THE HOBBIT

Η αλήθεια είναι πως δεν συνηθίζουμε να κάνουμε reviews για ταινίες που δεν σχετίζονται, άμεσα ή έμμεσα, με τα comics, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση, είπαμε να κάνουμε μια εξαίρεση. Βλέπετε, όταν συνειδητοποιήσαμε ότι είχαμε δύο συντάκτες με τόσο διαφορετικές απόψεις, το θεωρήσαμε αρκετά καλή αφορμή για ένα Διπλό Review! Επίσης, ξέρουμε πόσο αρέσουν, στους περισσότερους από εσάς, όλα αυτά τα geekικα πράγματα με ξωτικά, δράκους και μάγους…

Το παρόν review, λοιπόν, έχει δύο φάσεις. Στην πρώτη, η Ελπίδα Παυλίτσεβιτς, που είναι η δύναμη του κακού σε αυτόν τον κόσμο, θα μιλήσει για το ΗΟΒΒΙΤ από την σκοπιά του σπαστικού, πικρού, δεν-είμαι-ευχαριστημένος-με-τίποτα ανθρώπου. Proceed at your own risk.

“In a hole in the ground there lived a Hobbit.”

Και μετά ξεχνούσες να φας, γιατί ήθελες να μπεις μέσα στο βιβλίο και να γίνεις ο Bilbo, που τον αγαπούσες, αλλά από την άλλη, ήξερες πως θα τα έκανες όλα καλύτερα από αυτόν. Γιατί τότε ήσουν μικρή, και δεν ήξερες πως ο Bilbo έπρεπε να ήταν δειλός για να έχει νόημα η ιστορία. Βέβαια, το έμαθες στην πορεία, όταν ξαναδιάβασες το βιβλίο κι άλλες φορές. Μετά, διάβασες και τα LORD OF THE RINGS. Στην περίπτωσή μου, επιχείρησες να διαβάσεις και το SILMARILLION, αλλά, ας το παραδεχτούμε, δεν μπόρεσες ποτέ. Οπότε, πήγες και είδες τις ταινίες, όταν βγήκαν, αλλά πάντα περίμενες το HOBBIT, κάπου μέσα σου. Και μετά, ανακοινώθηκε, και ευλαβικά παρακολουθούσες την πορεία της ταινίας, καθώς η ημερομηνία της πρεμιέρας ακόμη παιζόταν. Και μετά ορίστηκε η μέρα, και ήρθε η μέρα, και πήγες να το δεις. Και μετά…

Για μένα, η ταινία ήταν κακή για πολύ βασικούς λόγους. Προσπαθώντας να γίνει μία τρίωρη ταινία, καλύπτοντας το ένα τρίτο ενός σχετικά μικρού βιβλίου, δημιούργησε ένα τεράστιο σεναριακό κενό. Δεν παίρνω βραβείο πρωτοτυπίας για αυτό το παράπονο, όπως το θέτει παρακάτω και ο Τάσος, αλλά χμφ. Παρ’ όλα αυτά, θα μπορούσε το κενό να καλυφθεί καλά. Θα μπορούσε, λέω, γιατί, για μένα, δεν το έκανε.

Μία ταινία υποτίθεται πως έχει αρχή, μέση και τέλος. Καλώς ή κακώς, αυτό το format θα ακολουθηθεί, ακόμη κι αν είναι η αρχή μιας μεγαλύτερης ιστορίας. Ναι, είναι εκβιαστικό να προσπαθήσεις να χώσεις μέσα έναν κακό, απλά και μόνο για να έχουμε μία σκηνή μάχης, ένα κάτιτις σαν grand event, αλλά αυτό μπορώ να το καταπιώ. Κάνω υποχώρηση εδώ, αλλά είχα παραδεχτεί πως, σπάζοντας ένα μικρό βιβλίο σε τρεις ταινίες, ήταν αναμενόμενο να επιχειρήσει οποιοσδήποτε σεναριογράφος να ανοίξει τη μυθιστοριογραφία του Tolkien, να κάνει ένα αμπεμπαμπλόμ και να πει, ιδού, θα πούμε πως ο κακός είναι ο Azog the Defiler. Το δέχομαι. Με το ζόρι, αλλά το δέχομαι.

Αυτό που δεν μπορώ να καταπιώ είναι η ανισορροπία ανάμεσα στα μέρη της ταινίας. Αν και ευχαριστήθηκα την αρχή, όσο κάθε fan του Tolkien, θα μπορούσα να είχω βγει, να έχω κάνει τσιγάρο, και να επέστρεφα στη θέση μου χάνοντας το πρώτο τέταρτο, χωρίς να έχω ουσιαστικά στερηθεί κάτι. Ακόμη και χωρίς την ευκαιρία να ακούσω την ιστορική αρχή “In a hole in the ground there lived a Hobbit” και να γίνει η τρίχα κάγκελο. Καταλαβαίνω πως, ίσως, η αρχή έγινε έτσι, για να μπούμε στον κόσμο του HOBBIT από την σκοπιά του LOTR.

Καταλαβαίνω, επίσης, πως ο Jackson έκανε το εξής: Πάτησε στη μορφή του FELLOWSHIP, για να δώσει ακριβώς το ίδιο feeling. Αν δεις το FELLOWSHIP και το HOBBIT κολλητά, μιλάμε για το ίδιο παλμογράφημα έντασης. Το οποίο ίσως είναι καλό, αλλά, από την άλλη, playing it safe, aren’t we? Το HOBBIT είναι ένα παραμύθι, με όλα τα μοτίβα του, και θα έπρεπε να αρχίσει σαν τέτοιο. Το LOTR είναι ένα σκοτεινό, σκοτεινότατο έργο. Ίσως, βέβαια, εγώ να μην μπορώ να εκτιμήσω την εισαγωγή ενός prequel που γίνεται από την μεταγενέστερη ματιά του sequel. Πολύ πιθανό. Αλλά οι νάνοι τα σπάσανε, και αυτό μπόρεσα να το εκτιμήσω.

Δυο λόγια για το character development. Ο Bilbo λικνιζόταν όλη την ώρα ανάμεσα σε δειλό χαρακτήρα (κι αυτό είναι σωστό) και γενναίο πολεμιστή (πράγμα που δεν είναι και τόσο σωστό, γιατί, αν και κομβικό μέρος του βιβλίου, αναρωτιέμαι κατά πόσο μπορεί να κουράσει στις επόμενες ταινίες). Δηλαδή, θα έπρεπε να υπάρχει μια κάποια εξέλιξη, συμφωνώ, αλλά το τραβήξαμε από τα μαλλιά. Εκεί που τρέμει, εκεί αποδεικνύεται ο πιο ευρηματικός και “μπορεί να πεθάνω, αλλά δε με νοιάζει” από όλους. Ανισόρροπο, αν συνυπολογίσουμε πως είναι ένας unlikely hero, που συνοδεύεται από πραγματικούς adventurers και μόλις βγήκε από το σπίτι του. Βρήκα την πορεία του λίγο σπασμωδική, ίσως επειδή θα έπρεπε να γίνει πιο σταδιακά.

Οι μάχες, τώρα, όσο κι αν έκαναν το πεντάχρονο μέσα μου να χοροπηδάει από χαρά, ήταν νομίζω τραβηγμένες. Ναι, τις χάρηκα πολύ, αλλά η λέξη κλειδί στην προηγούμενο πρόταση ήταν “πεντάχρονο”. Στις περισσότερες από αυτές, γινόταν ένας γενικότερος χαμός, που λίγο σου επέτρεπε να διακρίνεις τι συνέβη, και η ισορροπία ανάμεσα στο επικό και το slapstick έγερνε απότομα από τη μία και την άλλη. Γενικά, νομίζω πως εδώ φάνηκε και η προσπάθεια της ταινίας να διευρύνει το ηλικιακό γκρουπ και στις νηπιακές ηλικίες. “Καλύπτουμε τους μεγάλους που έχουν διαβάσει τα βιβλία, τους μεγάλους που είδαν τα LOTR, και μετά θυμόμαστε πως πολλοί απ’ αυτούς έχουν παιδιά και μπορεί να τα πάνε στο σινεμά.”

Ναι, το Hobbit είναι παιδικό, γράφτηκε στην αρχή για να βάζει τα παιδιά του Tolkien για ύπνο. Αλλά είχε ένα εντελώς διαφορετικό feeling από αυτό που δίνει η ταινία. Σκεφτείτε παιδικό feeling ΑΛΙΚΗ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ vs παιδικό feeling Μπομπ Σφουγγαράκης. Καλά και τα δύο, αλλά το καθένα στον καιρό του. Ορκίζομαι πως περίμενα κάπου την Ντόρα, τη μικρή εξερευνήτρια, να σκάσει και να ρωτήσει το σινεμά: “Βλέπετε κάπου τα κακά orcs; Πούυυυ;”

Αλλά εντάξει, περιοριστήκαμε σε κουνέλια που έκαναν αγώνες. Με λύκους. Και νικούσαν τα κουνέλια. Πάμε ξανά μία. Τα κουνέλια έτρεχαν πιο γρήγορα από τα Wargs. Τα οποία κουνέλια, αν αναρωτιέστε, ήταν του μάγου Radagast (the brown), με τον οποίο ασχολούμαστε ένα σεβαστό μέρος της ταινίας, αρχίζοντας με μια πρόχειρη αναφορά, και μετά ακολουθώντας τον στην καλυβούλα του, όπου κάνει ένα μαγικό ανάλογο της τεχνητής αναπνοής σε έναν γλυκύτατο σκαντζόχοιρο που αργοπεθαίνει. Δεν είμαι κακός άνθρωπος, αλλά, αλήθεια; Προωθεί την πλοκή αυτό; Χτίζει σασπένς; Κάνει τί; Εγώ δεν κατάλαβα… (Όχι, δε δέχομαι πως δείχνει ότι ο Radagast είναι ζωόφιλος!) Τα ίδια ισχύουν και για πολλές από τις υπόλοιπες σκηνές με τον Radagast, που δε θα μοιραστώ. Θεώρησα πως ο σκαντζόχοιρος δεν αποτελούσε spoiler.

Να πω, σε αυτό το σημείο, πως αυτό που έσωσε την ταινία, για μένα, ήταν το Gollum. Όσκαρ για το Gollum, ασυζητητί. Είμαι ευτυχισμένη που υπήρχε η σκηνή με τους γρίφους, γιατί αυτή, μαζί με ολίγη από τη νοσταλγία που παλλόταν μέσα μου σε κάποιες άλλες, με έκανε να μην κλάψω σαν παιδί τα λεφτά μου. Θα το πω. Για αυτή τη σκηνή, αξίζει να πας να δεις την ταινία. Σ’ αγαπάμε, Andy Serkis.

Απολογισμός. Η ταινία ήταν ένα πανέμορφο συνοθύλευμα από ωραίες εικόνες. Αλλά σεναριακά, έπασχε (ω, πέστε να με φάτε). Δεν ξέρω αν το 2014, που θα έχουν βγει και οι τρεις και θα κάνουμε τον απαραίτητο μαραθώνιο, θα μπορούμε να πούμε πως είναι ένα ολοκληρωμένο έργο, και όχι τρεις ταινίες που προσπαθούν να σταθούν μόνες τους, ανεπιτυχώς. Ίσως να πικραίνω μεγαλώνοντας, αλλά περίμενα την ταινία πολύ καιρό, είδα το format της να αλλάζει πολλές φορές, συνέχισα να πιστεύω, και στο τέλος, θεωρώ πως ο Jackson (καλά, όχι μόνο αυτός) απλά γουστάρει να κάνει μπάνιο στα λεφτά μας. Δεν το λέω ελαφρά τη καρδία, γιατί είναι το κλασσικό παράπονο του fanboy(girl). Επίσης, δεν τον κακίζω, θα του τα έδινα έτσι κι αλλιώς, αλλά έχει χρέος τουλάχιστον να μου τα ζητήσει ευγενικά, κι όχι να μου τα πάρει στο σοκάκι υπό την απειλή του όπλου.

Δεν είμαι σίγουρη αν θα είχα ευχαριστηθεί την ταινία περισσότερο, αν δεν είχα διαβάσει το βιβλίο. Νομίζω πως όχι, και ο λόγος για τον οποίο έμεινα μακριά από το να την κρίνω σαν σπαστική (“Ναι, αλλά αυτό δεν υπήρχε στο βιβλίο”) ήταν επειδή είναι ταινία. Αν το είχα κάνει έτσι, θα είχα παραπονεθεί για ακόμη πιο πολλά. Ή θα είχα απλά χαρεί που ένα από τα αγαπημένα μου βιβλία έγινε ταινία. Ναι, τότε θα ήταν μια χαρά, και αν μπορούσα να τη δω έτσι, θα ήμουν ευχαριστημένη. Αλλά εγώ, απ’ ό,τι φαίνεται, είμαι ο Grinch των Χριστουγέννων, οπότε ναι…

Στη δεύτερη φάση, ο Τάσος Κυριακίδης, τσιράκι αλλά και συνήγορος του Peter Jackson, θα υπερασπιστεί το HOBBIT.

Όχι, μικρό μου HOBBIT, σε μαλώνει επειδή σε αγαπάει! Επειδή, όμως, εγώ σε αγαπάω για αυτό που είσαι (και μάλλον λίγο περισσότερο), ήρθε η ώρα να πω μερικά πράγματα που ελπίζω πως θα σε σώσουν απ’ τον κοινωνικό αποκλεισμό.

Το HOBBIT ήταν απολαυστικό. Είναι μία από αυτές τις ταινίες που βγαίνεις από το σινεμά με ένα πλατύ χαμόγελο ικανοποίησης, μισόκλειστα μάτια και αργό βηματισμό, λες και δεν έχεις χωνέψει κάτι που ήταν όμως τόσο καλό. Που δεν σε νοιάζει το ότι δεν κλείνει το τελευταίο κουμπί του παντελονιού. Συνεχίζεις να χαμογελάς και πλέον κουνάς πολύ αργά το κεφάλι.

Στο παραπάνω αυτό συναίσθημα παραδέχομαι πως συνέβαλλε το format της ταινίας, στα 48 frames/sec, που for the record είναι η πρώτη φορά που κάποιος δοκιμάζει να το αξιοποιήσει στον κινηματογράφο. Το ότι κάθε δευτερόλεπτο προβάλλονται στο πανί 48 εικόνες είναι μία εμπειρία που, καλώς η κακώς, μπορείς να την συνειδητοποιήσεις μόνο εντός της σκοτεινής αίθουσας. Το αποτέλεσμα μοιάζει σαν να είναι τόσο ζωντανό, που αισθάνεσαι ότι τα πάντα είναι αληθινά, σαν σε σκηνή θεάτρου. Αυτό που μου έκανε εντύπωση, όμως, ήταν το ότι, κατά κάποιον τρόπο, ένιωθα ότι έβλεπα περισσότερα πράγματα. Σαν να είχα περισσότερο χρόνο για να παρατηρήσω το κάθε “διαφορετικό” δευτερόλεπτο. Και όντως, στο απλό 3D, έπιασα πολλές φορές τον εαυτό μου να ψάχνει λεπτομέρειες που είδα την πρώτη φορά στα 48 fps (όπως εκφράσεις των χαρακτήρων στις γρήγορες σκηνές), που τελικά δεν βρήκα. Στην αρχή, φυσικά, λόγω έλλειψη εξοικείωσης, παρατηρείς ότι υπάρχει κάτι διαφορετικό και… περίεργο. Πίστεψε με, ανταμείβει.

Το HOBBIT, μιλώντας για το βιβλίο, είναι ένα (1) έργο και θεωρώ ότι απ’ τη στιγμή που θα μεταφερθεί σε τρεις ταινίες, είναι λογικό να υπάρχουν “μορφολογικά ζητήματα”. Το αν αυτό είναι καλό ή κακό, είναι ένα άλλο θέμα. Όλοι ξέρουμε τι εστί “τριλογία” και τι σημαίνει πλέον αυτός ο όρος για τη βιομηχανία του θεάματος. Aπλά, ενώ θεωρώ απόλυτα λογικό να μη θέλει κάποιος να το δει, ή να αισθάνεται αδικημένος από το ότι ένα βιβλίο περίπου 350 σελίδων θα γίνει τρεις τρίωρες ταινίες, νομίζω ότι το ένα τρίτο του έργου δεν επαρκεί για να κρίνεις το HOBBIT, ενώ μάλιστα έχεις αποφασίσει να το δεις γνωρίζοντας όλα τα παραπάνω. Υπομονή μέχρι το 2014.

Έχω ακούσει από πολλούς να λένε ότι η πρώτη ταινία δείχνει πάρα πολύ μεγάλο μέρος από το βιβλίο. Αυτό που λίγοι, όμως, έχουν εκτιμήσει, είναι ότι το HOBBIT δεν είναι μια απλή μεταφορά ενός βιβλίου. Είναι μία προσπάθεια κινηματογραφικής επέκτασης του Universe του Tolkien και μία από τις ελάχιστες ευκαιρίες να δούμε αυτόν τον μαγικό κόσμο να παίρνει σάρκα και οστά μέσα από την οθόνη. Εγώ πραγματικά θα δώσω αυτή την ευκαιρία (στον εαυτό μου), γιατί μέσα από αυτό το πρώτο μέρος, είδα πράγματα που μπορεί, μεν, να μην παίζουν ρόλο στην υπόθεση, ως προς το βιβλίο, αλλά με κάνουν να έχω μία καλύτερη αίσθηση για το πώς είναι η Μέση Γη. Για το πώς κυλάει ο χρόνος και η ζωή εκεί, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει να βλέπω τον Radagast να δίνει πρώτες βοήθειες και τους νάνους να πλένουν τα πιάτα. Το ωραίο είναι ότι όλα αυτά γίνονται με μία απόλυτα λογική ροή. Δεν ένιωσα σε κανένα σημείο ότι γίνεται κάτι βιαστικά, ή ότι ο κινηματογραφικός χρόνος δεν συμβαδίζει με το χρόνο της ιστορίας. Απλά χορταστικό!

Από τεχνικής απόψεως, έχει γίνει πάρα πολύ καλή δουλειά, με πρωταρχική επιτυχία την επιλογή του cast. Ο Bilbo με μία απίστευτη εκφραστικότητα, οι Νάνοι τόσο ξεχωριστοί, ο βασιλιάς των τρολ τρομερός, ο Αzog ο αγαπημένος Crixus απ’ το SPARTACUS. Γενικώς, θεωρώ ότι έγινε πολύ καλό character design, το οποίο συνέβαλε στη μοναδικότητα κάθε χαρακτήρα. Ο μόνος που δεν με ικανοποίησε, εντελώς απρόσμενα, ήταν ο Christopher Lee, που ένιωσα ότι τα τελευταία 10 χρόνια γέρασε 20 χρόνια και ήταν κάπως “off”.

Καταλήγοντας, θα συμφωνήσω με την Ελπίδα στο ότι η ταινία HOBBIT δεν έχει την “υφή” του ομώνυμου παραμυθιού του Tolkien. Επίσης, ενώ ακολουθεί σε πολλούς τομείς το κινηματογραφικό LORD OF THE RINGS, παράλληλα είναι πολύ “ελαφρύτερο”. Θα έλεγα, χωρίς να με χαλάει για οποιοδήποτε λόγο αυτό, ότι το HOBBIT είναι μία ελαφριά περιπέτεια φαντασίας. Παρουσιάζει μία αρκετά διαφορετική Μέση Γη, και δίνει τη δυνατότητα στο κοινό να την ανακαλύψει βαθύτερα, μέσα από τους νέους χαρακτήρες, τα side stories και το ανανεωμένο concept art, που αποστομώνει, ειδικά μέσα από το καινούριο 3D format.

Όλα αυτά, βέβαια, με τη συνοδεία ενός παραμυθένιου σεναρίου, καινούριου πιασάρικου theme song και, φυσικά, την αναμονή δύο ετών για την ολοκλήρωση της τριλογίας.