HABIBI
Writer/Artist: Craig Thompson
Pantheon Books
Spoiler Warning: Το συγκεκριμένο review ενδέχεται να περιέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με την υπόθεση που διαδραματίζεται στο τεύχος.
Από το 2003 που πρωτοκυκλοφόρησε το BLANKETS έχει περάσει πολύς καιρός…
Τότε ακόμα, ήμουν σε φάση που έψαχνα για νέα πράγματα στο χώρο των ανεξάρτητων αμερικάνικων comics και όταν τόλμησα να αγοράσω και να διαβάσω το φρέσκο, τότε, BLANKETS, ένιωσα πως είχα ποντάρει σε ένα στοίχημα που είχε αποδώσει πάρα πολύ καλά (να σημειωθεί πως τον καιρό εκείνο δεν είχα ιδέα για το εξαιρετικό GOODBYE CHUNKY RICE).
Από τότε έχουν αλλάξει πολλά πράγματα. Εγώ, προσωπικά, νιώθω πολύ πιο κατατοπισμένος ως αναγνώστης (αν και συνειδητοποιώ πως οι αναγνωστικές μου ελλείψεις είναι τώρα πολύ μεγαλύτερες από όσες πίστευα πως ήταν τότε), ενώ το BLANKETS γνώρισε τεράστια επιτυχία και θεωρείται πλέον ένα από τα πιο σημαντικά comics της δεκαετίας που μας πέρασε (βρέθηκε και στο #8 top 100 Των 00s), ενώ εκδόθηκε και στα ελληνικά.
Από το 2003, λοιπόν, ένα μεγάλο κομμάτι κόσμου που έχει διαβάσει και αγαπήσει το BLANKETS, περιμένει το νέο comic του Craig Thompson. Και το comic αυτό καθυστερούσε κα καθυστερούσε… Κατά καιρούς, εμφανίζονταν στο Blog του Thompson, σχέδια και προσχέδια, ενώ το 2004, κυκλοφόρησε και το CARNET DE VOYAGE, που δεν ήταν ένα κανονικό comic, αλλά περισσότερο ένα sketchbook του δημιουργού, από το ταξίδι του σε Γαλλία, Ισπανία και Μαρόκο. Το ταξίδι αυτό, μάλιστα, είχε ως σκοπό την έρευνα και την αποκομιδή εμπειριών για το επόμενο comic του, το οποίο θα είχε (με κάποιον τρόπο) να κάνει και με τον αραβικό κόσμο.
Τα χρόνια περνούσαν και η προσμονή του κόσμου μεγάλωσε και, σε πολλές περιπτώσεις, άρχισε να ξεφουσκώνει, μέχρι που, πριν λίγο καιρό, κυκλοφόρησε επιτέλους το (ογκωδέστατο) HABIBI. Και τότε άρχισαν να με πιάνουν οι αμφιβολίες. Μήπως θα ήταν καλύτερα να μην το πλησιάσω; Μήπως θα έπρεπε να διατηρήσω την υπέροχη εμπειρία του BLANKETS και του GOODBYE CHUNKY RICE και να μη ρισκάρω να απογοητευτώ; Όπως φαντάζεστε, γράφω αυτό το κείμενο επειδή, τελικά, το διάβασα και θα ήθελα να σας πω την άποψη μου για αυτό.
Το HABIBI είναι μια ιστορία αγάπης. Μιας αγάπης, όμως, που έχει πολλά πρόσωπα. Το HABIBI είναι η ιστορία δυο παιδιών, της Dodola και του Zam, που βρίσκονται κυνηγημένα στη μέση μιας ερήμου, σε ένα post-apocalyptic ερημικό τοπίο, ανάμεσα σε χαρέμια και σκλαβοπάζαρα και ένα generic ισλαμικό περιβάλλον, με ιστορίες και με αραβουργήματα. Το HABIBI είναι, όμως, και μια ερωτική επιστολή του Craig Thompson στον κόσμο της Ανατολής και στους Μύθους της, αλλά και μια απόπειρά του να κατανοήσει και να διηγηθεί, με δικά του λόγια και εικόνες, την πιο μαγευτική και σαγηνευτική πλευρά του αραβικού κόσμου και του Ισλάμ. Το HABIBI είναι, επίσης, οι ιστορίες και τα κοινά σημεία του Χριστιανισμού και του Ισλαμισμού, αλλά και (πολύ περισσότερο) οι γραμμές που συνδέουν τις διαφορές τους.
Αν τα παραπάνω σας μπέρδεψαν, είναι γιατί το HABIBI είναι ένα comic όπου τα πιο δύσκολα πράγματα είναι αυτά που φαίνονται απλά. Ο Craig Thompson αφήνει να υπαινίσσονται κάποια πράγματα και παίζει με τις προσδοκίες του αναγνώστη.
Αν κάτι είναι τρομερά εντυπωσιακό στο HABIBI, είναι ότι το βρήκα, τεχνικά, πολύ καλύτερο από το BLANKETS. Οι τεχνικές storytelling, τα layouts των σελίδων και ο ρυθμός των panels, είναι, τουλάχιστον, εντυπωσιακά. Η εκφραστικότητα των προσώπων και των εικόνων, οι λεπτομέρειες των backgrounds και οι μπορντούρες που στολίζουν συχνά τις εικόνες, είναι δείγματα των ικανοτήτων ενός μεγάλου καλλιτέχνη, που για μια ακόμα φορά, ξεπερνά όλες τις προσδοκίες (τις οποίες είχε δημιουργήσει ο ίδιος, με τις προηγούμενες δουλειές του).
Οι επιρροές του Will Eisner είναι ξεκάθαρες, σε ένα μεγάλο κομάτι του comic. Ο δυναμισμός και η εκφραστικότητα του μεγάλου δημιουργού, έχουν βρει, με κάποιον απίστευτο τρόπο, το δρόμο τους και προβάλλονται στις σελίδες του HABIBI. Υπάρχουν χαρακτήρες και σελίδες ολόκληρες, στις οποίες χρειάστηκε να θυμίσω στον εαυτό μου πως διαβάζω το νέο comic του Craig Thompson και όχι κάποια ξεχασμένη ιστορία του Eisner. Αυτή η επιρροή, μάλιστα, έχει αφομοιωθεί με έναν τρόπο υπέροχο (μόνο το JOURNEY του William Messner-Loebs μου έρχεται στο νου σαν αντίστοιχο παράδειγμα).
Αυτό που μπορεί να προσάψει κανείς στο HABIBI, είναι μόνο το βαρός των φιλοδοξιών του. Ο Craig Thompson δείχνει να έχει αγωνιστεί για να καταθέσει το ίδιο του το “είναι” μέσα στις σελίδες του HABIBI, χωρίς όμως να κάνει το comic του προσωπικό, αλλά παγκόσμιο. Οι φιλοδοξίες αυτές είναι διάχυτες, σε όλο το comic, και είναι ο λόγος που το κάνουν τόσο ογκώδες. Δεν μπορώ να είμαι σίγουρος για το κατά πόσο μπορώ να εμπιστευτώ τον τρόπο με τον οποίο ο Craig Thompson ερμηνεύει, στο HABIBI, τον Ισλαμικό κόσμο, ή για το κατά πόσο υπερβάλλει, πολλές φορές, στους συμβολισμούς που αναζητά. Ακόμη και αν το HABIBI επιτυγχάνει, σε μεγάλο βαθμό, όσα επιδιώκει, το γεγονός ότι δείχνει τόσο υπερφιλόδοξο, το βαραίνει και θα χρειαστεί αρκετός χρόνος, μέχρι να διαπιστωθεί αν μπορεί να σηκώσει το βάρος αυτό.
Ξεκίνησα να διαβάζω το HABIBI με μισή καρδιά, πιστεύοντας πως δεν θα μπορούσε να καλύψει τις προσδοκίες μου. Δεν έπρεπε να αμφιβάλλω, όμως. Κατέληξα να το διάβαζω παθιασμένα, και πιστεύω πως είναι η απόδειξη ότι ο Craig Thompson είναι ένας κορυφαίος δημιουργός, με ανεξάντλητες και ξεχωριστές ικανότητες.