πρόχειρο συντακτικό των πάμπολλων στοιχείων του comic. Η ποίηση, ωστόσο, βρίσκεται εκτός συντακτικού.
6. Η ποιότητα της έκδοσης είναι πολύ καλή. Δυσκολεύεται κανείς να πιστέψει ότι είναι αυτοέκδοση. Πόσο δύσκολο είναι στις μέρες μας και στην ελληνική πραγματικότητα να προχωρήσει κανείς σε μια τέτοια απόφαση;
Μακάρι να μπορούσα να απαντήσω τώρα σε αυτό το ερώτημα, όμως είναι πολύ νωρίς. Η πορεία του εγχειρήματος θα δείξει την ορθότητα ή όχι της ανάληψής του. Ωστόσο, οι πρώτες αντιδράσεις είναι πάρα πολύ ενθαρρυντικές. Στην τελική, η επιτυχία ή η αποτυχία εξαρτώνται από το πώς τις ορίζεις, από τις προσδοκίες και τις αυταπάτες που έχει ή δεν έχει ο καθένας. Θέλω να πω πως ακόμα και αν αναγνωριστεί η αξία του εγχειρήματος, ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη. Και σαφώς, είναι μια δύσκολη απόφαση, αλλά καμιά φορά συμβαίνει να μην έχεις επιλογές.
7. Έχει πέσει στην αντίληψή μου και η νέα σου δουλειά το BALZAC?, στο οποίο ακολουθείς μια εντελώς διαφορετική τεχνική στο σχέδιο και μεταπηδάς σε ένα παράλληλο Παρίσι του 19ου αιώνα. Πόσο εύκολο και προκλητικό είναι για έναν δημιουργό να κάνει τέτοιες αλλαγές;
Το BALZAC? ήταν ένας πειραματισμός που μου βγήκε ανέλπιστα καλά. Δεν ήταν ωστόσο κάποια παρθενογένεση, ούτε μια απίθανη μεταστροφή στην δημιουργία των comics μου. Είμαι από τους δημιουργούς που δεν επιδιώκουν την αναγνωρισιμότητα του σχεδίου τους και των χαρακτήρων που εμφανίζονται στις ιστορίες τους, και θέλουν να αφήνουν την έμπνευσή τους ελεύθερη. Στις 50-60 (αν δεν απατώμαι) ιστορίες comics που έχω φτιάξει μέχρι στιγμής ποτέ δεν σχεδόν δεν εμφανίστηκε δεύτερη φορά ο ίδιος ήρωας, και ακόμα πιο σπάνιο ήταν να εμφανιστεί κάποιο σεναριακό μοτίβο. Μόλις τον τελευταίο καιρό έκανα επιτέλους μια σειρά με σταθερό χαρακτήρα, τον CANON THE CIVILIAN που δημοσιεύεται στο 9 της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ, όμως κι εκεί, ο κόσμος είναι ένα μπάχαλο, μπερδεύοντας το παρόν, το μέλλον και … την Ιβοριανή Εποχή! Μπορεί το σχέδιό μου να φαίνεται πως κατασταλάζει στο ασπρόμαυρο της γρήγορης γραμμής και τις φαρδιές πινελιές συν τα ράστερ, αλλά δεν είναι λόγοι αναγνωρισιμότητας που απαίτησαν κάτι τέτοιο, όσο λόγοι έκφρασης. Εντούτοις, το BALZAC? ήταν το πρώτο έργο μου που έγινε “από την ανάποδη”: Ήθελα να εξερευνήσω τις δυνατότητές μου στην συγκεκριμένη τεχνική που προσέφερε ο υπολογιστής, και λέω, “δεν κάνω ένα comic 60 σελίδες να το μάθω κι αυτό το βιολί;”. Και έτσι προέκυψε η ιδέα για το steampunk που ακόμα και τώρα, έχοντας στο μυαλό μου ρούχα εποχής και μηχανές, θα το θεωρούσα αδιανόητο να κάθομαι να σκοτώνομαι με τα μολύβια παλεύοντας με τις λεπτομέρειες και τις αναπόφευκτες μουτζούρες για να το κάνω. Δεν είναι λοιπόν κάτι εύκολο ή δύσκολο, το να αλλάζω τελείως το πλάνο της δημιουργικής μου δραστηριότητας. Είναι κάτι σαν ανάγκη: Ανάγκη ελευθερίας και επιθυμία για το καινούργιο.