Advanced Review: LEWIS & CLARK
Writer/Artist: Nick Bertozzi
First Second
O Nick Bertozzi (THE MASOCHISTS, HOUDINI: THE HANDCUFF KING) είναι από τους δημιουργούς εκείνους που έχουν προσωπική άποψη και αυτό είναι – για εμένα, τουλάχιστον – η καλύτερη αρχή, ώστε να θεωρείται κάποιος καλλιτέχνης. Και εδώ στο COMICDOM φαίνεται ότι συμμεριζόμαστε αυτή την άποψη καθώς με το έργο του THE SALON έφτασε στο #78 της λίστας των καλύτερων comics της δεκαετίας που μας πέρασε. Έτσι, όταν μου προτάθηκε να κάνω το advanced review της νέας του δουλειάς, LEWIS & CLARK (το οποίο θα κυκλοφορήσει τον ερχόμενο Ιανουάριο), και να σας μιλήσω για αυτό, δέχτηκα με χαρά.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να κάνω μια εξομολόγηση. Διαβάζοντας τον τίτλο του έργου και αγνοώντας παντελώς ποιο είναι το περιεχόμενο, έκανα μια αστραπιαία σκέψη: “Παρωδία Lois & Clark;”. Προφανώς το “αστραπιαία” δε σημαίνει και εύστροφα, όπως και διαπίστωσα με την πρώτη κιόλας σελίδα.
Η ιστορία με την οποία καταπιάνεται ο Bertozzi είναι αυτή του Meriwether Lewis και του William Clark. Ποιοι είναι αυτοί; Είναι δύο εξερευνητές που ξεκίνησαν το 1804 να βρουν το δρόμο από τις ανατολικές ακτές των Η.Π.Α μέχρι τον Ειρηνικό Ωκεανό μέσα από τον ποταμό Μισούρι με τη στήριξη του τότε προέδρου των Η.Π.Α.. Πρόκειται για αληθινή ιστορία και μάλιστα αποτελεί μια από τις γνωστότερες περιπέτειες της Αμερικανικής Ιστορίας. Οι δυο πρωταγωνιστές αποτελούν για τους Αμερικάνους ήρωες και σύμβολα της θέλησης του έθνους τους. Μαζί τους, και μέρος της μυθολογίας τους, είναι και η μορφή της Sacajawea (όχι δεν ξέρω πώς προφέρεται αυτό), μιας Ινδιάνας που ήταν και η μεταφράστρια της αποστολής και που διέσχισε την τεράστια απόσταση με ένα μωρό μόνιμα δεμένο στην πλάτη της.
Αυτή την πορεία, λοιπόν, των δύο τολμηρών εξερευνητών μας αφηγείται μέσα από το τεράστιο έργο του ο Nick Bertozzi. Μένει πιστός στην ιστορική ακρίβεια των γεγονότων και δείχνει να βασίζεται στις σημειώσεις του Lewis και του Clark και στην αλληλογραφία μεταξύ των δύο ανδρών πριν την αποστολή, αλλά και του Lewis με τον πρόεδρο Jefferson. Η ιστορική αυτή ακρίβεια, πέρα από το να κάνει το ανάγνωσμα αυτό μια αξιόπιστη απόδοση της ιστορίας, εξυπηρετεί και την επιλογή του συγγραφέα να παρουσιάσει την ανθρώπινη πλευρά των δύο ανδρών και κυρίως του Lewis. Και ευτυχώς η ίδια η ιστορία δίνει πολλές ευκαιρίες στον Bertozzi να αναδείξει τους χαρακτήρες. Αυτό γιατί, όπως καταλαβαίνετε, όλα πάνε στραβά. Κακουχίες, αρρώστια, πείνα και κρύο ταλανίζουν τους εξερευνητές και το Corps of Discovery. Μα το χειρότερο το αντιμετωπίζουν όταν, νομίζοντας ότι φτάνουν στο τέλος, έρχονται αντιμέτωποι με τα φοβερά Rocky Mountains (δε μπορείτε να πείτε, ευφάνταστο όνομα για βουνά!). Τελικά, όμως, ξεπερνώντας τις δυσκολίες καταφέρνουν κάποτε να αντικρίσουν τον Ειρηνικό Ωκεανό.
Είπα ήδη ότι ο Bertozzi θέλει να επικεντρωθεί στους χαρακτήρες και μάλιστα επικεντρώνεται περισσότερο στον Lewis, σε βαθμό που απόρησα γιατί έβαλε και τον Clark στον τίτλο. Πέρα από το ότι η αποστολή στις Η.Π.Α. είναι γνωστή με τα ονόματα και των δύο, θεωρώ ότι αυτή η σύζευξη των δύο δεν είναι τυχαία. Οι δυο τους κάνουν ένα ζευγάρι και μην πάει ο νους σας στο πονηρό. Ο Clark είναι ο στρατιωτικός και από τις πρώτες κιόλας σελίδες ο δημιουργός τον παρουσιάζει σαν ένα σκληροτράχηλο στρατιωτικό με αίσθηση, ωστόσο, του δικαίου, ευχάριστου και με χιούμορ. Του τύπου που πας για μια μπύρα μαζί του, βρε αδερφέ! Ο Lewis, από την άλλη, είναι ο άνθρωπος με την εμμονή, με το μυαλό του καρφωμένο στον στόχο. Άστατη προσωπικότητα, με εκρήξεις θυμού, κλειστός στον εαυτό του και με βαριά την αίσθηση του καθήκοντος απέναντι στον Πρόεδρο. Με εκνεύριζε ο τρόπος του, η σχεδόν μισάνθρωπη στάση του απέναντι στους άλλους. Μόνο στον Clark έδειχνε να έχει κάποια συμπάθεια και μια αγάπη προς τον πρόεδρο Jefferson σαν αυτή ενός γιου προς τον πατέρα του. Όταν τον Lewis άρχισε να παρακολουθεί μια φανταστική μαύρη σκιά, δείγμα ψυχοπάθειας, κέρδισε τη συμπάθειά μου και παρακολούθησα την ιστορία με ενδιαφέρον. Πια ήταν ένας άνθρωπος ενάντια στον εαυτό του.
Θα πω την αμαρτία μου, όμως. Συνέχιζα να διαβάζω όχι τόσο για την ιστορία αλλά για το εκπληκτικό σχέδιο. Είναι αυτό το γνωστό σχέδιο που θυμίζει λίγο Sfar, λίγο Kerascoet, λίγο Feiffer. Και μου αρέσει. Οι γραμμές του είναι σκληρές και το ασπρόμαυρο σχέδιο μοιάζει να κινείται σα παλιά ταινία. Το χρώμα απουσιάζει – ξέρω, ξέρω, είπα ότι είναι ασπρόμαυρο – και με αυτό εννοώ ότι η εντύπωση που μου άφησε είναι αυτή του λευκού. Τα λίγα σκοτεινά μελάνια δημιουργούν έντονη αίσθηση.
Εκεί που τα έδωσε όλα ο Bertozzi είναι το layout. Σε κάποια σημεία είναι ευφυές και αξίζει να το ξεφυλλίσεις ακόμα και αν είναι για να απολαύσεις μερικά καταπληκτικά δισέλιδα. Σε πολλά από αυτά η λογική είναι ενός πίνακα, ενός μεγάλου panel που καλύπτει όλο το δισέλιδο με έντονη την προοπτική και μέσα σε αυτό διάσπαρτα panels. Για παράδειγμα η στιγμή που όλη η ομάδα βρίσκεται σε ένα λόφο για μια κηδεία με το λόφο στο φόντο και στο προσκήνιο ένα κοπάδι βουβαλιών. Συχνά, άλλωστε η ιστορία εξελίσσεται οριζόντια κατά μήκος των δύο σελίδων. Έξυπνο και ένα δισέλιδο στο οποίο μια μύγα κινείται στα περιθώρια των panels και κοπανάει στο τελευταίο, όπως μια μύγα στο τζάμι.
Ευχαριστούμε την First Second για την παραχώρηση του αρχείου pdf.