INTERVIEW CORNER #69: Jose Villarrubia

Σε αυτήν εδώ τη στήλη, έχουν φιλοξενηθεί, κατά καιρούς, καλλιτέχνες (και μη) διαφόρων ειδικοτήτων: από writers και pencillers, μέχρι editors και εκδότες. Μια από τις κατηγορίες που πρόσφατα συνειδητοποίησα ότι αμέλησα, είναι αυτή των colorists. Και έσπευσα αμέσως να διορθώσω αυτή την αδικία, αναζητώντας έναν από αυτούς τους ανθρώπους που, με τη δουλειά τους, ουσιαστικά δίνουν ζωή στο σχέδιο του penciller και του inker, παίζοντας τεράστιο ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα της σελίδας που φτάνει στα χέρια μας.

Και ο άνθρωπος που επέλεξα για να επανορθώσω, ο καλεσμένος δηλαδή αυτής της εβδομάδας, είναι ο Jose Villarrubia. H δουλειά του, αν και σπάνια φωτίζεται από τον κεντρικό προβολέα, είναι λίγο-πολύ γνωστή σε όλους μας, ακόμη κι αν δεν το έχουμε παρατηρήσει.

Οι συνεργασίες του Villarrubia, με κάποιους από τους καλύτερους καλλιτέχνες της βιομηχανίας των comics, είναι δεκάδες και ανάμεσά τους ξεχωρίζουν αυτές με τους Jae Lee, Bill Sienkiewicz, Paul Pope, J.H. Williams III, Scott Hampton και Richard Corben. Τα χρώματά του έχουν κοσμήσει τις σελίδες πολλών επιτυχημένων comics των mainstream εκδοτικών και των imprints τους, όπως τα THE SENTRY, X-MEN UNLIMITED, WOLVERINE, GHOST RIDER και SPIDER-MAN: REIGN της Marvel, ΒΑΤΜΑΝ: YEAR 100, SOLO, WEDNESDAY COMICS, DESOLATION JONES, PROMETHEA και THE RETURN OF BRUCE WAYNE της DC, HELLSHOCK της Image και CONAN THE CIMMERIAN της Dark Horse. Σίγουρα, πολλοί από εσάς έχετε διαβάσει κάποια από αυτά τα comics και τα credits τους, αλλά το μάτι σας ίσως δεν έχει κατέβει πιο κάτω από τον inker…

Και φαίνεται πως ο Villarrubia έχει βάλει σκοπό να αλλάξει αυτού του είδους τις συνήθειες, καθώς μοιάζει να ηγείται μιας “σταυροφορίας”, που θα βάλει τους colorists στη συνείδηση των αναγνωστών. Πώς το κάνει αυτό; Μα, προσφέροντας την ίδια του την Tέχνη και φροντίζοντας σταθερά, τα τελευταία χρόνια, για ένα αξιομνημόνευτο αποτέλεσμα.

Την ίδια συνταγή ακολουθεί και στους τίτλους που έχει αναλάβει τους τελευταίους μήνες. Ο Villarrubia είχε αναλάβει το βραβευμένο με Harvey για το coloring του, CUBA: MY REVOLUTION, των Inverna Lockpez και Dean Haspiel, το ongoing SWEET TOOTH του Jeff Lemire και τους τίτλους του νέου DCU, FRANKENSTEIN AGENT OF S.H.A.D.E. και CAPTAIN ATOM. Επίσης, συνεχίζει να δίνει χρώμα στα CONAN της Dark Horse (ανέλαβε το νέο mini series KING CONAN: THE PHOENIX ON THE SWORD, το οποίο θα κυκλοφορήσει τον Ιανουάριο), ενώ πρόσφατα ανακοινώθηκε η κυκλοφορία του graphic novel της Vertigo, GONE TO AMERIKAY, στο οποίο ο Villarrubia θα δώσει χρώμα στο σχέδιο της Coleen Doran.

Εκτός αυτών, ο Villarrubia θα εικονογραφήσει τις κάρτες Ταρώ που ετοιμάζει ο Alan Moore (αν και όταν τις ετοιμάσει). Οι δύο καλλιτέχνες, άλλωστε, έχουν συνεργαστεί ξανά στο παρελθόν, με τον καλεσμένο αυτής της εβδομάδας να έχει εικονογραφήσει τα VOICE OF THE FIRE και THE MIRROR OF LOVE. Και τα καθήκοντά του ως colorist συνεχίζονται, με αμείωτο ρυθμό, όπως θα διαβάσετε παρακάτω.

Ας δούμε, λοιπόν, τι έχει να πει για όλα αυτά ο καλεσμένος αυτής της εβδομάδας, Jose Villarubia:

Έχεις συνεργαστεί με αρκετούς ταλαντούχους καλλιτέχνες. Είναι μεταξύ αυτών κάποιοι που τους προτιμάς περισσότερο;

Έχω συνεργαστεί με πολλούς σπουδαίους καλλιτέχνες… από τη μία μεριά, κατόρθωσα να δουλέψω με κάποιος από τους ήρωες μου, με καλλιτέχνες με τους οποίους μεγάλωσα και που τους λάτρευα για πολλά χρόνια. Ο κυριότερος από αυτούς είναι ο Richard Corben, τον οποίο θεωρώ μεγαλοφυΐα εν ζωή σε ό,τι αφορά στο Μέσο των comics. Είχα επίσης την καλή τύχη να είμαι φίλος με κάποιους εξαιρετικούς καλλιτέχνες και συνεργάστηκα συχνά μαζί τους. Μιλάμε για άτομα όπως οι Jae Lee, Paul Pope, Nathan Fox, J.H. Williams, Jeff Lemire, Dean Haspiel, Olivier Coipel, Kaare Andrews, Ryan Sook, Michael Lark, Stefano Gaudiano, Ben Oliver, Andy Clark και μερικούς άλλους…

Πώς και δεν σε βλέπουμε να εικονογραφείς πιο πολλά comics; Θα σε ξαναδούμε στο μέλλον στο ρόλο του σχεδιαστή;

Απλά προτιμώ να χρωματίζω παρά να σχεδιάζω. Μου αρέσει να σχεδιάζω μεμονωμένες εικόνες, αλλά σε ό,τι αφορά στα comics, προτιμώ να είμαι μέλος μίας ομάδας. Μάλλον θα σχεδιάσω του χρόνου ένα σετ με κάρτες Ταρώ που γράφει για εμένα ο Alan Moore. Να παρακαλάτε την τύχη σας…

Ποια είναι τα κριτήρια με τα οποία επιλέγεις ένα comic για να το χρωματίσεις;

Επιδιώκω να συνεργάζομαι με καλλιτέχνες των οποίων το έργο πιστεύω ότι θα δείχνει ωραίο αν χρωματιστεί από εμένα. Γενικά μιλώντας, αναφέρομαι σε καλλιτέχνες που δε δίνουν τόσο πολλή έμφαση στη λεπτομέρεια ή που δεν είναι επιτηδευμένοι, αλλά προτιμώ να υπάρχει μία ποικιλία. Επίσης, πολλές φορές έρχονται καλλιτέχνες και editors που μου ζητάνε να συνεργαστώ μαζί τους, συνήθως επειδή τους άρεσε η δουλειά που κάναμε με τον Paul Pole στο BATMAN: YEAR 100!

Μπορείς να μας περιγράψεις την διαδικασία που ακολουθείς στον χρωματισμό;

Ακολουθώ την ίδια διαδικασία όπως και οι περισσότεροι colorists στην Αμερικανική βιομηχανία comics. Παραλαμβάνω τα ασπρόμαυρα σχέδια των σελίδων κι έπειτα προσθέτω ένα στρώμα με επίπεδα χρώματα (ή flats όπως τα λένε στις ΗΠΑ). Τότε, βάσει αυτού του στρώματος, προσαρμόζω τα χρώματα και φτιάχνω τις αποδόσεις, το φως, τις σκιές και τις λεπτομέρειες. Προσθέτω κι άλλα στρώματα πάνω από αυτά για τα ειδικά εφέ, όπως τα κλειδώματα του χρώματος και τις επιστρώσεις, και σαν κερασάκι στην τούρτα, προσθέτω κάποιες σκαναρισμένες αποχρώσεις από νερομπογιές με τις οποίες επικαλύπτω ολόκληρη την ψηφιακή σελίδα. Πρόκειται για μία πολύ απλή διαδικασία άπαξ και ξεκινήσεις να την εφαρμόζεις. Η όλη μέθοδος γίνεται στο Adobe Photoshop.

Πώς αισθάνεσαι που χρωματίζεις τη δουλειά κάποιου άλλου, σε αντίθεση με τη δική σου;

Μου αρέσει. Έχει πολλή πλάκα. Είναι σαν να τελειώνεις κάτι που έχει γίνει κατά το ήμισυ. Όταν το σχέδιο είναι καλό, που γενικά είναι, η ιδέα του να προσθέτεις φως και σκιές σε μία εικόνα και να αποφασίζεις για την ώρα της ημέρας, τη διάθεση, την θερμοκρασία κτλ… είναι πολύ απολαυστικό!

Πώς αποφασίζεται το στυλ χρωματισμού που θα ακολουθηθεί σε οποιοδήποτε comic; Υπάρχει κάποια ανταπόκριση ανάμεσα σ’ εσένα και στον καλλιτέχνη, και αν ναι, έως ποιο βαθμό;

Πρόκειται για έναν συνδυασμό του τι έχει ο καλλιτέχνης κατά νου, τι ζητάει ο συγγραφέας, τι πιστεύει ο editor ότι είναι καλύτερο και τι είναι αυτό που θέλω να κάνω εγώ… O βαθμός που η άποψη παίζει ρόλο δεν είναι σταθερός. Ορισμένοι συγγραφείς, καλλιτέχνες και editors ασχολούνται σε πολύ μεγάλο βαθμό και άλλοι όχι. Κάποιοι ζητάνε πολλές αλλαγές, κάποιοι άλλοι όχι. Εξαρτάται από τους καλλιτέχνες. Κάποιοι από αυτούς με εμπιστεύονται και προτιμούν να μη μου δίνουν υποδείξεις, κάποιοι μου δίνουν κάποιες γενικές κατευθύνσεις, ενώ άλλοι μου υποδεικνύουν ορισμένα πολύ συγκεκριμένα πράγματα που θέλουν να δουν. Εγώ ασχολούμαι άμεσα με τον καλλιτέχνη κι άλλοι το κάνουν μέσω των editors. Η κάθε δουλειά είναι διαφορετική.

Δήλωσες πρόσφατα ότι η προσέγγιση σου στον χρωματισμό του SWEET TOOTH του Jeff Lemire είναι διαφορετική σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία στα οποία έχεις εργαστεί. Θα ήθελες να μας πεις κάποια πράγματα παραπάνω σχετικά με αυτό;

Το σχεδιαστικό στιλ του Jeff είναι χαλαρό, εκφραστικό και ενστικτώδες. Μου πήρε μερικά τεύχη για να το μιμηθώ στα χρώματα. Προσπαθώ να προσεγγίσω το comic όπως το κάνει κι εκείνος, δηλαδή απλά χρώματα με έντονα τονίσματα (ο ίδιος φτιάχνει τις περισσότερες σκιές) και γενικά πολύ ενστικτώδεις χρωματικές επιλογές. Προσπαθώ να επιλέξω αυτό που θα ταιριάζει σαν αίσθηση σε μία σκηνή, σε αντίθεση με το πώς θα φαινόταν αν συνέβαινε στην πραγματικότητα.

Μπορείς να μας πεις κάποια πράγματα για τα δύο σου πιο πρόσφατα projects, τα GONE TO AMERIKAY και KING CONAN: THE PHOENIX ON THE SWORD;

Το GONE TO AMERIKAY είναι ένα μεγάλο, επικό και ιστορικό graphic novel που φτιάχνω μαζί με τη σπουδαία Colleen Doran. Πιστεύω ότι πρόκειται για την καλύτερη δουλειά της διακεκριμένης σταδιοδρομίας της. Διαδραματίζεται σε τρεις διαφορετικές στιγμές της ιστορίας και παρακολουθεί τις ζωές, τους αγώνες και τους έρωτες μίας οικογένειας χαρακτήρων. Η Colleen μου ζήτησε να χρησιμοποιήσω μία “ρεαλιστική” προσέγγιση στον χρωματισμό, χρησιμοποιώντας κυρίως κλειστές σκιάσεις με παλέτες χρωμάτων που θα είναι παρόμοιες με την φωτογραφία ταινιών όπως στο GANGS OF NEW YORK.

Το THE PHOENIX ON THE SWORD είναι μία μεταφορά της πρώτης ιστορίας που έγραψε ο Robert E. Howard με ήρωα τον Conan και σε αυτό συνεργάζομαι με τους εξαίρετους Tim Truman και Tomas Giorello. Με τον τελευταίο συνεργάζομαι στο CONAN εδώ και χρόνια. Έχουμε κάνει πολλά τεύχη του CONAN THE CIMMERIAN, αλλά τώρα ασχολούμαστε με τις μεταφορές των ιστοριών του RHE σε mini series και είμαστε τρισευτυχισμένοι. Αν όλα πάνε καλά, η επόμενη μεγάλου μήκους σειρά που θα κάνουμε θα είναι το THE HOUR OF THE DRAGON!

Διαθέτεις επίσης και διδακτική εμπειρία. Υπάρχουν καθόλου μαθήματα στην εικονογράφηση που πιστεύεις ότι είναι πιο σημαντικά από άλλα;

Για την ακρίβεια, είμαι ο πρόεδρος του Illustration Department στο Maryland Institute College of Art, μία από τις καλύτερες σχολές Kαλών Τεχνών στις ΗΠΑ. Τα σημαντικότερα μαθήματα της εικονογράφησης είναι τα ίδια που υπάρχουν σε οποιαδήποτε άλλη Τέχνη. Όπως είπε και ο Stephen Sondheim, “το λιγότερο δίνει περισσότερα”, “η μορφή υπαγορεύεται από το περιεχόμενο” και “o Θεός βρίσκεται στις λεπτομέρειες”. Και τα τρία αυτά πασίγνωστα διδάγματα προέρχονται κυρίως από την αρχιτεκτονική και εφαρμόζονται σε όλες τις Τέχνες. Επίσης, όλα τους θα πρέπει να χρησιμοποιούνται προκειμένου να προσδώσουν ευκρίνεια στο έργο…

Έχεις άλλα σχέδια για το άμεσο μέλλον;

Τα μηνιαία μου comics περιλαμβάνουν τα FRANKENSTEIN AGENT OF S.H.A.D.E., CAPTAIN ATOM και SWEET TOOTH. Όλα τους είναι εξαιρετικά κι έχουν πολλή πλάκα. Μόλις χρωμάτισα μία ιστορία μικρού μήκους που έκανε το είδωλο μου, ο Richard Corben, για το MEN OF WAR κι επίσης αποκαθιστώ και αναδομώ ψηφιακά όλες τις χρωματισμένες ιστορίες που έκανε κατά τη δεκαετία του ‘70 ο Corben στα CREEPY και EERIE, οι οποίες θα επανεκδοθούν σε έναν τόμο από τη Dark Horse. Οι ιστορίες αυτές ποτέ δεν είχαν τυπωθεί κι επανεκτυπωθεί όπως θα έπρεπε, και είναι αριστουργήματα σε ό,τι αφορά στη χρήση του χρώματος. Ο Corben ανακάλυψε και πειραματίστηκε με τελείως ξεχωριστές μεθόδους χρωματισμού και είναι πραγματικά τιμή μου να έχω τη δυνατότητα να αποκαταστήσω τις σελίδες του για ιστορικούς λόγους…

[Μετάφραση: Αλέξανδρος Τσαντίλας]

In this very column, we have from time to time hosted artists (or not) from various fields of expertise: From writers and pencillers, to editors and publishers. One of the categories I’ve recently discovered I had neglected was that of colorists. I immediately rushed to correct that injustice by seeking out one of the persons who essentially give life to the art of the penciller and inker through their work, playing a huge role in the final result of the page that reaches our hands.

The man I chose in order to correct this wrongdoing is Jose Villarrubia, this week’s guest. His work, although rarely highlighted, is more or less known to us, even if we’ve never actually noticed it.

Villarrubia’s collaborations with some of the finest artists of the comics industry are numbered in the dozens, and those with Jae Lee, Bill Sienkiewicz, Paul Pope, J.H. Williams III, Scott Hampton and Richard Corben have been singled out as the most exceptional of them all. His colors have decorated many pages of famous comics by mainstream publishing houses and their imprints, such as THE SENTRY, X-MEN UNLIMITED, WOLVERINE, GHOST RIDER, and SPIDER-MAN: REIGN for Marvel, BATMAN: YEAR 100, SOLO, WEDNESDAY COMICS, DESOLATION JONES, PROMETHEA and THE RETURN OF BRUCE WAYNE for DC, HELLSHOCK for Image, and CONAN THE CIMMERIAN for Dark Horse. I’m sure that many of you have read some of these comics and their credits, but your keen eye may had never looked lower than the inker’s name…

It would also seem that Villarubia’s goal is to change all these habits, since he’s leading a “crusade” to make the presence of colorists known to the readers. How will he do that? Well, by offering his very own Art and by making steadily sure during the last few years that what he’ll be delivering will be a memorable result.

He’s following the same recipe in the titles he has taken on during the last few months. Villarrubia has been handed CUBA: MY REVOLUTION by Inverna Lockpez and Dean Haspiel, winning a Harvey award for his coloring, the ongoing SWEET TOOTH by Jeff Lemire, as well as the new DCU titles FRANKENSTEIN AGENT OF S.H.A.D.E. and CAPTAIN ATOM. At the same time, he continues with coloring Dark Horse’s CONAN series (he took up the new miniseries KING CONAN: THE PHOENIX ON THE SWORD, which will be released in January), while it was recently announced that Vertigo will release a new graphic novel called GONE TO AMERIKAY, in which Villarrubia will provide coloring to the pencils of Coleen Doran.

Other than those, Villarrubia will illustrate Alan Moore’s Tarot cards (if and when he’ll have them ready). Besides, these two artists have worked before in the past, with this week’s guest having illustrated VOICE OF THE FIRE and THE MIRROR OF LOVE. Furthermore, his duties as colorists never cease, as you’ll get to read below.

So, let’s see what this week’s guest, Jose Villarrubia, has to say about all that:

You have collaborated with a number of talented artists. Do you have any favorites among them?

I have worked with a lot of great artists… On the one hand I got to work with several of my heroes, the artists I grew up with and adored for many years. The main one is Richard Corben, whom I consider a living genius of the comics medium. I also had the good fortune to be friends with some terrific artists and I have collaborated with often: people like Jae Lee, Paul Pope, Nathan Fox, J. H. Williams, Jeff Lemire, Dean Haspiel, Olivier Coipel, Kaare Andrews, Ryan Sook, Michael Lark, Stefano Gaudiano, Ben Oliver, Andy Clarke and several others…

How come we don’t see you illustrating more comics? Will we see you again in the future?

I actually prefer coloring to drawing… I like drawing single images, but in terms of comics, I prefer being part of a team. I should be drawing a Tarot card deck that Alan Moore is writing for me next year. Keep your fingers crossed…

What are your criteria for choosing a comic to color?

I pursue artists whose work I think would look good colored by me. Generally speaking, artists that are not too detailed or slick, but I like a range… Also, many times, artists or editors ask me to work with them, usually because they like the work I did with Paul Pope in BATMAN YEAR 100!

Can you describe to us the process of your coloring?

I use the same process as most colorist in the American industry: I receive the line art in black and white. I add a layer of flat colors (or flats as they call them in the States). Then, based on this layer, I adjust the colors and do the rendering, light and shadows and details. I add layers on top for special effects, such as color holds and overlays, and I top it all with some scanned watercolors textures that I overlay over the entire digital page. It is a pretty simple process once you get to practice it. The whole method is done in Adobe Photoshop.

How does it feel coloring someone else’s work, as opposed to your own?

I like it. It is very fun. It is like finishing something that is halfway done. When the art is good, and it generally is, the idea of adding lights and shadows to a picture and deciding on the time of the day, mood, temperature, etc… it’s very enjoyable!

How does your coloring style in any given comic get decided on? Is there any feedback between you and the artist and to what extend?

It is a combination of what the artist has in mind, what the writer asks for, what the editor thinks is best and what I want to do… The degree of input varies: some writers, artists, editors are very involved, some not. Some ask for a lot of changes, some not. It depends on the artists. Some artists trust me and rather give me no directions, some give me general directions and some give me very specific things that they want to see. Sometimes I deal with the artist directly and others through the editors. Every job is different.

You have recently said that your approach in coloring Jeff Lemire’s SWEET TOOTH is different than in other books you’ve worked on. Would you care to elaborate on that?

Jeff’s drawing style is loose, expressive and intuitive. It took me a couple issues to mimic that in the color. I try to follow the approach he takes… simple colors with bold highlights (he puts most of the shadows)… and very intuitive color choices… I try to choose what would “feel” right for a scene as opposed to how it would look in real life…

Can you tell us some things about two of your most recent projects, GONE TO AMERIKAY and KING CONAN: THE PHOENIX ON THE SWORD?

GONE TO AMERIKAY is a great epic historical graphic novel that I am doing with the great Colleen Doran. I think it is the best work of her illustrious career… It takes place in three different times in history and it follows the lives, struggles and loves of a family of characters… Colleen has specifically asked me to use a “realistic” approach to the coloring, using mostly muted shades with palettes similar to the cinematography of films like THE GANGS OF NEW YORK.

THE PHOENIX ON THE SWORD is an adaptation of the first Conan story that Robert E. Howard wrote and I am doing it with the great Tim Truman and Tomas Giorello, with who I have been working in CONAN for years now… We did many issues of CONAN THE CIMMERIAN, but now we are just doing REH adaptations as miniseries and I could not be happier… Hopefully we will do THE HOUR OF THE DRAGON as a maxi-series next!!!

You also have teaching experience. Are there any lessons in illustration that you feel are more important than others?

I am actually the Chair of the Illustration Department at the Maryland Institute College of Art, one of the best art schools in the USA. The most important lessons of illustration are the same ones as in any other art. To quote composed Stephen Sondheim: “Less is more”, “Content dictates form” and “God is in the details”… all three well-known precepts mostly from architecture that apply to all arts. And all of them should be used to bring clarity to the work…

Do you have any other projects for the immediate future?

My monthly books include FRANKENSTEIN AGENT OF S.H.A.D.E., CAPTAIN ATOM and SWEET TOOTH. All of them are great, great fun. I just colored a short story by my idol Richard Corben for MEN OF WAR, and I have been digitally restoring and reconstructing all the color stories that Corben did for CREEPY and EERIE in the 1970s, which are being reprinted in a single volume by Dark Horse. These stories have never been properly printed or reprinted, and they are masterpieces in their use of color. Corben invented and experimented with completely unique color methods and it is a true honor to be able to restore his pages for posterity…

[Translated by Alexandros Tsantilas]