TOP 100 CHARACTERS: 5. DONALD DUCK

Δημιουργοί: Walt Disney, Dick Lundy, Fred Spencer
Πρώτη Εμφάνιση: THE WISE LITTLE HEN animated short (9 Ιουνίου 1934)

Όταν, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του ’30, η χήνα με τα χρυσά αυγά που τα Disney Studios ονόμαζαν Mickey Mouse άρχισε να χάνει το χαρακτήρα του ζιζάνιου, για χάρη του ρόλου του ως προτύπου για τα παιδιά, ο μεγάλος Walt Disney αναζήτησε ένα αντίβαρο στη σοβαρότητα που έφερε η απότομη ωρίμανση του δημοφιλέστερου ήρωά του. Χρειαζόταν κάποιον που να μην αντιμετωπίζει τα πάντα με ψυχραιμία και εξυπνάδα. Κάποιον που να αντιδρά ελεύθερα, χωρίς να λογαριάζει τα εκατομμύρια παιδικά μάτια που τον κοιτάνε με θαυμασμό. Κάποιον που να φέρνει ειλικρινές γέλιο, χωρίς μηνύματα και διδαχές. Κάποιον σαν τον Donald Duck!

Η καριέρα του διασημότερου παπιού στον κόσμο ξεκίνησε στο animation, αρχικά με δευτερεύοντες ρόλους, έπειτα με τον ίδιο να αποτελεί αναπόσπαστο μέλος της παρέας των Mickey και Goofy και, τέλος, με δικές του ταινίες, μικρού και μεγάλου μήκους. Παράλληλα, ο Donald Duck πέρασε και στο χαρτί, με τον αριθμό των ιστοριών του σήμερα να έχει αγγίξει αστρονομικά ύψη.

Εντυπωσιακό για μια πάπια, δε νομίζετε; Πώς, όμως, τα κατάφερε όλα αυτά, γεννημένος ουσιαστικά στη σκιά του ποντικιού που όλοι λατρεύουν; Ο Mickey Mouse έφτασε εκεί που είναι με την εξυπνάδα του, την ψυχραιμία του και όλα τα θετικά μηνύματα που περνούσε στους θεατές. Αντίθετα, ο Donald τα κατάφερε με το πείσμα του, τα νεύρα του, την κουτοπονηριά του και το ανόθευτο γέλιο που προσέφεραν οι περιπέτειές του. Δεν προσπάθησε ποτέ να αποτελέσει το καλό παράδειγμα. Και πάντοτε κατέληγε να μιλά ακατάληπτα, τρομερά εκνευρισμένος και ανίκανος να αντιμετωπίσει όποιον τον έφερνε σε αυτή τη θέση – ακόμη κι όταν ο ίδιος τα ξεκινούσε όλα. Μπορεί αυτά να είναι αρνητικά χαρακτηριστικά για κάποιο συνηθισμένο πρότυπο, ωστόσο, για τον Donald Duck ήταν μια προσωπικότητα που αγαπήθηκε από την πρώτη στιγμή και μία που – σε μικρό ή μεγάλο βαθμό – τον έχει συνοδέψει σε ολόκληρη τη ζωή του.

Από την άλλη, βέβαια, οχτώ σχεδόν δεκαετίες με τον ίδιο να αποτελεί το θύμα κάθε αστείου και φάρσας θα ήταν κουραστικές. Και ως άλλος ζωντανός οργανισμός, ο Donald Duck εξελίχθηκε σε πολλά περισσότερα, ιδιαίτερα στο Μέσο των comics. Εκεί οι ιστορίες του έγιναν πιο περίπλοκες, ενδιαφέρουσες και δε στηρίζονταν σε gags και ακατάληπτα λεκτικά ξεσπάσματα. Οι καλλιτέχνες που τον ανέλαβαν, μάλιστα, με προέχοντα τον τεράστιο Carl Barks, επέκτειναν τα σύνορα του κόσμου του και αύξησαν κατακόρυφα τους χαρακτήρες που κατοικούσαν σε αυτόν.

Πλέον, ο Donald είχε την ευκαιρία να αναπτυχθεί σε τεράστιο βαθμό. Να αποκτήσει νέες συνήθειες, φίλους, συγγενείς, αλλά και να συμμετάσχει σε πρωτοφανείς για τον ίδιο περιπέτειες. Στα χέρια του Barks, υποχώρησαν τα νεύρα του. Το ίδιο συνέβη και με τις αφορμές που θα μας έκαναν να γελάσουμε εις βάρος του. Στη θέση τους ήρθαν νέα δεδομένα. Η αφραγκία, η ατυχία και μια ροπή – έστω και απρόθυμη – προς την περιπέτεια. Ο Donald ήταν κατά κανόνα αυτός που ο ζάμπλουτος Scrooge McDuck θα κουβαλούσε σε κάθε είδους κυνήγι θησαυρού. Και, παρά το γεγονός ότι στις συγκεκριμένες ιστορίες είχε τον δεύτερο ρόλο, ο Donald έλαμπε και πάλι. Είτε γιατί γκρίνιαζε σε όλο το ταξίδι είτε γιατί έβρισκε κατά λάθος το θησαυρό, ξαπλώνοντας να κοιμηθεί ήσυχος σε ένα ξέφωτο, είτε γιατί ήταν ο υπαίτιος να χαθούν όλα, πάντα έβρισκε τον τρόπο να ξεχωρίσει ανάμεσα στο πολύχρωμο cast (στο οποίο συμμετείχε κάθε… λίμνης πάπια).

Άλλος στη θέση του ίσως ένιωθε απειλημένος από τόσους μοναδικούς συμπρωταγωνιστές, άλλος ίσως να περνούσε στο παρασκήνιο, αλλά ο Donald λειτούργησε τόσο καλά με όλους τους (θέλετε κι άλλα παραδείγματα, εκτός από τον Scrooge; Τι θα λέγατε για τους Beagle Boys; Τη Magica DeSpell; Τα ανίψια του, Huey, Dewie και Louie; Τα ξαδέρφια του, Gladstone Gander (εμείς στην Ελλάδα τον γνωρίσαμε ως Γκαστόνε Ντακ) και Fethry Duck;). Ακόμη κι αυτοί έκαναν τον Donald να φαίνεται καλύτερος στα μάτια μας, έστω κι όταν το μοτίβο “ο Donald είναι στη λάθος άκρη του αστείου” έκανε συχνά-πυκνά την επανεμφάνισή του.

Αντί, λοιπόν, ο Donald Duck να θριαμβεύσει εις βάρος των συμπρωταγωνιστών του, τα κατάφερε σε μεγάλο βαθμό και χάρη σε αυτούς, φτάνοντας στο σημείο να είναι η πιο αγαπητή ίσως πάπια στον κόσμο. Άλλωστε, (σύμφωνα με τη Wikipedia) είναι ο χαρακτήρας της Disney που έχει πρωταγωνιστήσει στις περισσότερες ταινίες και ο πέμπτος περισσότερο εκδιδόμενος χαρακτήρας στην Ιστορία των comics, μετά τους (ανθρώπους, αλλά και superheroes) Batman, Superman, Spider-Man και Wolverine. Επιπλέον, έχει συμμετάσχει σε εκπαιδευτικές ταινίες μικρού μήκους, έχει κοσμήσει ακόμη και καταδρομικά αεροπλάνα, έχει αποτελέσει (έστω και ανεπίσημα) τη μασκότ ομάδων και έχει το δικό του αστέρι στo Hollywood.

Σημασία, όμως, δεν έχει η εφήμερη δόξα όλων των παραπάνω, αλλά οι ιστορίες. Και οι περιπέτειές του Donald ανέκαθεν συνεχίζονταν ασταμάτητα, από Αμερικάνους και Ευρωπαίους δημιουργούς, σε κινηματογράφο και τηλεόραση, και ο όγκος που χρειάζεται κάποιος για να τον γνωρίσει στα καλύτερα και στα χειρότερά του, είναι τεράστιος, σε όποιο Μέσο κι αν τον αναζητήσει. Και όσοι τον έχουν γνωρίσει καλά, τον συνδέουν σχεδόν αυτόματα με την παιδική τους ηλικία, εντοπίζοντας όχι τις καλύτερες, αλλά τις αγαπημένες τους ιστορίες. Έτσι θα κάνω κι εγώ, μνημονεύοντας το αγαπημένο μου comic και την αγαπημένη μου ταινία με τον Donald: το LOST IN THE ANDES! του Carl Barks (1949) και το THE THREE CABALLEROS (1944).

Κλείνοντας, θα πω μόνο το εξής: αν εσύ, αγαπητέ αναγνώστη, που διαβάζεις αυτό το κείμενο, για κάποιο λόγο δεν έχεις διαβάσει ή δει ιστορίες του Donald Duck και μόλις αποφάσισες να το κάνεις, μάθε πως σε ζηλεύω. Όποια κι αν είναι η ηλικία σου, ετοιμάσου να νιώσεις το πιο τυχερό παιδί του κόσμου.

(Θωμάς Παπαδημητρόπουλος)