SPECIAL EXITS

Writer/ Artist: Joyce Farmer
Fantagraphics Books

Αυτό το καλοκαίρι είχα την ευκαιρία να συναντήσω αρκετούς συγγενείς που είχα καιρό να δω. Πολλοί από αυτούς, ήταν άνθρωποι μεγάλης ηλικίας, με την υγεία τους να φθίνει αισθητά χρόνο με το χρόνο. Τις ίδιες μέρες, κατά μια περίεργη σύμπτωση, διάβασα και το (υποψήφιο τόσο για Eisner αλλά και Ignatz Award) SPECIAL EXITS της Joyce Farmer.

Ο Lars με τη σύζυγο του Rachel και τη (μάλλον αιμοβόρα) γάτα τους που τόσο αγαπούν, ζουν στο σπίτι τους στο Los Angeles. Όταν η υγεία της Rachel πάρει μια τροπή προς το χειρότερο, η κόρη του Lars, Laura, θα νιώσει την ανάγκη να γίνει περισσότερο μέρος της καθημερινότητάς τους και να τους φροντίσει. Η κατάσταση, όμως, της υγείας του ηλικιωμένου ζευγαριού δείχνει να φθίνει. Μαζί με τη Laura, θα γίνουμε μάρτυρες και εμείς στα τελευταία χρόνια της ζωής τους.

Οι ζωές μας δεν είναι παντοτινές και η καλή υγεία κάθε άλλο παρά δεδομένη μπορεί να θεωρείται. Το ζευγάρι δείχνει να το καταλαβαίνει αυτό και να απολαμβάνει τις μικρές στιγμές. Υπομένει τις δυσκολίες που έρχονται χωρίς γκρίνιες, ίσως γιατί έχει ήδη αποδεχτεί ότι ο χρόνος του είναι λίγος.

Αξίζει να σημειωθεί πως ανάμεσα στις ευχαριστίες στην εισαγωγή του βιβλίου υπάρχουν και κάποιες σε αρκετούς Έλληνες (μια που η Farmer, όπως γράφει, δημιούργησε ένα μεγάλο κομμάτι του comic της στην Ελλάδα), ανάμεσα στους οποίους και ο δημιουργός Ηλίας Ταμπακέας.

H Joyce Farmer είναι μια δημιουργός που έχει γράψει τη δική της ιστορία στα comics. Ήταν κομμάτι του κινήματος των underground comics (με πρωτεργάτες τους Robert Crumb και Gilbert Shelton) και ήταν γνωστή για τον τίτλο TITS & CLITS COMIX που έκανε μαζί με την Lyn Chevely που αποτελούσε μια γυναικεία φωνή του είδους. Πιο πρόσφατα έχει συμμετάσχει σε μια από τις πιο άρτιες ανθολογίες, το ZERO ZERO.

Οι underground καταβολές της δημιουργού γίνονται φανερές τόσο στον ημιαυτοβιογραφικό χαρακτήρα του comic όσο και στο artwork της. Υπάρχουν αρκετές (όχι όμως περιττές) γραμμές ασπρόμαυρο σχέδιο και έντονη εκφραστικότητα των χαρακτήρων. Ο ρυθμός του comic είναι εξαιρετικός, ενώ οι (αρκετοί) χαρακτήρες που παρελαύνουν διακρίνονται εύκολα μεταξύ τους.

Αν νομίζετε πως το γεγονός ότι παρακολουθούμε δυο ανθρώπους, οι ζωές των οποίων φτάνουν στο τέλος τους, σημαίνει και ένα comic μέσα στη μαυρίλα και τη μελαγχολία, είστε γελασμένοι. Το ηλικιωμένο ζευγάρι δε δείχνει να πανικοβάλλεται όσο το μοιραίο έρχεται πιο κοντά. Το αντίθετο μάλλον, δείχνει να είναι πιο προετοιμασμένο (ψυχολογικά τουλάχιστον) από οποιονδήποτε άλλο για ό,τι ακολουθεί.

Ιδιαίτερη σημασία έχει πως ο Robert Crumb βάζει το SPECIAL EXITS δίπλα στο MAUS. Μια τέτοια σύγκριση (με ένα από τα σημαντικότερα comics όλων των εποχών) νομίζω πως αδικεί σε κάποιο βαθμό το SPECIAL EXITS. Όπως αντίστοιχα το αδικεί η σύγκριση με τα πολύ πιο μεγαλόπνοα (και πολύ περισσότερο hyped) PERSEPOLIS και FUN HOME.

Το SPECIAL EXITS είναι ένα υπέροχο comic που μένει με τον αναγνώστη (τόσο το ίδιο το comic όσο και οι χαρακτήρες του) για πολύ περισσότερο χρόνο από όσο κάνει να διαβαστεί. Έχει κάτι από τη γλύκα και τη σοφία των ανθρώπων που δε βρίσκονται πια στο άνθος της ηλικίας τους.