ΧΑΡΑΚΩΜΑΤΑ

Writer: Τάσος Ζαφειριάδης
Artist: Πέτρος Χριστούλιας
Jemma Press

Σε κάποιο από τα χαρακώματα του Ά Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τάσος Ζαφειριάδης και ο Πέτρος Χριστούλιας, αναζητούν τις στιγμές πριν και μετά τη φρίκη του πολέμου, τις στιγμές της ανακωχής, που οι άνθρωποι είναι άνθρωποι, όχι στρατιώτες, και, τελικά, τις στιγμές που δείχνουν πιο ξεκάθαρα από οτιδήποτε άλλο, τη ματαιότητα του πολέμου και περιγράφουν με μεγαλύτερη ακρίβεια την “ανθρώπινη κατάσταση”.

Μέσα από σύντομες ιστορίες, εμπνευσμένες, οι περισσότερες, από ιστορικά ανέκδοτα, ο Τάσος Ζαφειριάδης, με γλυκόπικρη διάθεση και μελαγχολικό χιούμορ, μας ξεναγεί στην “οδό Γάγγραινας”, ένα Γαλλικό χαράκωμα στη διάρκεια του Ά Παγκοσμίου πολέμου. Οι χαρακτήρες αντιμετωπίζουν τη ζωή στα χαρακώματα… βασικά, όπως μπορούν. Η ημερήσια διάταξη περιλαμβάνει κομπόστες, άρβυλα βραστά, ποίηση και τον “Φρίτς”, τον “καλύτερο εχθρό”. Οι κακοί διοικητές, η πείνα, οι αγγαρείες, οι αρρώστιες, η βρώμα και η βαρεμάρα, αποτελούν τόσο τον μεγαλύτερο εχθρό, όσο και το σταθερό σημείο αναφοράς, την καθημερινότητα, πάνω και πέρα από την πραγματικότητα του πολέμου, που λαμβάνει χώρα σε “απόσταση βολής”.

Ο Ζαφειριάδης, ενώ δεν εμμένει στις λεπτομέρειες και την ιστορική ακρίβεια, καταφέρνει να μεταφέρει μια διαφορετική οπτική του πολέμου, που σπάνια μας απασχολεί. Μας μιλάει για τις απλές στιγμές των στρατιωτών, τις εντελώς απογυμνωμένες από τη δόξα που συνοδεύει, εντελώς παράλογα, τους πολέμους. Η στάση των στρατιωτών απέναντι στη ζωή που τους έχει επιβληθεί, είναι συχνά αστεία, με έναν τρόπο που σε αφήνει να απορείς με την ανθρώπινη ικανότητα (και ανάγκη) για διασκέδαση. Εκεί, εξάλλου, εστιάζει και ο δημιουργός, στο ότι “το χιούμορ ριζώνει βαθιά στην τραγωδία” (χρησιμοποιώ τα λόγια του Ζαφειριάδη γιατί πιο εύστοχα δεν γινόταν να το πω, έτσι κι αλλιώς). Το χιούμορ είναι η μόνη επανάσταση που επιτρέπεται στους επιστρατευμένους και ο μόνος συνδετικός κρίκος με την πραγματική ζωή.

Το σχέδιο του Πέτρου Χριστούλια είναι, όπως και σε κάθε άλλη του δουλειά, εξαιρετικό, με καθαρή γραμμή, αβίαστη, που συνοδεύει όμορφα ένα, συχνά, απαιτητικό κείμενο. Ο Χριστούλιας είναι αρκετά έμπειρος (εκτός από τρομερά ταλαντούχος, δηλαδή) ώστε να “σταθεί” στο κείμενο, χωρίς να το καλύψει, συμπληρώνοντας το μόνο, πολύ κομψά. Πολύ ευχάριστη προσθήκη στο story, οι παράλληλες ιστορίες των αρουραίων των χαρακωμάτων, που ζουν τη δική τους, ειρηνική ζωή, σχεδόν ανεπηρέαστοι από τη μοίρα των στρατιωτών.

Μετά από χρόνια λατρείας (γιατί να το κρύψουμε, άλλωστε) για τη δουλειά του Τάσου Ζαφειριάδη, και θαυμασμού για το ταλέντο του Πέτρου Χριστούλια, τα ΧΑΡΑΚΩΜΑΤΑ δεν αποτέλεσαν, ακριβώς, έκπληξη. Δεν περίμενα, σε καμία περίπτωση, κάτι μέτριο ή χλιαρό από τους δυο τους, που είναι, έτσι και αλλιώς, ήδη δεδομένο πως συνεργάζονται εξαιρετικά. Και παρ’ όλα αυτά, η συγκεκριμένη δουλειά κατάφερε να ξεπεράσει τις προσδοκίες μου, για πολλούς λόγους και με πολλούς τρόπους. Τα ΧΑΡΑΚΩΜΑΤΑ καταφέρνουν να συγκινήσουν τον αναγνώστη και να του κινήσουν το ενδιαφέρον για την ιστορία πίσω από τις ιστορίες. Είναι instant classic, από τα comics που θα (πρέπει να) αποτελέσουν σημείο αναφοράς σε βιβλιοθήκες κομιξόφιλων και μη.