Desperate Times Require… Barbaric Measures
Μη στραβομουτσουνιάζετε αμέσως. Διαβάστε λίγο τη συνέχεια: ο τίτλος του post θα μπορούσε φυσικά να παραπέμπει στην τρέχουσα κατάσταση στη χώρα μας, καθώς και στις αγαπημένες, εξευγενισμένες παραλλαγές της παραπάνω φράσης που χρησιμοποιούνται από πληθώρα πολιτικών. Ωστόσο, αφορμή για το συγκεκριμένο post ήταν κάτι που βρίσκεται πολύ πιο κοντά στον κόσμο των comics και πώς αυτός αντανακλά την ψυχοσύνθεση του αναγνωστικού κοινού.
Πρόκειται για μια δήλωση του Roy Thomas στο CBR, με αφορμή το γεγονός ότι επέστρεφε στον χαρακτήρα που είναι δεμένος με το όνομά του, σχεδόν όσο και αυτό του δημιουργού του, Robert E. Howard. Συγκεκριμένα είπε ότι “περίπου κάθε 10 χρόνια κάποιος μου ζητάει να γράψω Conan για comics”, το οποίο από μόνο του δεν είναι ίσως φοβερά άξιο προσοχής, αλλά εκείνη τη στιγμή αναρωτήθηκα: “άραγε, σε τι χρονικές συγκυρίες γίνεται ένας χαρακτήρας σαν τον Conan ή γενικότερα αυτού του είδους το ‘ωμό’ epic fantasy δημοφιλές;”
Ο R.E.Howard δημιούργησε και παρήγαγε το σύνολο των περιπετειών του Conan από τις αρχές μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’30, ήτοι εν μέσω της Μεγάλης Ύφεσης. Ο χαρακτήρας γνώρισε τη μεγαλύτερη ίσως άνθησή του έξω από τη λογοτεχνία κατά τη δεκαετία του ’70, πιθανώς τη χειρότερη μέχρι τότε οικονομική συγκυρία για τις Η.Π.Α. (και τον κόσμο γενικότερα) από τη Μεγάλη Ύφεση και την πιο πρόσφατη ακμή του στα ‘00s (and counting), ίσως τη χειρότερη στην ιστορία οικονομική συγκυρία παγκοσμίως (με εξαίρεση την Κίνα).
Πέρα από αυτές τις “διαβολικές συμπτώσεις” όμως, την τελευταία πενταετία βλέπουμε, εκτός από άλλους χαρακτήρες του Howard ή παρόμοιους με αυτούς να εμφανίζονται ξανά στα comics (SOLOMON KANE, KULL, HAWKS OF OUTREMER) και μία γενικότερη στροφή του popular culture στο (ας πούμε για ευκολία, αν και αυστηρά δεν ταιριάζει στα πάντα αυτή η περιγραφή) “πολεμικό έπος” που συχνά ενσωματώνει και κάποια fantasy στοιχεία (ακόμα κι αν πρόκειται μόνο για την ατμόσφαιρα), σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό: στο σινεμά, μεταξύ πολλών άλλων έχουμε την μεταφορά των 300 του Frank Miller, τα KINGDOM OF HEAVEN, LAST LEGION, και CENTURION. Από την άλλη βλέπουμε τρομακτικά προσεγμένη παραγωγή τηλεοπτικών σειρών όπως τα ROME, SPARTACUS: BLOOD AND SAND και το πολυαναμενόμενο GAME OF THRONES.
Ας γυρίσουμε όμως λίγο στον R.E. Howard. Ο Howard, όπως συχνά εικονίζεται να λέει στα στριπάκια των Jim και Ruth Keegan (βασισμένα στη βιογραφία και την αλληλογραφία του), πίστευε από έφηβος ότι ο μόνος τρόπος να είσαι ασφαλής είναι να έχεις τη σωματική δύναμη και το θάρρος να νικήσεις ολοκληρωτικά τον αντίπαλό σου (υποθέτει κανείς, σε μια μάχη σώμα με σώμα), ενώ συχνά αναφερόταν στο πώς ο σύγχρονος (για αυτόν – πού να έβλεπε τα δικά μας χάλια) κόσμος είναι εκφυλισμένος και κανείς πια δεν αντιμετωπίζει τους αντιπάλους και τα προβλήματα στα ίσα, παρά όλοι προσπαθούν δολίως και υποχθονίως να βγουν κερδισμένοι. Σας θυμίζει τίποτε;
Υποθέτω πως αυτό που προσπαθώ να πω είναι ότι, μπροστά σε ό,τι χειρότερο έχει να προσφέρει ο “πολιτισμένος κόσμος” – διαφθορά, υποκρισία, πολιτικαντισμούς, νομιμοποιημένη κοινωνική αδικία – φαίνεται πως ο σύγχρονος άνθρωπος, ευνουχισμένος (ή θεραπευμένος – αυτό σηκώνει πολλή συζήτηση) από την πρόθεση να πάρει στα χέρια του έναν πέλεκυ και μια (πιθανότατα σήμερα αυτοσχέδια) ασπίδα και να ορμήξει να πετσοκόψει τους υπαίτιους για την κατάστασή του, στρέφει υποσυνείδητα τη φαντασία του σε αυτό που ο Howard θεωρούσε “έντιμο” και εξυμνούσε στο πρόσωπο του Conan.
Είχα έναν γνωστό, κατά το ήμισυ Σκοτσέζο, του οποίου η Σκοτσέζικη φατρία είχε ως motto το ακόλουθο: “ουΐσκυ, το αίμα των εχθρών μας και περισσότερο ουΐσκυ” (αν το θυμάμαι σωστά). Δεδομένου του πόσο απίθανο είναι να δούμε στην πράξη (κατά τη γνώμη μου, ευτυχώς, διότι στην πραγματική ζωή το έπος του πολέμου συνοδεύεται από αιματοχυσία που δεν έχει τίποτε το ηρωικό) κάτι τέτοιο (όποιος κι αν βρίσκεται στο ρόλο του “εχθρού”), μπορούμε τουλάχιστον να ελπίζουμε σε ακόμα καλύτερες ιστορίες που θα μας κάνουν να ξεφύγουμε, να φανταστούμε τους εαυτούς μας ήρωες σφυρηλατημένους στη μάχη κατά των Vanir και όχι αντιμέτωπους με τον βδελυρό γραφειοκράτη που συναντούμε στην καθημερινότητά μας.
Υ.Γ. Σαν τελευταία παρατήρηση, άσχετη πλέον με τα comics αλλά όχι με το θέμα, να σας πω και το ακόλουθο: στην ινδοευρωπαϊκή ιστορία, οποτεδήποτε ένας λαός, μια χώρα, μια αυτοκρατορία ήκμαζε και έπειτα παρήκμαζε, εγκαταλειμμένη σε όλα όσα ανέφερα παραπάνω, δεχόταν την επίθεση των “έξωθεν βαρβάρων”, γεγονός που είτε την αφύπνιζε, είτε συχνότερα την ξεθεμελίωνε. Όταν όλη Δύση βρίσκεται σε αυτήν την κατάσταση, ποιοι άραγε και με ποια μορφή θα είναι οι Σάξονες, οι Νορμανδοί, οι Γότθοι μας; Food for thought.