Από Το Φωτοτυπικό Στην Πρέσσα, Μέρος 5ο: Τώρα Και Με e!
Το να έχεις δημόσιο βήμα είναι μεγάλη ευθύνη. Απαιτεί μια ελάχιστη συνέπεια. Δεν σημαίνει απαραίτητα ότι αυτά που λες πρέπει να είναι σωστά ή αληθή, αλλά είσαι υποχρεωμένος να είσαι σταθερός ως προς αυτά. Ας πάρουμε για παράδειγμα έναν βουλευτή, ή έναν πρωθυπουργό ακόμα καλύτερα. Όλοι ξέρουμε ότι από αυτά που ακούμε, περιμένουμε το ακριβώς αντίθετο: “Δεν υπάρχει περίπτωση να καταφύγουμε στο IMF” ή “Δεν πρόκειται να μπουν νέοι φόροι” ή “Σαφώς και δεν πρόκειται να αυξήσουμε το ΦΠΑ“. Το ξέρουμε όμως. Δεν υπάρχει περίπτωση να εκπλαγούμε ποτέ, έτσι δεν είναι; Μόνο οι πραγματικά μεγάλες προσωπικότητες μπορούν να καταφέρουν κάτι τέτοιο και οφείλουμε να τους το αναγνωρίσουμε. Λειτουργούν πάντα κατά ISO και αυτό όχι από προσωπικό βίτσιο, αλλά από το αίσθημα κοινωνικής ευθύνης που βαραίνει την δημόσια θέση τους.
Ένα δημόσιο πρόσωπο, θα βάλει πάνω από όλα εκείνους που ακούν αυτά που λέει και όχι αυτά που λέει. Δεν ξέρω τι καταλάβατε από αυτό που μόλις έγραψα, εγώ δεν πολυκατάλαβα μεταξύ μας, αλλά εμπνευσμένος από τους ήρωες εκείνους που πάνε κόντρα στην ίδια τους τη φύση, που αναγκάζονται να επιβιώσουν με τα λίγα εκείνα που τους προσφέρει το κράτος, που αναγκάζονται να κάνουν περικοπές στις περικοπές και, πάνω από όλα, ποτέ μα ποτέ δεν πρόκειται να ξεστομίσουν αλήθειες, ακριβώς γιατί κανείς δεν περιμένει να το κάνουν, αποφάσισα να σας πω κάτι, αν και ξέρω από τώρα ότι οι περισσότεροι θα γελάσετε. Είναι χρέος μου όμως, έχοντας αυτό εδώ το δημόσιο βήμα, να βάλω στην άκρη την ντροπή μου και να σας εξομολογηθώ ότι παρακολουθούσα, ευλαβικά σχεδόν, το “Για Λογαριασμό Σας“.
Αν δεν έχετε ήδη αρχίσει να γελάτε, αυτό σημαίνει ότι δεν ξέρετε τι είναι αυτό και δεν έχετε κάνει ακόμα κλικ στον παραπάνω σύνδεσμο, οπότε προλαβαίνω να σας εξηγήσω μερικά πράγματα, μήπως γλυτώσω τον δημόσιο εξευτελισμό. Η εκπομπή αυτή, όχι πολύ διαφορετική στο concept από ένα οποιοδήποτε reality, παρουσιαζόταν από έναν οικονομολόγο (όσοι βλέπατε κάποτε New Channel θα τον θυμάστε), στον οποίο έβρισκαν καταφύγιο νοικοκυριά που αντιμετώπιζαν τεράστια οικονομικά προβλήματα και φαινομενικά δεν είχαν τρόπο να τα λύσουν. Όχι αγαπητέ αναγνώστη, δεν το παρακολουθούσα για να ικανοποιήσω τον τηλεκανίβαλο που κρύβουμε όλοι μέσα μας, δεν έβρισκα παρηγοριά για τα δικά μου προβλήματα στον πόνο των άλλων, αλλά θεωρώ ότι ήταν μεγάλο σχολείο. Επίσης συνειδητοποιώ ότι θα μπορούσα να έχω κάνει μια εισαγωγή για τα reality shows, αλλά και αυτή που έκανα δεν είναι κακή, οπότε θα την κρατήσω.
Βλέπετε, τις περισσότερες φορές, τα οικονομικά αδιέξοδα που αντιμετώπιζαν όσοι εμφανίζονταν στην εκπομπή, προέρχονταν από “λαμπρές” επιχειρηματικές ιδέες, ή από επιχειρηματικές ιδέες που, ενώ ήταν όντως καλές, η κακοδιαχείριση που ακολούθησε, τις μετέτρεψε σε Βατερλό. Θα μου ήταν πολύ εύκολο να πω, όπως έχω ακούσει άλλους να λένε, ότι οι συγκεκριμένοι άνθρωποι ήταν πολύ φυσικό να βρεθούν σε αυτή τη θέση επειδή [κάντε μόνοι σας εδώ το αγαπημένο σας αστείο που προσβάλει έναν συνάνθρωπό σας για τη νοημοσύνη του]. Δεν είναι όμως απαραίτητα έτσι τα πράγματα, γιατί όπως λέει και ο Bruce: “Ο δρόμος για την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις”.
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=nEOPm5Fl2Z0[/youtube]
Μετά το ευχάριστο μουσικό διάλειμμα, το οποίο παρεμπιπτόντως λέω να καθιερώσω, νομίζω είναι προφανές το που το πάω. Ναι, θα ήταν εξαιρετική βλακεία να ιδρύσει κάποιος την δική του εταιρεία, μόνο και μόνο για να του κόβει τιμολόγια το φωτοτυπάδικο της γειτονιάς του. Το να θέλει όμως κάποιος να κάνει τη δική του προσπάθεια, να δοκιμαστεί, εκτός από τον καλλιτεχνικό και στον επιχειρηματικό στίβο, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως τέτοια, ίσα-ίσα που μπορεί να είναι και αξιοθαύμαστη. Βασική προϋπόθεση όμως, είναι αυτός που θα επιχειρήσει να πατάει σταθερά στο έδαφος, γιατί αλλιώς πολύ φοβάμαι ότι εάν η προαναφερθείσα εκπομπή ξαναπαίξει, θα είναι ένας εκ των συμμετεχόντων.
Ακόμα και στην περίπτωση που σας έχει αναλάβει κάποιος εκδοτικός οίκος, πράγμα που σημαίνει ότι έχει αναλάβει και την προώθηση της δουλειάς σας, οφείλω να σας πω ότι λίγο επιπλέον “σπρώξιμο” δεν έβλαψε ποτέ κανέναν. Οι κλασικές μέθοδοι προώθησης περιλαμβάνουν αποστολές δελτίων Τύπου, αλλά και free αντιτύπων και άπειρα τηλέφωνα σε ανθρώπους στις κατάλληλες θέσεις. Φυσικά, μιλάμε επίσης για διοργάνωση εκδηλώσεων, όπως signing ή παρουσιάσεις, συμμετοχή σε συνέδρια και φεστιβάλ και γενικά καλές δημόσιες σχέσεις. Αυτά είναι δουλειά του εκδοτικού, όταν αυτός υπάρχει. Από εκεί και πέρα, (οφείλει να) γίνεται χρήση της τεχνολογίας για περαιτέρω προβολή, τόσο του έργου όσο και του ίδιου του δημιουργού.
Στις μέρες μας, το να έχει κάποιος το δικό του point of presence στο διαδίκτυο, είναι πάρα πολύ εύκολο, ενώ συνήθως κάποιος έχει παραπάνω από ένα. Είναι θέμα μερικών λεπτών να αποκτήσει κανείς το δικό του blog, χωρίς να χρειαστεί να πληρώσει κάτι. Εάν δεν έχετε ήδη κάποιο, οι δυο δημοφιλέστερες πλατφόρμες αυτή τη στιγμή, είναι το WordPress και το Blogger (ή Blogspot – είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα), χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κι άλλες. Ρίξτε μια ματιά στο Posterous ή στο Tumblr, κάντε και μια βόλτα να δείτε τι προσφέρει κάθε μια και βρείτε αυτή που καλύπτει τις ανάγκες σας.
Το Social Networking είναι κι αυτό ένα εργαλείο που θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε, ενώ συνίσταται επίσης η συμμετοχή σε διάφορα fora (ή forums κι εσείς θεωρείτε ότι το fora είναι πομπώδες) και η γενικότερη διαδικτυακή σας παρουσία. Εάν τα οικονομικά σας, οι γνώσεις σας και ο χρόνος σας το επιτρέπουν, μπορείτε ακόμα να κοιτάξετε την περίπτωση ενός πιο “επαγγελματικού” web site, με δικό σας domain name (πχ www.gamatoskallitexnis.gr), ειδικά στην περίπτωση που έχετε ιδρύσει την εταιρεία σας. Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει την διαδικτυακή σας “έδρα” και να αποτελεί το βασικό σημείο επικοινωνίας σας με τον έξω κόσμο. Τα εισαγωγικά στο “επαγγελματικό” φαντάζομαι δεν χρειάζεται να εξηγήσω γιατί τα έβαλα, έτσι δεν είναι;
Τεχνικά ζητήματα σε σχέση με τα παραπάνω, αλλά και με τα παρακάτω, δεν σκοπεύω να θίξω, καθώς ξεφεύγουν από τους σκοπούς αυτού του άρθρου. Εάν κάποιος θέλει παραπάνω πληροφορίες ή κάποια βοήθεια σε κάτι, το email μου είναι πολύ ευχαρίστως στην διάθεσή σας. Αυτό όμως που θα ήθελα να πω, είναι ότι μίλησα για εργαλεία και ως τέτοια θα πρέπει να αντιμετωπίζετε τα παραπάνω. Αυτό σημαίνει ότι πλέον το blog, ή το Facebook, ή το Twitter, εξυπηρετούν κάποιον πολύ συγκεκριμένο σκοπό, το να επικοινωνήσετε με το ενδεχόμενο κοινό σας και να μπορεί να επικοινωνήσει και αυτό μαζί σας, ενώ δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι το κοινό σας δεν είναι (ή δεν θα έπρεπε να είναι) μόνο όσοι σας γνωρίζουν και προσωπικά. Η ποσότητα της πληροφορίας που διακινείτε, αλλά και ίδια η πληροφορία, έχουν πλέον μεγαλύτερη σημασία από ότι εάν επρόκειτο απλά για ένα προσωπικό account. Για παράδειγμα, εγώ που είναι γνωστό ότι είμαι περίεργος, πολλές φορές αγνοώ τα updates κάποιου και μπορεί να χάσω και κάποια πληροφορία που ενδεχομένως ήταν σημαντική, όταν αυτός ο ο κάποιος με βομβαρδίζει με βιντεάκια, λινκάκια και ένα σωρό άλλα πράγματα που δεν με ενδιαφέρουν. Δυστυχώς για εσάς, δεν έχω να σας πω κάτι περισσότερο από το ότι καλό θα είναι να ζυγίσετε λίγο τα πράγματα.
Η διαδικτυακή παρουσία, δεν ωφελεί μόνο στο να προβάλλετε τη δουλειά σας. Το internet μπορεί κάλλιστα να γίνει ένα ακόμα σημείο διανομής των comics σας. Εάν έχετε επενδύσει σε ένα δικό σας site, μπορείτε να στήσετε ένα ωραιότατο e-shop (αν έχετε όρεξη για διάβασμα, υπάρχουν μέχρι και δωρεάν plug in για wordpress) από όπου θα μπορεί οποιοσδήποτε να αγοράσει τα προϊόντα σας. Αν πάλι δεν θέλετε να μπλέκετε με “επισημότητες” ακόμα και η δυνατότητα να σας στείλει κάποιος email και να του στείλετε κάτι με αντικαταβολή, θα μπορούσε να λειτουργήσει προσθετικά. Μπορείτε ακόμα, να κάνετε μία βόλτα από το Paypal και να δείτε πώς μπορείτε να δέχεστε από εκεί χρήματα. Αν πάλι για το αναμενόμενο τιράζ σας δεν συμφέρει να αποταθείτε σε τυπογραφείο, ή τα οικονομικά σας είναι σε τέτοια κατάσταση που δεν το επιτρέπουν, υπάρχει πάντα η λύση του Print On Demand. Υπάρχουν διάφορες εταιρείες εκεί έξω, οι οποίες αναλαμβάνουν να τυπώσουν, να αποστείλουν και να διαχειριστούν την πληρωμή ενός εντύπου, για κάθε έναν που θα το παραγγείλει ξεχωριστά. Όπως υποψιάζεστε, το κόστος ανά αντίτυπο είναι ακριβότερο (εώς πολύ ακριβότερο) σε αυτή την περίπτωση, αλλά έτσι βγάζετε από πάνω σας το βάρος της εκτύπωσης και της διανομής. Σαφώς μιλάμε για διαδικτυακές εταιρείες, πράγμα που σημαίνει ότι καταφεύγοντας σε αυτή τη λύση, τα όσα είπαμε παραπάνω για την γενικότερη διαδικτυακή σας παρουσία, είναι ακόμα πιο σημαντικά. Η πιο γνωστή ίσως τέτοια υπηρεσία είναι το Lulu, αλλά δεν είναι η μόνη. Ρίξτε μια ματιά επίσης στο Ka-Blam και στο Comixpress. Φαντάζομαι ότι μπορεί και στην Ελλάδα να υπάρχουν τέτοιες υπηρεσίες, αλλά δυστυχώς δεν βρήκα κάτι. Ψάχνοντας για print on demand στα ελληνικά χωρικά ύδατα θα βρει κανείς δυο-τρία sites, αλλά όσα κοίταξα, απλά αναλαμβάνουν να τυπώσουν έναν μικρό αριθμό αντιτύπων (μάλιστα στο Goya.gr αναλαμβάνουν και την διάθεσή του εντύπου σε βιβλιοπωλεία) αλλά δεν βρήκα κάποια υπηρεσία που να αναλαμβάνει να τα πουλάει από το site της, όπως κάνουν τα τρία που ανέφερα παραπάνω. Ακόμα κι έτσι, δεν χάνετε κάτι να βάλετε τις τιμές κάτω και να υπολογίσετε αν σας συμφέρει ή όχι έναντι ενός τυπογραφείου.
Φαντάζομαι θα έχετε πέσει πάνω σε κάποια συζήτηση για το μέλλον του χαρτιού και το τέλος των “παραδοσιακών” εκδόσεων. Είναι γεγονός ότι τον καιρό που διανύουμε, το e-craze έχει πλήξει πολύ κόσμο, ο οποίος σπεύδει να αγκαλιάσει καθετί που περνάει από την αρχική του μορφή σε ηλεκτρονική, καταδικάζοντας παράλληλα το παρελθόν. Το πιο γνωστό τέτοιο παράδειγμα είναι ίσως τα mp3, τα οποία για πολλούς έχουν σημάνει το τέλος των CD, αλλά ενώ οι πωλήσεις των CD σημειώνουν δραματική μείωση, ταυτόχρονα πολλές δισκογραφικές εταιρείες επιστρέφουν και παράγουν πάλι βινύλια. Αντίστοιχα και στο χώρο μας, μπορεί να υπάρχουν πλέον comics στο iPad, ή ακόμα και στα κινητά τηλέφωνα, μα αυτό δεν σημαίνει προς το παρόν κανένα τέλος. Η κουβέντα αυτή είναι πολύ μεγάλη, κατά την προσωπική μου άποψη δεν θα μας απασχολήσει σοβαρά για αρκετό καιρό ακόμα, αυτό όμως που πρέπει να κρατήσουμε, είναι ότι πλέον η τεχνολογία μας δίνει και άλλες δυνατότητες, τις οποίες καλούμαστε (εσείς δηλαδή) να εκμεταλλευτούμε. Αυτή την περίοδο, οι δυο πιο δημοφιλείς πλατφόρμες για e-books (και κατ’επέκταση και e-comicbooks) είναι το Kindle της Amazon και το iBooks της Apple. Για το πρώτο, τα πράγματα είναι πολύ απλά και το μόνο που χρειάζεστε για να ξεκινήσετε, είναι ένας λογαριασμός στο Amazon, τον οποίο πιθανότατα ήδη έχετε αν έχετε ψωνίσει έστω και μια φορά από εκεί. Δεν έχετε λοιπόν παρά να ρίξετε μια ματιά στον οδηγό που δίνει η Amazon για το Kindle και να ξεκινήσετε να διανέμετε το προϊόν σας και από εκεί. Με την Apple, τα πράγματα είναι λίγο πιο μπερδεμένα, τουλάχιστον για μένα που δεν έχω πολλές σχέσεις μαζί της. Δεν βρήκα κάπου στο site της σαφείς οδηγίες, ή έστω κάποια διευκρίνηση για το τι χρειάζεται κανείς προκειμένου να μπορεί να διαθέτει τα comics του στο iPad και το iPhone. Βρήκα όμως αυτό εδώ το post στο iReader Review, στο οποίο λέει ότι είναι απαραίτητο να έχεις Mac. Δεν μπορώ να πω ότι ενθουσιάστηκα… Παρόλα αυτά, μπορεί να σας ενδιαφέρει και να έχετε καλύτερη σχέση με την Apple από εμένα, οπότε χαθείτε ελεύθερα στα έγκατα του site της. Αυτό που θα έκανα εγώ, αν δεν είχα Mac και δεν ήθελα να πάρω για κανέναν λόγο, πάντως, είναι να κοιτάξω την πιθανότητα να έχω πρόσβαση στο iUniverse μέσω κάποιου άλλου. Υπάρχουν εκδότες, οι οποίοι αναλαμβάνουν και αυτό. Θα δούμε μια τέτοια περίπτωση την επόμενη εβδομάδα.
Τελειώνοντας αυτό το άρθρο, θα ήθελα να κάνω και μια αναφορά στα web comics, τα οποία πιστεύω ότι δεν πρέπει να υποτιμούνται καθόλου ως εναλλακτική λύση. Καλώς ή κακώς, ζούμε σε μια εποχή που πολύς κόσμος χρησιμοποιεί το internet για ψυχαγωγία και το διάβασμα ενός web comic είναι κάτι που πολλοί συνηθίζουν. Ακόμα και το ανεκπαίδευτο κοινό, ακόμα και αυτοί οι οποίοι δεν έχουν ιδέα τι είναι το web comic, κάποια στιγμή, θα κάτσουν να διαβάσουν ένα strip επειδή τους το έστειλε κάποιος με mail, ένα βαρετό Δευτεριάτικο πρωινό. Το να δημοσιεύει λοιπόν κανείς τη δουλειά του στο internet, ώστε να μπορεί να την διαβάζει ο οποιοσδήποτε, είναι εκπληκτικά εύκολο, όπως είδαμε και προηγουμένως, και σαφώς αποτελεί και αυτό μια επιλογή. Σίγουρα, δεν περιλαμβάνει χρήματα. Για την ακρίβεια, θα περάσει πολύς καιρός, μέχρι να μιλήσουμε για χρηματικές απολαβές, ενώ μπορεί αυτές να μην έρθουν ποτέ. Επιτυχημένα παραδείγματα όμως υπάρχουν, κάτι που σημαίνει ότι και το δικό σας έχει πιθανότητες να συμπεριλαμβάνεται κάποτε μέσα σε αυτά. Σε κάθε περίπτωση όμως, από το να μην υπάρχει η δουλειά σας πουθενά, είναι πολύ καλύτερο να υπάρχει σε ένα blog/site. Είπαμε, το σημαντικό είναι να εκτεθείτε στον κόσμο και να έχετε feedback για την δουλειά σας.
Την επόμενη εβδομάδα, θα έχουμε την τιμή να φιλοξενούμε τρεις καλλιτέχνες, τον Σπύρο Δερβενιώτη, τον Βασίλη Γκοκτζιλά και τον Μιχάλη Διαλυνά, οι οποίοι θα μας μιλήσουν για τις επιλογές που είχαν εκείνοι στην διάθεσή τους και τον δρόμο που τελικά ακολούθησαν. Μέχρι τότε, ελπίζω να έλυσα κάποιες απορίες ή να σας έδειξα ότι τα πράγματα δεν είναι μονόδρομος και μπορείτε να δείξετε τη δουλειά σας στον κόσμο με πολλούς τρόπους.