INTERVIEW CORNER #22: Charlie Adlard
Ελληνικά
Προλογίζοντας τον καλεσμένο αυτής της εβδομάδας, θα αγνοήσω για μια ακόμη φορά τον κανόνα που έβαλα στον εαυτό μου, όσον αφορά στις προσωπικές μου εμπειρίες. Και θα σας μιλήσω για τον Charlie Adlard, τον σχεδιαστή που γνωρίσαμε οι περισσότεροι μέσα από το THE WALKING DEAD.
Μην έχοντας προλάβει την αγαπημένη zombie σαπουνόπερα όλων από το πρώτο τεύχος, δε βίωσα τη σημαντικότατη για τον τίτλο αλλαγή του σχεδιαστή. Όταν ο Tony Moore παραχώρησε τη θέση του στον Charlie Adlard δεν ένιωσα τη νέα αρχή, μιας και, στη δική μου περίπτωση, τα πρώτα εφτά τεύχη του Moore δε με απασχόλησαν για περισσότερες από μερικές ώρες. Όταν ξεκίνησα να διαβάζω το συγκεκριμένο comic, ο Adlard βρισκόταν ήδη εκεί εδραιωμένος, έχοντας επιβάλλει το ρεαλιστικό στιλ του από τα πρώτα ήδη τεύχη που έφεραν το όνομά του στα credits.
Είχα, λοιπόν, συνδέσει το σχέδιο του Βρετανού από την πρώτη στιγμή με το comic και ακόμη θεωρώ ότι δεν υπάρχει πιο ταιριαστό από το δικό του για το THE WALKING DEAD. Είναι αυτός ο ρεαλισμός και η έντονη σκιαγράφηση που αναγκάζουν σε μεγάλο βαθμό τους αναγνώστες να ζήσουν την ιστορία με το mood που της αρμόζει. Όπως συμβαίνει, όμως, συχνά σε περιπτώσεις αντικατάστασης ενός δημιουργού, οι fans δεν ξετρελάθηκαν αμέσως με την αποχώρηση του Tony Moore και την είσοδο του Adlard στη δημιουργική ομάδα.
Δε ρωτούσαν καλύτερα τους Βρετανούς; Οι αναγνώστες στην εδώ μεριά του Ατλαντικού ήταν σίγουρα πιο αρμόδιοι να μιλήσουν για την επίδραση που έχει το σχέδιό του σε ένα comic. Στην πολυετή θητεία στη 2000AD, o Charlie Adlard ανέλαβε το σχέδιο σε δημοφιλείς σειρές όπως τα JUDGE DREDD και NIKOLAI DANTE, αλλά και το SAVAGE, τη συνέχεια του INVASION!, σε σενάριο του Pat Mills. Και σε όλες άφησε το στίγμα του.
Πλέον, πάντως, το όνομα του Adlard είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με το THE WALKING DEAD. Και, ειδικά τον τελευταίο καιρό, χάρη στην επιτυχία της τηλεοπτικής μεταφοράς του comic, συζητιέται συχνά. Ο ίδιος, όμως, δεν είχε κάποια ανάμειξη στην τηλεοπτική σειρά, όπως ο δημιουργός της, Robert Kirkman. Γιατί, πολύ απλά, όπως λέει κι ο ίδιος, δεν ήταν απαραίτητος. Και στο κάτω-κάτω, όταν οι υποχρεώσεις του σχεδιασμού ενός ολόκληρου μηνιαίου comic του το επιτρέπουν, προσπαθεί να έχει το βλέμμα του στραμμένο προς την ευρωπαϊκή σκηνή comics και όχι προς τα αμερικανικά ραδιοκύματα.
Ήδη, εδώ κι ένα χρόνο, κυκλοφορεί το LE SOUFFLE DU WENDIGO, το γαλλικό comic του Mathieu Misoffe σε σχέδιο του Charlie Adlard. Το WENDIGO θα αποτελέσει, αν όλα πάνε σύμφωνα με τα σχέδια του καλλιτέχνη, το πρώτο από τα ευρωπαϊκά άλμπουμ του. Παράλληλα, συμπληρώνει ένα βιογραφικό που στους σταθμούς του βρίσκονται από mainstream και superhero comics (WARLOCK, BATMAN/SCARFACE) μέχρι graphic novels (ROCK BOTTOM) και από ζόμπι σαπουνόπερες μέχρι ευρωπαϊκές ιστορίες φαντασμάτων.
Επικοινώνησα, λοιπόν, τηλεφωνικά με τον Charlie Adlard, προκειμένου να μάθω τα πάντα για αυτόν, αλλά και για τις εξελίξεις στο THE WALKING DEAD, το οποίο ξεκινά σε μερικούς μήνες ένα πολλά υποσχόμενο νέο story arc. Στην περίπτωση, λοιπόν, που είστε ανυπόμονοι, προσπεράστε το κείμενο που ακολουθεί και ακούστε κατευθείαν τη συνέντευξη που μας παραχώρησε.
Ποιες είναι οι διαφορές του να δουλεύεις για την βρετανική 2000AD, σε σχέση με το να δουλεύεις για την αμερικανική Image;
Βασικά δεν υπάρχουν πολλές διαφορές, εκτός από το ότι στη μεν πληρώνομαι σε λίρες, ενώ στη δε σε δολάρια. Εννοώ ότι υπάρχει μια γενική διαφορά: όταν δουλεύεις για βρετανικές εταιρείες, πρέπει να σχεδιάζεις ένα strip και να το μελανώνεις, ενώ στα αμερικανικά strips, παραδοσιακά, είτε θα σχεδιάζεις είτε θα μελανώνεις. Για αυτό και βλέπεις αρκετούς Bρετανούς καλλιτέχνες, που έχουν μπει στην αμερικανική αγορά, να κάνουν σχεδόν τα πάντα μόνοι τους. Στην πραγματικότητα δεν διαφέρει ο τρόπος με τον οποίο δουλεύω στη Βρετανία, εκτός από το format, το οποίο προφανώς είναι διαφορετικό. Στην 2000AD υπάρχει η τάση να το κάνεις σε έξι με οκτώ σελίδες – σε μικρά επεισόδια. Όταν έχεις έξι σελίδες, θα πρέπει σ’ αυτές να παρουσιάσεις μια ικανοποιητικά μεγάλη ιστορία, αλλιώς δεν αξίζει τον κόπο. Στα αμερικανικά comics έχεις τουλάχιστον 22 σελίδες, έτσι υποθέτω πως μπορείς να καθυστερήσεις λίγο την εξιστόρηση. Αυτό είναι ένα είδος διαφοράς. Αλλά πέρα από αυτό, οι καθημερινές πρακτικές στη δουλειά μοιάζουν πάρα, μα πάρα πολύ.
Πώς είναι η κατάσταση όσον αφορά τις ελευθερίες που σου αφήνει ο editor;
Στο 2000AD είναι πολύ καλοί στο να σε αφήνουν να κάνεις αυτό που θέλεις, αυτό, όμως, μπορεί και να οφείλεται στο γεγονός ότι οι editors είναι συνήθως εντελώς απασχολημένοι και το τελευταίο που θα ΄θελαν είναι να σε βάζουν να ξανασχεδιάζεις, καθότι, όταν δουλεύεις σε μηνιαίο περιοδικό ανθολογιών, δεν μπορείς να καθυστερήσεις και τόσο πολύ με τα σχέδια. Πιστεύω ότι οι Aμερικανοί έχουν την δυνατότητα να είναι σχολαστικοί με το artwork. Εγώ, ευτυχώς, δεν είχα τέτοια προβλήματα. Ίσως οι editors, για τους οποίους έχω δουλέψει στην Αμερική, να ήταν τόσο απασχολημένοι, ώστε να μην έχουν χρόνο για κριτικές. Αλλά και πάλι, δεν υπάρχουν πολλές διαφορές. Πιστεύω πως το 2000AD, παρότι είναι καθαρά βρετανικό ως προς τον τρόπο εργασίας, είναι ό,τι πιο κοντινό υπάρχει σε αυτήν τη χώρα στα αμερικανικά comics και για αυτό τον λόγο οι καθημερινές πρακτικές είναι παρόμοιες.
Έχουμε να σε δούμε στη 2000AD από το 2007. Πού οφείλεται αυτό;
Απλώς, είμαι πολύ απασχολημένος. Θα΄θελα πολύ να κάνω και άλλα πράγματα στη 2000AD. Ήταν πολύ καλοί μαζί μου καθώς, πολύ καιρό πριν, στις αρχές των 90s, μου έδωσαν την πρώτη μου δουλειά και από τότε επέστρεφα σποραδικά σ’ αυτούς, κατά κάποιο τρόπο. Προφανώς, αναφέρεσαι στο SAVAGE, είναι πολύ κρίμα που δεν κατάφερα να το συνεχίσω, αλλά θα ήταν μεγάλος φόρτος εργασίας παράλληλα με το THE WALKING DEAD, το οποίο, σε καμία περίπτωση, δεν ήθελα να παρατήσω. Θα ήταν πολύ ωραίο να κάνω και άλλα SAVAGE με τον Pat Mills. Κάποια στιγμή συζητήσαμε το ενδεχόμενο να κάνουμε μία τριλογία SAVAGE, αλλά συμφωνήσαμε και οι δύο ότι αυτήν την εποχή είμασταν πολύ απασχολημένοι για να το κάνουμε. Όμως, όταν με βρήκε λίγους μήνες αργότερα, λέγοντάς μου πως είχε αναλάβει το Book 4, εγώ ήμουν πολύ απασχολημένος, όπως και ο Pat, παρότι συνέχιζε να μου λέει για το SAVAGE. Έτσι, του ευχήθηκα τα καλύτερα και του είπα ότι το ευκολότερο που είχε να κάνει ήταν να βρει άλλον καλλιτέχνη και να συνεχίσει. Ακριβώς την ίδια συζήτηση είχα και με τον editor του 2000AD, Matt Smith. Με ρώτησε άν ήθελα να σχεδιάσω στο Βοοk 4 και του είπα “ναι, φυσικά, πότε το χρειάζεσαι; Μάλλον θα είμαι διαθέσιμος σε κανα-δυό χρόνια”, αλλά εκείνος το χρειαζόταν λίγο νωρίτερα. Έτσι, όσο και να μου άρεσε η ιδέα, την απέρριψα. Όμως, αν όλα πάνε καλά, θα ήταν πολύ ωραίο να ξανακάνω κάτι για αυτούς. Άλλωστε, στην 2000AD η ελευθερία στην δουλειά είναι πάρα πολύ μεγάλη, αυτό οφείλω να το παραδεχτώ.
Θα ήθελες να μας πεις για το WALKING DEAD; Όταν ξεκίνησες, έδωσες μία νέα καλλιτεχνική διάσταση στο comic. Ήταν δύσκολο αυτό;
Αρχικά, ναι. Γενικά, όταν ένας καλλιτέχνης αναλαμβάνει ένα βιβλίο – ας πάρουμε, χάριν διαφωνίας, έναν ιστορικό χαρακτήρα όπως ο Spider-Μan ή ο Superman ή ο Batman – οι αναγνώστες έχουν συνηθίσει τις καλλιτεχνικές αλλαγές μέσα στα τόσα χρόνια ύπαρξης του comic, έτσι, όταν έρχεται ένας καλλιτέχνης με ένα τελείως νέο ή πρωτοποριακό στιλ, δεν τους κάνει και πολύ μεγάλη εντύπωση. Όταν ανέλαβα το WALKING DEAD, όλοι οι αναγνώστες είχαν συνηθίσει το artwork του Tony Moore και τίποτα άλλο, έτσι, πιστεύω ότι ήταν δυσκολότερο για αυτούς να προσαρμοστούν στο δικό μου artwork, προφανώς διότι ήμουν ο νέος και ο μόνος διαφορετικός καλλιτέχνης που σχεδίασε ποτέ στο WALKING DEAD. Φυσικά, το στιλ του Tony είναι τελείως διαφορετικό από το δικό μου – είμαστε σχεδόν διαμετρικά αντίθετοι. Το linework του είναι πιο cartoony και ανοιχτόχρωμο, ενώ εγώ ασχολούμαι περισσότερο με το mood και την ατμόσφαιρα και έχω την τάση να σχεδιάζω πιο ρεαλιστικά. Οπότε, ασφαλώς και καταλαβαίνω την ανησυχία των οπαδών όταν ανέλαβα εγώ.
Το σχέδιό σου ξεχωρίζει πραγματικά, κυρίως λόγω της βαριάς σκίασης και των έντονων μελανιών – στοιχεία, τα οποία δεν υπήρχαν στο ξεκίνημα της καριέρας σου. Πώς προέκυψε αυτό;
Κατά κάποιο τρόπο, πάντα σχεδίαζα έτσι. Ανέκαθεν με ενδιέφεραν καλλιτέχνες, των οποίων τα σχέδια είχαν έντονο το στοιχείο του mood και της ατμόσφαιρας – οπωσδήποτε τα ασπρόμαυρα σχέδια. Ο πρώτος καλλιτέχνης που ξεχώρισα κάπως όταν ήμουν παιδί ήταν ο Michael Golden και το σχέδιό του στο MICRONAUTS. Και αυτό μάλλον οφείλεται στο γεγονός ότι η Marvel τύπωνε comics τότε για την βρετανική αγορά με χρονολογική σειρά και σε ασπρόμαυρο σχέδιο. Έτσι, το έντονο ασπρόμαυρο artwork του Golden ξεχώριζε για μένα περισσότερο από τα άλλα. Με τράβηξε αυτή η ιδιαίτερη αίσθηση του σχεδίου του και έχω ξετρελαθεί, επίσης, και με άλλους αγαπημένους καλλιτέχνες, όπως ο Will Eisner και ο Alex Toth, το artwork των οποίων είναι, ας πούμε, πιο “βαρύ”. Επομένως, ναι, όταν ξεκίνησα ο ίδιος να σχεδιάζω, έδινα πάντα έμφαση στο έντονο μαύρο και το έντονο mood του artwork.
Άρα, υπήρχε πάντα αυτό το στοιχείο;
Αν εξαιρέσουμε κάποιες προφανείς βελτιώσεις στην ανατομία κλπ, ναι. Πιστεύω πως ακολουθούσα πάντα αυτό το μονοπάτι, μέχρι και σήμερα ακόμα.
Μέχρι τώρα έχεις σχεδιάσει εκατοντάδες ή ακόμα και χιλιάδες zombies στο WALKING DEAD. Χρησιμοποιείς πραγματικούς ανθρώπους ως σημείο αναφοράς ή απλώς αυτοσχεδιάζεις;
Κοίταξε, ειδικά όταν έχεις να σχεδιάσεις μία ολόκληρη ορδή από zombies, πρέπει να το κάνεις σύντομα και δεν υπάρχει τόσος χρόνος να σχεδιάσεις μεμονωμένα άτομα. Αλλά, αφού το ανέφερες, θα ήμουν πολύ πρόθυμος να σχεδιάσω το πρόσωπου κάποιου, αν μου το ζητούσε. Αυτό με διευκολύνει με πολλούς τρόπους – ειδικά όταν έχω να σχεδιάσω ένα zombie που ξεχωρίζει λίγο από τα υπόλοιπα στο βάθος, κερδίζω χρόνο όταν σκέφτομαι ότι πρέπει να σχεδιάσω άλλο ενα πρόσωπο και να το κάνω διαφορετικό. Έτσι, όταν έχω κάποιον ως σημείο αναφοράς, ασφαλώς και με διευκολύνει λίγο. Αλλά, γενικά, ναι, τα zombies συνήθως προκύπτουν καθώς σχεδιάζω – για αυτό και είναι τόσο εύκολα στη σχεδίαση, διότι κυριολεκτικά προκύπτουν καθώς σχεδιάζω.
Εννοείς ότι έρχονται άνθρωποι και σου ζητούν να τους σχεδιάσεις στο comic ως zombies;
Το θέμα είναι ότι δεν μου το ζητούν και πολλοί διότι πιστεύουν ότι θα αρνηθώ ή ότι θα ζητήσω πολλά χρήματα ή κάτι τέτοιο, ενώ εγώ είμαι πολύ πρόθυμος να το κάνω. Και είναι πολύ εύκολο.
Προτιμάς να σχεδιάζεις σκηνές δράσης με αίμα και zombies ή τις πολύ συναισθηματικές σκηνές των ανθρώπων;
Σίγουρα προτιμώ το δεύτερο. Παρότι είναι ευχάριστη η σχεδίαση σκηνών δράσης (και στα comics, γενικότερα, υπάρχει το κλισέ που θέλει τις σκηνές δράσης να αντιπροσωπεύουν δράση και στην εξέλιξη της ιστορίας, ειδικά στο είδος των superheroes), πάντα έλεγα ότι οι πραγματικά καλοί σχεδιαστές comics μπορούν να σχεδιάσουν ακόμα και δύο ανθρώπους να μιλάνε και να διατηρήσουν το ενδιαφέρον αμείωτο, παρά να σχεδιάζουν σκηνές δράσης – αυτό μπορούν να το κάνουν όλοι. Λοιπόν, ναι, προτιμώ τις πιο ήρεμες σκηνές: τα πρόσωπα, τις αντιδράσεις, την πρόκληση του να κάνεις ακόμα και ένα τετρασέλιδο ή πεντασέλιδο sequence διαλόγων ενδιαφέρον, παρά να πηγαίνω από πιστολίδι σε πιστολίδι. Αυτές είναι οι σελίδες που μου αρέσουν πραγματικά και πιστεύω ότι εκεί οφείλεται και η γενικότερη επιτυχία του WALKING DEAD: σε αυτές της στιγμές των χαρακτήρων και όχι τόσο στις σκηνές δράσης των zombies.
Μέσα στα τόσα χρόνια εικονογράφησης του WALKING DEAD, έπρεπε να σχεδιάσεις ακραίες σκηνές βίας. Υπήρχε κάποια σκηνή που σε δυσκόλεψε ιδιαίτερα;
Όχι, και θα σου πω και γιατί. Μέχρι να ξεκινήσω να σχεδιάζω κάτι, σκέφτομαι ότι, τελικά, είναι απλώς σχέδια πάνω σε χαρτί. Όταν σχεδιάζω, προσπαθώ να βρίσκομαι σε μία κατάσταση, όσο το δυνατόν κοντινότερη στο Ζεν. Για αυτόν τον λόγο, μπορώ να σχεδιάζω ακόμα και το πρόσωπο κάποιου που του βγάζουν τα έντερα – είναι το ίδιο στυλό, το ίδιο ασπρόμαυρο σχέδιο, το ίδιο χαρτί. Δεν φαίνεται να ασκεί επιρροή πάνω μου. Αυτό που με επηρεάζει, όμως, είναι η ανάγνωση πρώτα της ιστορίας και η σκέψη μου για το πώς θα το προσεγγίσω. Και αυτό είναι χειρότερο από τη σχεδίαση. Ας πάρουμε, για παράδειγμα, το τεύχος που κάναμε για τα βασανιστήρια της Michonne. Ήταν η μόνη φορα που τηλεφώνησα στον Robert [Kirkman] και του ζήτησα να με πείσει να το σχεδιάσω, πράγμα το οποίο και έκανε. Και μπορούσα να καταλάβω τους λόγους του. Αλλά ακόμα και όταν κατάφερα να το σχεδιάσω, δεν μπορώ να πω ότι έχασα και τον ύπνο μου. Ήταν μόνο ένα σχέδιο, τόσο απλά – θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε. Πάντα ήταν τόσο απλό.
Έχεις δει την τηλεοπτική σειρά WALKING DEAD; Σου άρεσε;
Βασικά έχω δει μόνο το πρώτο επεισόδιο. Δεν πρόλαβα ακόμα να δώ το δεύτερο. Αλλά πιστεύω πως είναι πολύ καλό! Αφού το ανέφερες, όμως, δεν μπορώ να είμαι και πολύ αντικειμενικός, διότι νιώθω πολύ δεμένος με το WALKING DEAD. Τους τελευταίους τέσσερις-πέντε μήνες έχω δει τόσο πολλά σε διάφορα μέρη – ξέρεις, λίγα clips από ‘δω, λίγα clips από κει – ήμουν και στα γυρίσματα και είδα πολλά να γυρίζονται. Όταν ξεκίνησα να το βλέπω, είχε την αίσθηση όλων όσων είχα δει, αλλά συνδεδεμένα μεταξύ τους και με σωστή σειρά, κατάλληλους ήχους, μουσική κλπ. Έτσι μου ήταν δύσκολο να το δω αποστασιοποιημένα, για να δω αν μου αρέσει ως τηλεθεατή. Νομίζω ότι πρέπει να δω ακόμα αρκετά επεισόδια για να σχηματίσω μια πιο ολοκληρωμένη αντίληψη. Αλλά ξέρω ότι όλοι έχουν ξετρελαθεί με το WALKING DEAD, έτσι, το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι το ευχαριστήθηκα και πιστεύω πως ο Frank [Darabont] και οι συνεργάτες του έχουν κάνει φανταστική δουλειά με την σειρά – ο Robert και εγώ δεν θα μπορούσαμε να ήμασταν πιο ευχαριστημένοι με το αποτέλεσμα.
Είχες οποιαδήποτε ανάμειξη στην τηλεοπτική σειρά;
Όχι, καμία. Δεν μου ζητήθηκε να κάνω κάτι, αλλά και εγώ δεν επεδίωξα τίποτα τέτοιο, και αυτό διότι: α) ούτως ή άλλως, ήμουν τόσο απασχολημένος με το comic – πιστεύω πως και η παραμικρή μου ανάμειξη στην σειρά θα καθυστερούσε το comic, και β) διότι κατάλαβα ότι δεν είναι ένα τηλεοπτικό προϊόν που είχε ανάγκη μιας έντονης αισθητικής ταυτότητας. Το comic βασίζεται στην πραγματικότητα, όπως και η σειρά. Δεν είναι σαν την επιστημονική φαντασία ή τα fantasy comics, όπου υπάρχουν συγκεκριμένες συνταγές. Πολλά είναι βγαλμένα από την πραγματικότητα και έτσι, στο comic υπάρχει η δική μου πραγματικότητα. Όμως, στην σειρά, η πραγματικότητα είναι εκείνη που βρίσκεται στο προσκήνιο, έτσι, δεν ένιωσα την ανάγκη να πιέσω τον εαυτό μου να βρίσκεται εκεί και να τους κάνει υποδείξεις για την μορφή και τον σχεδιασμό του show, διότι δεν υπάρχει συγκεκριμένη συνταγή. Είναι, απλώς, αυτό που είναι: η πραγματικότητα. Ακόμα και τα zombies. Παρότι μου λένε ότι είδαν τις εικόνες των zombies στο comic και ότι, γενικά, πήραν πολλές εικόνες από αυτό (το οποίο είναι πολύ καλό! Δεν το περίμενα καθόλου. Αυτό που περίμενα ήταν να κάνουν μία επίσκεψη στο τοπικό νεκροτομείο και να ρίξουν μια ματιά στα πτώματα – διότι έτσι μοιάζουν οι νεκροί), δεν ήταν υποχρεωμένοι να παρατηρήσουν τα δικά μας zombies και να τα φτιάξουν, συγκεκριμένα, στο στiλ του Tony Moore ή το δικό μου. Παρόλα αυτά, είναι πολύ ωραίο που το έκαναν, είναι φανταστικό.
Τι να περιμένουμε στην συνέχεια του WALKING DEAD;
Ω, απλώς περισσότερη δράση στην κοινότητα! Προς το παρόν προετοιμαζόμαστε, μάλλον θα έχεις δει τα previews, καθώς ακολουθούν πολλές σκηνές δράσης με zombies, έτσι, όποιος απογοητεύτηκε από την έλλειψη αυτών των σκηνών, θα βρει πολλές τέτοιες στην συνέχεια, ειδικά στα επόμενα τέσσερα-πέντε τεύχη. Προετοιμαζόμαστε για ένα μεγάλο story arc, αλλά το τι θα κάνουμε μετά, αυτό θα είναι πάρα, πάρα πολύ ενδιαφέρον.
Επίσης, έχεις εικονογραφήσει και ένα ευρωπαϊκό comic, το WENDIGO. Θα ΄θελες να μας πεις περισσότερα;
Είμαι μεγάλος fan των ευρωπαϊκών comics. Άλλωστε, αυτός είναι και ο λόγος που δέχτηκα αμέσως την πρόταση, και επέτρεψέ μου να πω ότι θα ήμουν περισσότερο από ευτυχισμένος αν η καριέρα μου αποτελούνταν, βασικά, από το WALKING DEAD και την κυκλοφορία κάποιου ευρωπαϊκού comic κάθε χρόνο ή κάτι τέτοιο. Έτσι, το WENDIGO ήταν το πρώτο μου ευρωπαϊκό comic, και ελπίζω να ακολουθήσουν πολλά ακόμα. Προς το παρόν, συζητάω με διάφορους άλλους εκδότες σχετικά με ποιο θα είναι το επόμενο. Το WENDIGO είναι μία ιστορία φαντασμάτων που εξελίσσεται κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου, προφανώς, το φάντασμα είναι ο θρύλος του Wendigo, έτσι, οι Γάλλοι και οι Γερμανοί θα πρέπει να συνεργαστούν και βασικά να κυνηγήσουν αυτό το Wendigo που καταστρέφει τα πάντα στο πεδίο της μάχης. Είναι μία πολύ ωραία ιστοριούλα ενός Γάλλου συγγραφέα, του Mathieu Misoffe, και πραγματικά μου άρεσε πολύ που σχεδίασα εκεί. Ήταν ωραίο που ξέφυγα λίγο και έκανα κάτι διαφορετικό. Προφανώς, είναι ένα ιστορικό comic, το οποίο, για άλλη μία φορά, βασίζεται στην πραγματικότητα και περιλάμβανε πολλή έρευνα (ξέρω πόσο αυστηροί είναι οι Γάλλοι στις έρευνές τους και όλη η πίεση οφείλεται εκεί). Πέρασα πολύ καλά και ελπίζω να είμαι σε θέση να κάνω και άλλα στα επόμενα χρόνια. Είμαι σε επαφή με την Soleil, τους εκδότες του WENDIGO, καθώς και με την Delcourt, με την οποία έχω μία πολύ καλή σχέση, καθότι είναι οι εκδότες του WALKING DEAD στην Γαλλία.
Έχεις κάποια άλλα σχέδια για το μέλλον;
Όχι κάτι ιδιαίτερο. Θα έλεγα ότι, με την επιτυχία της τηλεοπτικής σειράς, η τελευταία χρονιά ήταν, ας πούμε, η χρονιά του WALKING DEAD. Ο Robert και εγώ έχουμε κάποια σχέδια για κάτι άλλο, αλλά αυτό μάλλον θα αργήσει, δεδομένου του ότι είμαστε και οι δύο τόσο απασχολημένοι με το WALKING DEAD, πόσο μάλλον ο Robert, που ασχολείται με την σειρά. Αλλά, όπως έλεγα, απλώς θα κάνουμε περισσότερα WALKING DEAD. Ελπίζω να καταφέρουμε να διατηρήσουμε το comic σε μηνιαία βάση, ώστε όλοι να μένουν ικανοποιημένοι και, όπως έλεγα, να ψάξω για περισσότερα γαλλικά comics. Αυτό μάλλον δεν θα γίνει και τόσο σύντομα, αλλά ελπίζω να έχω ολοκληρώσει κάτι μέσα στα επόμενα χρόνια, με την προϋπόθεση, βέβαια, να βρω ελεύθερο χρόνο από το WALKING DEAD.
Ακούστε την τηλεφωνική συνέντευξη:
[Μετάφραση: Νίκος Ζώτος]
English
Introducing this week’s guest, I am once more going to ignore the rule that I set for myself about personal experience. And I’m going to present Charlie Adlard, the artist that most of us met through THE WALKING DEAD.
Not having caught up with the favorite zombie soap opera from the first issue, I didn’t notice the penciller’s replacement, which is most important for the title. When Tony Moore handed over to Charlie Adlard, I didn’t notice the new beginning, since, in my case, Moore’s first seven issues didn’t really draw my attention for more than a few hours. When I began to read this comic, Adlard was already an established artist, with his own realistic style having appeared from the first issues that bore his name in the credits.
So, I had associated the Briton’s drawings with the comic from the first moment, but still I think that there is nothing more fitting for THE WALKING DEAD than his art. It’s that realism and intense description that forces the reader to experience the story in the right mood. But, as in most cases of a creator’s replacement, fans didn’t love Tony Moore’s withdrawal and Adlard’s entrance to the team right away.
Well, they should have asked the Britons! On this side of the Atlantic, readers are definitely more appropriate to speak of his art’s effect on a comic. In his long career in 2000AD, Adlard drew for popular series like JUDGE DREDD and NIKOLAI DANTE, as well as SAVAGE, INVASION!’s sequel, which was scripted by Pat Mills, leaving his mark on all of them.
However, Adlard is now inextricably associated with THE WALKING DEAD. Especially after the recent success of the TV adaptation of the comic, his name is often discussed. But unlike its creator, Robert Kirkman, Adlard had no involvement in the TV series simply because it wasn’t necessary, as he says. After all, when drawing a whole monthly comic and the conditions allow it, he prefers to focus on the European comic scene, rather than the American TV shows.
It has already been a year since the release of LE SOUFFLE DU WENDIGO, a comic by Mathieu Misoffe, drawn up by Adlard. If everything goes as the artist schedules, WENDIGO will be his first European album. At this point, his resume will be involving a wide range of works, from mainstream and superhero comics (WARLOCK, BATMAN/SCARFACE) to graphic novels (ROCK BOTTOM) and from zombie soap operas to European ghost stories.
So I held a conversation with Charlie Adlard over the phone to find out everything about him and to catch up with THE WALKING DEAD, with a very promising new story arc beginning in a few months. And in case you are impatient, ignore the following text and listen to the interview he gave us.
What are the differences between working for the British 2000AD and the American Image?
Fundamentally, there isn’t much difference, apart from me being paid in pounds as opposed to dollars. I mean, there is a general difference, when you work for the British you ‘re brought up to generally pencil and ink a strip. Obviously, with the American strips the tradition is to pencil or ink. So that’s why you see quite a few British artists who have broken into the American industry and pretty much do it all by themselves. There’s not really a difference in the way of working for Britain, apart from the format really, which is obviously different. For 2000AD you tend to do it in six to eight page chunks – it’s quite episodic. When you‘ve got six pages, you want to tell a decent amount of story in these pages, otherwise it’s hardly worth bothering with. With American comics it’s at least 22 pages, so you can afford to be a bit slower with the storytelling, I suppose. So, that’s a kind of a difference. But other than that, the actual working practices are very, very similar.
What about the editorial freedoms?
2000AD are very good in leaving you to do your own thing, but that could be down to the fact that the editors tend to be totally overworked and the last thing they want to be doing is getting you do redraws, because if you’re working in a weekly anthology magazine you can’t really halt the process up too much. I think, arguably, the Americans can afford to be, shall we say, a bit pickier about the artwork. Thankfully, I have not really had much problems myself. That could be that the editors I’ve worked for in America have been all so busy that they hadn’t really got the time to criticize. Again, it is fairly similar. I think 2000AD, in a lot of ways, even though it’s a unique British thing, is the most close we have in this country to American comics and, arguably, because of that the working practices are similar.
We haven’t seen you in 2000AD since 2007. Why is that?
I just have been too busy. I’d love to do more stuff for 2000AD. They have been really good to me, they got me my first job way back in the early to mid 90s and I’ve sort of returned to them sporadically ever since. Obviously you are referring to SAVAGE and it was a crying shame I couldn’t carry on with it, but it was too much of a workload to do on top of THE WALKING DEAD and I certainly didn’t want to give that up. It would have been great to work with Pat [Mills] on more SAVAGE. There was a brief moment when we discussed the fact that perhaps we should just make SAVAGE a trilogy. We both agreed at the time that we were very busy to carry on – Pat was saying the same thing but then he came back to me a few months later and said he had been asked to do Book 4. I was too busy, so was Pat, but he had too many stories to tell of SAVAGE, so I basically gave him my blessing and said that the easiest thing to do is get another artist and carry on. I had this same conversation with Matt Smith, the editor of 2000AD as well. He asked me if I would be interested in doing Book 4 and I said “yeah, of course, when do you want it? I’ll probably be out to do it in a couple of years”. But he needed it a bit sooner than that. So I passed on that, as much as I’d loved to carry on. But, hopefully, one day it would be lovely to do something for them. The freedom of working for 2000AD is really, really good, I’ve got to admit.
What about THE WALKING DEAD? When you begun you gave a new artistic direction for the comic. Was it difficult?
It was initially. Generally, when an artist takes over a book, let’s say it’s an iconic character, something like, for the sake of argument, Spider-Man or Superman or Batman, the readers have been used to artistic changes over the many years the comic has been in existence, so someone coming with a really new or radical style is not really going to rock the boat much. When I came to THE WALKING DEAD, all the readers were used to was Tony Moore’s artwork and nothing else, so I think it was harder for them to adjust to mine, because, obviously, I was new and the only other person ever to have drawn THE WALKING DEAD. And, of course, Tony’s and my style are completely different – we’re almost polar opposites. He tends to be more cartoony and more open with his linework, whereas I am very much about the mood and the atmosphere and I tend to go down more realistic routes. So I can certainly understand the fans’ dismay when I took over.
Your style really stands out mainly because of your heavy shadows and ink lines – elements that weren’t there in the beginning of your career. How did it evolve that way?
Well, I have always kind of drawn like that. I have always been interested in artists who use a strong sense of mood and atmosphere – definitely in black and white. The first artist I sort of noticed when I was a boy was Michael Golden, when he was drawing the MICRONAUTS. And it is probably due to the fact that at the time Marvel was printing the stuff chronologically and in black and white for the British market. So Golden’s very strong black and white artwork stood out for me more than the rest. And I was attracted to that particular design sense he had and I have also gone on other favorite artists like Will Eisner and Alex Toth whose artwork was, shall we say, more heavy. So, yes, when I started drawing for myself there was always an emphasis on strong black, strong mood to my artwork.
So it was always there?
Yes, apart from obvious improvements, in anatomy etc., I think I’ve always followed that similar path, up until now.
You have drawn hundreds or even thousands of zombies in your run in THE WALKING DEAD. Do you use actual people as references or just improvise?
Well, especially when you’re drawing a zombie horde you have to just go with it, there isn’t really time to do individual people. But having said that, if anyone ever asks having their face drawn into a comic, I’m perfectly willing to oblige. In a lot of ways it makes it easier for me – especially when I’m drawing a zombie that’s a bit more prominent than others in the background, it saves me time having to think that I’ve got to draw yet another face and make it different. So, if I’ve got someone to reference of, it does arguably make it slightly easier. But yes, as a whole, I tend to make them as I go along – that’s what makes them easier to draw, because I literally make them as I go along.
So you mean that people come up at you and ask you to draw them as zombies in the comic?
The thing is not many people ever ask me, because they think I’m going to refuse them or charge them a lot of money or something, when I’m actually perfectly willing to do it. It’s an easy thing to do.
Do you prefer drawing an action scene with blood and zombies or a very emotional scene between people?
I prefer the latter, definitely. As much as it is good fun to draw action scenes (and in comics in general there is the cliché that they stand for action, especially in the superhero genre), I’ve always said that really good comics artists can draw people talking and make it interesting, rather than doing action – everyone can do the action stuff. So, yes, I prefer the quieter scenes; the faces, the reactions, the challenge of making a four or five page dialogue sequence interesting rather than swapping from headshot to headshot. Those are the actual pages I really fire off and I think that’s what makes THE WALKING DEAD as a whole successful; the character moments, not the zombie action.
Illustrating THE WALKING DEAD for so many years, you had to draw scenes of extreme violence. Was there any particular scene that made your job really difficult?
No, and I’ll tell you why. By the time I come to draw it, it is just marks on paper after all. When I’m drawing, I’m as much close to a Zen like state as I could possibly get into. Because of that I can be drawing a face or someone getting his guts ripped out – it’s the same pen, it’s the same black and white, it’s the same paper. It doesn’t seem to affect me. What does affect me more is reading it first and thinking about how am I going to approach that. That’s actually worse than drawing it. For instance, the whole torture issue we did with Michonne. That was the only time I phoned up Robert [Kirkman] and asked him to convince me to draw this. And he did it; I saw his reasons for it. But by the time I got around drawing it, I certainly didn’t go to bed with nightmares. It was just an act of drawing; simple as that, it could have been anything. It’s simple as that and that’s how it has always been.
Have you watched the WALKING DEAD TV series? Did you like it?
I’ve seen the Pilot, basically. I haven’t actually got around to seeing episode two, yet. And I thought it was great! Having said that, it’s hard to be objective about it, because I feel very close to it. Over the last four or five months I’ve seen so much in various places – you know, little clips here, little clips there, I was on set, I saw a lot of it being filmed. So, by the time I came to watch it, it felt like all the bits I had seen but strung together in the right order – with proper sound, music etc. So it was hard to distance myself and see if I liked it as a viewer. So I think I’ll have to watch quite a few to formulate a proper judgment. But I know everyone else is raving about it, so all I can say is I did enjoy it and I think Frank [Darabont] and everyone else have done a fantastic job with the series and Robert and I couldn’t be happier with the way it all turned out.
Were you in any way involved in the TV series?
No, I wasn’t. They didn’t ask me to do anything, but then again I didn’t actively pursue anything either because a) I’m so busy with the comic anyway; I think it would just delay the comic even more if I wasn’t around as much and working on the show and b) I figured it’s not a design heavy TV show. The comic is based on reality so is the TV show. It’s not like a science fiction or a fantasy comic where there are particular designs. A lot of it is taken from reality so in the comic there is my reality. But in the TV show it’s the reality that is in front of the camera there, so I didn’t feel the need that I should lobby for the fact that I should be out there and telling them exactly what the look and what the design of the show is, because there isn’t really one. It is as it is – reality. Even the zombies. As much as they were telling me that they looked the images of the zombies in the comic and they were taking a lot of that imagery from the comic (which is great! I didn’t expect that at all. I was expecting them to just go down to the local morgue and have a look at the cadavers – because that’s a dead person) they didn’t have to look in our zombies and do them specifically in the style of Tony (Moore) and myself. It’s great they have though, it’s fantastic.
What can we expect next for THE WALKING DEAD?
Oh, just more fun and games in the community. We’re gearing up, you’ve probably seen the previews, there’s quite a lot of zombie action coming up so anyone that has been disappointed by the lack of zombie action, there’s going to be a lot more of it coming, especially in the next four or five issues. We are gearing up for a major story arc and where we will go after that will be very, very interesting.
You have also illustrated a European comic, called WENDIGO. Can you tell us more about it?
I’m a big fan of European comics, that was the reason I said yes to it straight away and let me say that I would be more than happy if my career was basically doing THE WALKING DEAD and every year or so I’d put out a European comic. So this was my first one, hopefully the first of many. I am in talks with various other publishers about what the next one might be.
WENDIGO is a WWI ghost story, the ghost obviously being the legend of the Wendigo, and the French and the German sides have to get together and basically go after this Wendigo that’s causing havoc on the battlefield. It is a really nice little story written by a French writer called Mathieu Misoffe and I really enjoyed doing it. It was nice to just get away and do something different. Obviously it is historical and, again, grounded on reality and there was a lot of research involved (and I know how the French are strict on their research and the pressure was on from that). I had a great time doing it and, hopefully, I’ll be out to do a lot more of them in the next coming years. I’m talking to Soleil, the publishers of WENDIGO, and I’m talking to Delcourt as well, who I have a good relationship with, because they published THE WALKING DEAD in France.
Do you have any other plans for the future?
Not really. I would say that with the success of the TV show the last year has been pretty much WALKING DEAD driven, shall we say. There are plans for Robert and I to do something else but with us both being so heavily involved with THE WALKING DEAD and Robert especially being so involved with the TV show it’s going to be a while before we get around to that. But, like I say, just more WALKING DEAD. Hopefully we’ll be able to keep the book monthly and keep everyone happy with that and, like I said, look out for more French stuff. I won’t say soon, probably it won’t be soon, but hopefully in the next couple of years I’ll have something else finished, provided I get enough time off of THE WALKING DEAD.
Listen to the interview:
[Translated by Nikos Zotos]