SPOTLIGHT: Τόμεκ
Ένας Έλληνας δημιουργός. Μία συνέντευξη με στόχο να σκιαγραφήσει όχι μόνο το επαγγελματικό προφίλ του καλλιτέχνη, αλλά και όσα συνιστούν τη διαχρονική σχέση του με τα comics, τους συνεργάτες και το κοινό του. Κάθε μήνα, φιλοξενώ έναν Έλληνα δημιουργό comics απεύθυνοντάς του 20 – κοινές για όλους – ερωτήσεις και ποντάροντας στις μοναδικές απαντήσεις του.
Ιδιοσυγκρασιακό. Αυτή τη λέξη θα διάλεγα αν μου ζητούσαν να περιγράψω το έργο του δημιουργού που βρίσκεται στο spotlight του μήνα. Ο στυλιζαρισμένος σουρεαλισμός που αποτυπώνεται τόσο στις εικονογραφήσεις, όσο και στα σενάριά του, όχι μόνο δεν καθιστά τη δουλειά του απρόσιτη, αλλά και με έναν σχεδόν μαγικό τρόπο, η απήχηση που αυτή συναντάει, τον έχει κατατάξει ανάμεσα στους πλέον επιτυχημένους εγχώριους δημιουργούς comics της “νέας” γενιάς. Προσωπικά δεν έχω γνωρίσει άνθρωπο που να μην αναγνωρίζει τη δημιουργική ευφυία αυτού του καλλιτέχνη. Είτε “σου λένε”, είτε “δεν σου λένε” τα σενάρια και οι εικόνες που σκαρώνει, ξέρεις ότι εδώ υπάρχει ένα ταλέντο με ταυτότητα. Period!
Κυρίες και κύριοι, το δεύτερο SPOTLIGHT έχει τη χαρά να παρουσιάζει τον Τόμεκ!
— Tο πρώτο comic που θυμάμαι να διαβάζω…
Μίνι ιστορίες του Ντόναλντ και Μίκυ τις οποίες εύρισκες στις τσίχλες DONALD τη δεκαετία του ‘70 στην Πολωνία. Τις κόλλαγα σ’ ένα τετράδιο για συλλογή και όπου έμενε χώρος, έπεφτε αντιγραφή.
— Αγαπημένα μου comics όταν ήμουν παιδί…
Το TYTUS, ROMEK & A’TOMEK του H. J. Chmielewski. Δύο πρόσκοποι προσπαθούν επί σχεδόν 50 χρόνια (πρώτη εμφάνιση 1959) να… εξανθρωπίσουν έναν χιμπατζή ο οποίος δημιουργήθηκε από μελάνι/ατύχημα του ίδιου του δημιουργού. Έπος!
Τα δύο σουρεαλιστικά παραληρήματα του T. Baranowski ΑΠΟ ΠΟΥ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΤΟ ΑΝΘΡΑΚΟΥΧΟ ΝΕΡΟ και ΟΙ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΝΕΥΡΟΣΠΑΣΤΟΥ.
Συνέχισα με υπερήρωες. Στην τότε Πολωνία δεν είχαμε την πολυτέλεια για επιλογές τύπου DC ή Marvel. Μάζευα ελάχιστα μεμονωμένα τεύχη, από Ελλάδα και Αμερική, ανταλλαγές με φίλους, δανικά, οτιδήποτε έπεφτε στα χέρια μου.
— Δημιουργοί comics που επηρέασαν το προσωπικό μου στυλ…
Ας τους πάρουμε με χρονολογική σειρά… Η πολωνική σχολή (60’s/70’s) άφησε ανεξίτηλο το στίγμα της (H. J. Chmielewski, T. Baranowski) και γενικά κόμικς, εικονογράφηση, γραφιστική. Από το MAD 70’s/80’s Sergio Aragones και Paul Cocker. Τον Robert Crumb βάζω πάντα στην κορυφή της λίστας και το τελευταίο ραφινάρισμα έγινε από τον Peter Bagge.
— Τρία αγαπημένα comics που θα επέλεγα να σώσω αν κινδύνευε η συλλογή μου…
Τους 12 πρώτους τόμους του TYTUS, ROMEK & A’TOMEK (μπορώ να τα διαβάζω σε repeat). To COFFEE TABLE ART BOOK του R. Crumb για να μου θυμίζει τι θα πει δημιουργία και να μη επαναπαύομαι. Στο τέλος βέβαια θα καιγόμουνα μαζί με το σπίτι, γιατί δεν θα μπορούσα να αποφασίσω ανάμεσα στους δύο συλλεκτικούς τόμους του T. Baranowski, στο HATE του Bagge ή το AKIRA του Otomo.
— Το τελευταίο καλό comic που διάβασα…
Ένα απίστευτο ανέκδοτο έπος 100 σελίδων του Δημήτρη Καμένου ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΟΛΠΟ ΙΙΙ – Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΓΛΙΑ (IL GRANDE FIASCO TRE – BIG LOVE IN ENGLAND). Ολόκληρο σε δεμένες φωτοτυπίες από τα βάθη της δεκαετίας 1990. Νιώθω τυχερός που το έχω στα χέρια μου…
— Η δουλειά για την οποία είμαι περισσότερο υπερήφανος…
Το ΩΧ ΘΕΕ ΜΟΥ!!! Οι σχεδόν 8 μήνες καθημερινών στριπ με «ξεζούμισαν» τελείως, αλλά ευχαριστήθηκα και τη δοκιμασία και το αποτέλεσμα. Όσο αλλοπρόσαλλο φαίνεται, τόσο δεμένο είναι. Ίδιο εγώ… Χαχαχα!
— Το στοιχείο το οποίο θεωρώ ως το δυνατό μου «χαρτί»…
Να δημιουργώ χάος και να το συμαζεύω και μετά να δημιουργώ χάος και…
Επίσης η πολύχρονη προϋπηρεσία μου στο 2D animation με βοηθάει πολύ στις κινήσεις, στις εκφράσεις και στη δυναμική των καρέ.
— Η δουλειά για την οποία είμαι λιγότερο υπερήφανος…
Δεν θα το έλεγα ακριβώς λιγότερο υπερήφανος, γιατί θεωρώ το κάθε πάθημα, μάθημα. Το κάναμε, ωραία, βλέπουμε τα λάθη, προχωράμε σε άλλα. Στα κόμικς μου γενικά δεν κάνω πολλές εκπτώσεις και αυτά που βγάζω με αντιπροσωπεύουν και τα χαίρομαι όλα. Ίσως κάποιες συμμετοχές μου σε συλλογές δεν με ικανοποίησαν τόσο. Δεν είμαι πολύ των συλλογών…
— Το στοιχείο το οποίο θεωρώ ότι πρέπει να βελτιώσω στη δουλειά μου…
Storytelling/Σενάριο. Προσπαθώ να βάζω σε μία τάξη τις ιδέες μου ώστε να υπάρχει μία ροή στην ιστορία και νιώθω ότι χρειάζομαι δουλειά πάνω σ’ αυτό το κομμάτι. Να βρεθώ δηλαδή στο μάτι του κυκλώνα και με ηρεμία να καταγράφω τον χαμό γύρω μου.
— Ένας –εν ζωή- διεθνής δημιουργός που θα ήθελα να συνεργαστώ μαζί του…
Αυτές τις μέρες ολοκληρώνεται μία χαλαρή μίνι συνεργασία με τον Douglas Paszkiewicz. Checked! Θα μου άρεσε να δοκιμάσω τις αντοχές και τα οριά μου παρέα με τον Ivan Brunetti σ’ ένα βλάσφημο brainstorming. Δεν ξέρω μέχρι που θα μπορούσα να φτάσω. Αν δεν δεχτεί, τότε θα πάρω τηλέφωνο τον Tom Gauld ή τον Luke Pearson.
— Ένας –εν ζωή- Έλληνας δημιουργός που θα ήθελα να συνεργαστώ μαζί του…
Για να μη μπαίνω σ’ αυτόν τον κόπο, μαζευτήκαμε όλοι στο The Very Closed Circle πριν τρία χρόνια, και ξεμπέρδεψα.
— Με ενοχλεί σε κάποιους συναδέλφους μου…
Δεν θα το έλεγα τόσο ειδικά «σε κάποιους συναδέλφους μου», αλλά γενικά στη ζωή (προσωπική και επαγγελματική) με ενοχλεί η έπαρση.
— Από τους συνεργάτες μου απαιτώ…
Επειδή δεν είναι όλες οι συνεργασίες επαγγελματικές, από τους συνεργάτες μου ζητάω υπευθυνότητα. Προτιμώ ν’ ακούσω «όχι» σε μία προτεινόμενη συνεργασία, παρά να μη τηρούνται αυτά που συμφωνήσαμε.
— Αυτό που πρέπει να ξέρουν οι συνεργάτες μου, ή/και το κοινό για τον τρόπο που δουλεύω…
…είναι ότι αντέχω και αποζητώ την κριτική και μπορούν να βαράνε ελεύθερα. Δεν θα πω ότι επηρεάζει τη γραμμή της δουλειάς μου, μιάς και είμαι πάντα αποφασισμένος στο τι και πώς θα το κάνω, απλά λειτουργεί σαν βαρόμετρο στο παιχνίδι ανάμεσα στον δημιουργό και το κοινό. Μ’ αρέσει αυτό το παιχνίδι και σέβομαι την κάθε άποψη. Εκτός από τα χτυπήματα κάτω από τη ζώνη. Επίσης η σπουδές μου στη Γραφιστική με κάνουν να δίνω μεγάλη βάση στην καλλιτεχνική επιμέλεια των κόμικς μου. Από το εξώφυλλο μέχρι τους αριθμούς των σελίδων. Θέλω το «πακέτο» να είναι πολύ καλά στημένο, αλλά και με αρκετούς πειραματισμούς. Δεν δέχομαι φράσεις τύπου «…έλα μωρέ, ρίξε εκεί κάτι, βάλε μία γραμματοσειρά και είναι εντάξει».
— Θα ήθελα να ρωτήσω τους ανθρώπους που αγοράζουν τα comics μου…
Δεν συνηθίζω να ρωτάω. Το ότι αγόρασαν ένα κόμικς μου, σημαίνει ότι κάτι τους τράβηξε σε αυτό, οτιδήποτε, και αυτό είναι ήδη μία απάντηση για μένα. Κάποιες φορές στα signing για να σπάσει ο πάγος, ρωτάω χαλαρά πως τους φαίνεται κλπ. με κάποιους το συζητάω, άλλοι μου λένε τις ενστάσεις τους. Όμορφα πράγματα.
–— Ίσως το σημαντικότερο πράγμα που κατέκτησα δημιουργώντας comics είναι…
…ότι μπορώ να κάνω backup και να αδειάζω τον σκληρό δίσκο που έχω στo κεφάλι μου. Γεμίζει ο άτιμος συνέχεια, υπερθερμαίνεται και υπάρχει κίνδυνος να εκραγεί. Στο κόμικς βρήκα την πλατφόρμα για να διασκεδάζω, να δουλεύω, να γνωρίζω ενδιαφέροντες ανθρώπους, να προχωράω… Σημαντική είναι η επαφή που έχω με τα παιδιά και σαν δημιουργός και σαν δάσκαλος (σεμινάρια, workshops). Η χαρά τους είναι η καλύτερη ανταμοιβή για μένα.
— Σε 10 χρόνια από τώρα, με φαντάζομαι…
…να δουλεύω σε μία δημόσια υπηρεσία, σε κάποιο ξεχασμένο τμήμα στο τέλος ενός διαδρόμου στον 5ο όροφο. Δεν θα με ενοχλεί κανένας και θα έχω απεριόριστο χρόνο να φτιάχνω ιστορίες κόμικς στο πίσω μέρος των υπεύθυνων δηλώσεων Νόμου 105 (Ν1599/1986) για να τις δημοσιεύσω στο ΚΟΥΛΟΥΡΙ #28 με πρώτη παρουσίαση στο COMICDOM CON 2025.
–— Το project που ετοιμάζω αυτή την περίοδο είναι…
Όπου και να πάω, μπερδεύεται στα πόδια μου αυτό το ΚΟΥΛΟΥΡΙ… Δυστυχώς, λόγω επαγγελματικών και προσωπικών υποχρεώσεων δεν καταφέρνω να βγάζω όσα τεύχη θα ήθελα μέσα στο χρόνο. Με τον Λευτέρη Σταυριανό (εκδότης Jemma Press) ήδη πήραμε την απόφαση το #7 να βγει στο COMICDOM CON 2015. Από την άλλη ψάχνομαι ξανά για κάτι διαδικτυακό, και συγχρόνως μεσ’ το Φθινόπωρο θα ξεκινήσω να προετοιμάζω κάτι δικό μου, σχετικά μεγά… Θα σας κρατάω ενήμερους και για τα τρία.
— Πάντα ήθελα να με ρωτήσουν σε μία συνέντευξη…
…για τη ζωή, το σύμπαν, τους Beatles τα κοάλα και τα πάντα.
— Αν ξεκινούσα τώρα, αυτό που θα έκανα διαφορετικά είναι…
…θα κυνηγούσα λίγο παραπάνω να βγάλω προς τα έξω κάποια πράγματα νωρίτερα. Βλέποντας τυπωμένη τη δουλειά μου, με σπρώχνει αυτόματα στο επόμενο στάδιο. Χαίρομαι να βλέπω πιτσιρίκια και νέους να πουλάνε fanzine τους στο COMICDOM CON. Όσο πιο νωρίς, τόσο καλύτερα.
site: http://www.tomek.gr/ | blog: http://www.tomekthings.blogspot.gr/ |
facebook: https://www.facebook.com/pages/Tomek-Giovanis/476854895734231 https://www.facebook.com/KOULOURI.comics | twitter: https://twitter.com/Tomek__ | instagram: http://instagram.com/tomek__
Το σχέδιο του Τόμεκ, ειδικά για τους αναγνώστες της στήλης.