Cartoon Movement: Με Τη Δύναμη Των Comics Kαι Tων Cartoons
Τα comics είναι ένα αφηγηματικό Μέσο που επιτρέπει σε χιλιάδες φωνές να ακουστούν. Με αυτή περίπου τη φράση o Scott McCloud κλείνει το UNDERSTANDING COMICS, υπογραμμίζοντας την εκφραστική δυναμική της 9ης Τέχνης και δηλώνοντας ξεκάθαρα ότι αυτή αποτελεί ένα εργαλείο έκφρασης ιδεών και απόψεων, πολλές φορές πιο γλαφυρό, αλλά και πιο προσιτό- τόσο από από την πλευρά του δημιουργού, όσο και του αναγνώστη, από πολλά άλλα Μέσα.
Και πράγματι, σε αρκετές περιπτώσεις τα comics έχουν καταφέρει να αποτυπώσουν γεγονότα και καταστάσεις συμπληρώνοντας, ακόμα και υπερκαλύπτοντας τις παραδοσιακές οδούς μετάδοσης της πληροφορίας. Πάρτε, για παράδειγμα, το PALESTINE του Joe Sacco. Παντρεύοντας τη δημοσιογραφία με τα comics, ο Sacco κατόρθωσε να μεταφέρει την ατμόσφαιρα της εμπόλεμης Παλαιστίνης με τέτοιο τρόπο που θα ζήλευαν ακόμα και και τα μεγάλα ενημερωτικά δίκτυα. Με αυτό του το έργο, ο Sacco άνοιξε το δρόμο για αυτό που αργότερα ονομάστηκε “comics journalism” και που ακολούθησαν στη συνέχεια και αρκετοί άλλοι δημιουργοί.
Βέβαια, τα comics από πολύ νωρίς λειτούργησαν ως καθρέφτης της κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας, δίνοντας την ευκαιρία να ακουστούν απόψεις που δύσκολα θα έβρισκαν το δρόμο της δημοσιοποίησης. Πολύ πριν, λοιπόν, την είσοδο των social media στη ζωή μας και των δυνατοτήτων που αυτά προσφέρουν στους πολίτες, θα μπορούσαμε να πούμε ότι τα comics λειτούργησαν σαν ένα εναλλακτικό Μέσο έκφρασης.
Πριν από κάποιους μήνες, οι ιδρυτές του Video Journalism Movement, μιας οργάνωσης 150 και πλέον video journalists από όλο τον κόσμο που στόχο έχουν την προώθηση της ελευθερίας της έκφρασης, προχώρησαν στην ίδρυση του Cartoon Movement, συσπειρώνοντας πολιτικούς γελοιογράφους και δημιουργούς comics προκειμένου να καταγράφουν, ο καθένας με το δικό του τρόπο και από τη δική του οπτική την επικαιρότητα.
Με κύριο μότο το “There is more than one truth” το Cartoon Movement καθημερινά παρουσιάζει σκίτσα και comics προσφέροντας διαφορετικές προσεγγίσεις στα γεγονότα που απασχολούν καθημερινά όλον τον πλανήτη, επιτρέποντας στον πολίτη να συνθέσει και να φτιάξει τη δικιά του αλήθεια.
Το πιο σημαντικό ίσως επίτευγμα της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας είναι όχι μόνο το γεγονός ότι όλοι εμείς μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε μια καθημερινή τράπεζα πολιτικών σχολίων και δημοσιογραφικών καταγραφών με τη γλώσσα των comics, αλλά κυρίως το ότι οι δημιουργοί είναι ελεύθεροι να δημοσιεύουσουν τις απόψεις τους χωρίς να υπόκεινται σε καμία λογοκρισία, από όπου και αν προέρχονται, ό,τι και αν σχολιάζουν. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Αιγύπτιου Sharif Arafa, ο οποίος μπόρεσε μέσω του Cartoon Movement να δημοσιεύσει γελοιογραφίες για τα γεγονότα της Αιγύπτου, οι οποίες φυσικά στη χώρα του απαγορεύτηκαν.
Πέρα όμως από την προώθηση της ελευθερίας της έκφρασης, το Cartoon Movement στοχεύει και στην προώθηση μιας δημιουργικής πρότασης για τη μετάβαση και επιβίωση της πολιτικής γελοιογραφίας και των comics στην ψηφιακή εποχή.
Ψάχνοντας στη σελίδα του Cartoon Movement, μπορεί κανείς να βρει ιδιοφυείς δημιουργούς και καυστικές απόψεις, να συγκρίνει και να αντιπαραβάλει οπτικές και προσεγγίσεις, να επιβραβεύσει τον αγαπημένο του σκιτσογράφο και να αναδείξει το καλύτερο σκίτσο, αλλά κυρίως να παρακολουθήσει τις πολλαπλές ιστορίες που δημιουργούνται καθημερινά για το ίδιο γεγονός με τρόπους τελείως διαφορετικούς από αυτούς που παρακολουθούμε στα παραδοσιακά Μέσα, κάνοντας τη θεωρία του trans-media storytelling πράξη.
Ιδιαίτερο ενδαφέρον παρουσιάζει το section των comics, όπου οι δημιουργοί, χρησιμοποιώντας λέξεις και εικόνες, μας μεταφέρουν τον παλμό της επικαιρότητας από τις χώρες από τις οποίες προέρχονται.
Αν σας ενδιαφέρει η πολιτική γελοιογραφία και τα comics πολιτικού περιεχομένου αξίζει να ρίξετε μια ματιά στη σελίδα του Cartoon Movement-όπου μεταξύ άλλων θα συναντήσετε και σκίτσα του Σπύρου Δερβενιώτη– αλλά και στο πολύ ενδιαφέρον blog της οργάνωσης. Αλλά ακόμα και αν δεν είστε fan αυτού του είδους αφήγησης το Cartoon Movement αποτελεί ένα πολύ ενδιαφέρον εγχείρημα που αντικατοπτρίζει τις τάσεις της σύγχρονης εποχής στα Μέσα, τα comics και τη δημοσιογραφία.
Ενδιαφέροντα links:
http://www.cartoonmovement.com/collection/36
http://blog.cartoonmovement.com/2011/04/young-iraqi-refugees-struggle-to-keep-hope-alive.html
http://blog.cartoonmovement.com/2011/03/interview-with-sherif-arafa.html
http://www.washingtonpost.com/blogs/comic-riffs/post/comics-journalism-cartoon-movement-debuts-sarah-gliddens-new-mideast-work/2011/04/13/AFIBK7WD_blog.html