TOP 50 WRITERS: 20-11

20. Roy Thomas
(1940, ΗΠΑ)

Και τί να γράψεις για μια φυσιογνωμία όπως ο Roy Thomas; Ένας από τους κλασσικότερους σεναριογράφους στη βιομηχανία των comics, που το όνομά του συνδέεται όχι μόνο με τον όρο της λέξης “ταλέντο”, αλλά και με τη δημιουργία ηρώων όπως ο Morbius, ο Vision και ο Ghost Rider. Ο δεύτερος κατά σειρά Editor-in-Chief της Marvel (1972-74) και άξιος συνεχιστής του Stan Lee, αποτελεί έναν πολύ ουσιαστικό και θεμελιακό λίθο στο οικοδόμημα που ονομάζουμε superhero comics.

Η δυναμική του πένα κατάφερε να απογειώσει τίτλους και χαρακτήρες, και να προσδώσει μία ρεαλιστική δραματουργική κάτοψη, στην ήδη υπάρχουσα δημιουργική γραφή της εποχής. Όταν μιλάμε για τον Roy Thomas, όμως, δεν χρειάζεται τίποτα απ’ όλα αυτά, παρά μία και μόνο φράση: “Even An Android Can Cry!”

(Σπύρος Ευάγγελος Αρμένης)

19. Chris Ware
(1967, ΗΠΑ)

Είναι ελάχιστοι οι δημιουργοί που έχουν φέρει τόσες καινοτομίες στο Μέσο όσες ο Chris Ware. Και αν το εικαστικό κομάτι της δουλειάς του είναι αυτό που αναγνωρίζει κανείς πιο “εύκολα”, δεν πρέπει, σε καμία περίπτωση, να παραγνωρίζεται το σεναριακό. Ιστορίες με ανθρώπους-πατάτες που χάνουν τα μάτια τους, και κλεισίματα ματιού στο KRAZY KAT σε ιστορίες με γάτες και ποντίκια (με τη γάτα, βέβαια, να περιορίζεται μόνο στο κεφάλι της γάτας).

Φυσικά, οι ικανότητες του Ware δεν περιορίζονται στον τρόπο που ένα καρτουνίστικο, σουρεαλιστικό σκηνικό αποτυπώνει τον ανθρώπινο πόνο. Η ιδιοφυΐα του είναι φανερή στον τρόπο που αποτυπώνεται, μέσα στις πιο φαινομενικά τυχαίες στιγμές, το “τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος” και να κοινωνείς τον ανθρώπινο πόνο. Ελάχιστες λεπτομέρειες, μια παλιά λάμπα, ένα κλαδί που έχει χάσει τα φύλλα του, μια “εξυπνάδα” που θα ειπωθεί χωρίς σκέψη, σκιαγραφούν την ανθρώπινη ύπαρξη.

Και όλα αυτά, ο Ware τα κάνει με τρόπο απρόσμενο και μοναδικό, ανεξάρτητα από το αν γράφει μια μονοσέλιδη ιστορία για έναν αστροναύτη που προσεδαφίζεται για λίγες ώρες σε ένα πλανήτη, ή ένα πολυσέλιδο έπος για την πρώτη φορά που ένας δυσλειτουργικός συναντά για πρώτη φορά τον πατέρα του.

(Αριστείδης Κώτσης)

18. Jaime Hernandez
(1959, ΗΠΑ)

Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας, το πρώτο πράγμα που παρατηρεί κανείς σε ένα comic του Jaime Hernandez, είναι σίγουρα το εξαιρετικό figure drawing. Είτε μιλάμε για την έμφαση στη λεπτομέρεια και το ανελέητο cross-hatching των πρώτων τευχών του LOVE & ROCKETS, είτε αργότερα, το φαινομενικά λιτό, αλλά συνάμα εντυπωσιακά πλήρες “grown-up Archie” στιλ, που με ελάχιστες γραμμές αποτυπώνει πλειάδα χαρακτήρων, εκφράσεων, και συναισθημάτων.

Πίσω, όμως, από το (ομολογουμένως, πανέμορφο!) περιτύλιγμα, υπάρχει μια εξαιρετική σεναριακή δομή, ένα αστείρευτο ταλέντο δημιουργίας απλών (τουλάχιστον σε σχέση με αυτά του αδερφού του, Gilbert) αλλά εύστοχων και “γεμάτων” plots, και μια ικανότητα ανάπτυξης χαρακτήρων και προσωπικοτήτων, που, κυριολεκτικά, δεν συγκρίνεται με κανενός άλλου. Ο κόσμος των “Locas”, που δημιούργησε ο Jaime, είναι ένας καθ’ όλα αληθινός κόσμος, με χαρακτήρες ρεαλιστικούς, που θα μπορούσαν να είναι φίλοι, γνωστοί, εχθροί, συγγενείς, ακόμη και εμείς οι ίδιοι

Η Maggie και η Hopey (όχι πως υστερούν οι υπόλοιποι ήρωες του Jaime, αλλά το πιο διάσημο punk ζευγαράκι των comics είναι, έτσι κι αλλιώς, πάντα στο επίκεντρο) δεν είναι απλά δύο από τους σπουδαιότερους χαρακτήρες που έχει “γεννήσει” η 9η Τέχνη, αλλά, στην ουσία, δύο πραγματικοί άνθρωποι, τους οποίους γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά. Γελάμε μαζί τους, πονάμε, κλαίμε, αγαπάμε, θυμώνουμε, βιώνουμε στον υπερθετικό βαθμό τα δικά τους συναισθήματα και μοιραζόμαστε τις ίδιες ανησυχίες. Η Maggie και η Hopey είναι η αλήθεια της ζωής και ο Jaime Hernandez είναι αυτός που την κηρύττει εδώ και πάνω από τρεις δεκαετίες. Σ’ευχαριστούμε Jaime.

(Δημήτρης Σακαρίδης)

17. J.M. DeMatteis
(1953, ΗΠΑ)

Τρεις ιστορίες του J.M. DeMatteis. Δύο για την καρδιά και μία για το μυαλό.

Τo “Kraven’s Last Hunt” είναι ένα υπαρξιακό δράμα με γοτθικές αναφορές, ή για να το πω πιο απλά, μια τρομακτική ιστορία που ερεθίζει το μυαλό, τόσο με αυτά που δείχνει, όσο και με αυτά που υπονοεί. Από τον ηττημένο villain που θάβει ζωντανό τον Spider-Man, οικειοποιούμενος την ταυτότητά του, και τις τρομακτικές παραισθήσεις της – εν ζωή – ταφής, μέχρι το συμβολισμό της αράχνης στην ταφόπλακα και της ασταμάτητης βροχής, καθώς και την αγωνιώδη πορεία της Mary Jane να μην παραιτηθεί από την ιδέα ότι ο σύντροφός της είναι ζωντανός, ο DeMatteis έχει γράψει ένα συγκλονιστικό έργο που – σε έναν ιδανικό κόσμο – θα μπορούσε ακόμη και να αποτελεί το αμετάκλητο φινάλε στο μύθο του Spider-Man.

Αντίστοιχα, στα CAPTAIN AMERICA #293-300, ξετυλίγεται μία επική, αριστοτεχνικά δομημένη ιστορία, που θα μπορούσε κι αυτή, αντίστοιχα, να ολοκληρώνει το μύθο του ήρωα, με την αρχι-νέμεσή του, Red Skull, να ενορχηστρώνει ένα σατανικό σχέδιο, συνθλίβοντας κάθε τομέα της ζωής του Cap, πριν τον οδηγήσει στην εξόντωσή του.

Ακόμη κι όταν δε βασίζεται εξ ολοκλήρου σε δικές του ιδέες, ο DeMatteis μεγαλουργεί: Στο JUSTICE LEAGUE INTERNATIONAL παίρνει τους δευτερο-τριτο-κλασάτους χαρακτήρες που επέλεξε ο Giffen και τις κωμικές αντιπαραθέσεις που παρωδούν τη συνύπαρξή τους, δημιουργώντας ένα ξεκαρδιστικό sitcom, σε μορφή comic. Τόσο εγκεφαλικό χιούμορ σε υπερηρωικό context, ούτε προηγήθηκε, ούτε και ακολούθησε ποτέ!

Και τόσες άλλες ιστορίες του, που μαρτυρούν το πόσο σπουδαίος σεναριογράφος είναι…

(Ηλίας Κατιρτζιγιανόγλου)

16. Mark Waid
(1962, ΗΠΑ)

Μέσα σε τριάντα χρόνια ενεργής παρουσίας, ο Mark Waid έχει κάνει τόσα σε τόσες πολλές εταιρείες, που νομίζει κανείς ότι γράφει τουλάχιστον πενήντα χρόνια τώρα. Από τα διάσημα KINGDOM COME, GOTHAM BY GASLIGHT και SUPERMAN: BIRTHRIGHT στην DC, το RUSE στην CrossGen, το IRREDEEMABLE στην BOOM!, μέχρι τα πολύ επιτυχημένα runs του στα FANTASTIC FOUR, CAPTAIN AMERICA, JLA, FLASH, και, φυσικά, το πρόσφατο και πολυβραβεύμενο DAREDEVIL. Πέρα απο συγγραφέας έχει διατελέσει και editor σε πολυάριθμους τίτλους και είναι, μάλιστα, ο συνδημιουργός των Elseworlds της DC αλλά και του Onslaught της Marvel.

Με τέσσερα βραβεία Eisner, τρία εκ των οποίων οφείλονται στο DAREDEVIL και ένα στο KINGDOM COME, και τρία βραβεία Harvey στο ενεργητικό του, ο Mark Waid δείχνει ότι έχει μπροστά του τα καλύτερα του χρόνια. Προσωπικά, θα τον θυμάμαι πάντα ως τον συγγραφεά που με έκανε να αγαπήσω έναν ήρωα που, μέχρι πρόσφατα, με άφηνε σχετικά αδιάφορο (ναι, αναφέρομαι στον Daredevil). Αν δεν έχει τύχει να διαβάσετε κάτι από τον Mark Waid (λίγο απίθανο), το συγκεκριμένο run είναι απλά αριστούργημα.

(Άκης Τριανταφύλλου)

15. Bill Willingham
(1956, ΗΠΑ)

Με τους υπόλοιπους συντάκτες του Comicdom έχουμε συζητήσει για τον Bill Willingham. Του αξίζει να είναι τόσο ψηλά, έχοντας αφήσει τόσους και τόσους πίσω του με πιο πλούσιο έργο; Άλλωστε, στην ουσία, πραγματικά άξιο αναφοράς είναι μόνο ένα του έργο. Και ναι, αν το σκεφτείς έτσι, ίσως δε θα έπρεπε να είναι εδώ που είναι. Δε θα έπρεπε, όμως, αν αυτό το ένα έργο δεν ήταν το FABLES. Δε θα πω πολλά για το ίδιο το FABLES, τα έχει πει καλύτερα από εμένα ο Ανδρέας Μιχαηλίδης, μιας και η σειρά έφτασε στην απόλυτη κορυφή του Top 100 of the 00s.

Θα σας πω για τον Willingham. Αυτό που έκανε με το FABLES ήταν ένα magnum opus, ένα μεγαλόπνοο έργο επικών διαστάσεων, και το έκανε να μοιάζει τόσο απλό! Ούτε στιγμή, ούτε ένα τεύχος, μια σελίδα, δεν έχασε το όραμά του. Τιθάσευσε μια ιστορία με βάθος αιώνων, πολλούς χαρακτήρες, ατελείωτα sub-plots, και κατάφερε να μη χάσει το βηματισμό του, ακόμη και μετά από την τεράστια επιτυχία που απαιτούσε και άλλη συνέχεια. Υφαίνει με μοναδική μαεστρία ένα χαλί ατελείωτων αποχρώσεων, χωρίς ούτε ένα ψεγάδι. Ακροβατεί ανάμεσα στο μύθο και την πραγματικότητα και δεν ταλαντεύεται. Είναι απόλυτος κυρίαρχος στην ιστορία του. Και αυτό είναι το μόνο που χρειάζεται.

(Βασιλεία Βαξεβάνη)

14. Garth Ennis
(1970, Μεγάλη Βρετανία)

Μπορεί, τα τελευταία χρόνια, ο αντίκτυπος των ιστοριών του Garth Ennis να μην είναι ίδιος με αυτόν που είχαν στη δεκαετία του ’90, αλλά, πραγματικά, πόσα παραπάνω να κάνει αυτός ο άνθρωπος; Ο writer που καθόρισε την αντίληψή μας για εμβληματικούς ήρωες, όπως ο Constantine και ο Punisher, και που μας σύστησε νέους, οι οποίοι συζητιούνται ακόμη, όπως ο Preacher, ενδεχομένως και να ξεπέρασε το peak της καριέρας του. Αλλά πόσα ακόμη να του ζητήσουμε;

Δε μπορώ να γράψω για τον Ennis και να μη σταθώ (ενδεχομένως και περισσότερο απ’ όσο πρέπει) στο “Dangerous Habits”, την ιστορία που καθόρισε τον John Constantine και ένα από τα καλύτερα δείγματα του Μέσου. Επίσης, δε μπορώ παρά να εξυμνήσω τη… βλάσφημη δουλειά του στο PREACHER, έναν από τους τέσσερις-πέντε τίτλους που έφεραν τη Vertigo στην κορυφή των προτιμήσεων του κοινού. Και, φυσικά, είναι αδύνατο να αγνοήσω την επιρροή του στον Punisher, αλλά και σε ολόκληρο το MAX imprint της Marvel.

Τέλος, δε μου επιτρέπεται να αφήσω απ’ έξω σατιρικά διαμαντάκια, όπως το HITMAN και το THE BOYS, τα οποία – αρέσουν δεν αρέσουν – αποτελούν, σε κάθε περίπτωση, μια ανάσα δροσιάς, σε ένα genre που μοιάζει να έχει εξαντλήσει τα όριά του.

(Θωμάς Παπαδημητρόπουλος)

13. Harvey Pekar
(1939-2010, ΗΠΑ)

Πριν από 10 περίπου χρόνια, ήταν πολύ της μόδας τα λεγόμενα “αυτοβιογραφικά comics” (μπορεί ακόμα να είναι, απλά, προσωπικά, κάποια στιγμή κουράστηκα με την υπερπροσφορά και το σταμάτησα το άθλημα). Κάπου τότε, κυκλοφορούσε η ταινία AMERICAN SPLENDOR, η οποία ήταν βασισμένη, φυσικά, στη ζωή του τιτανοτεράστιου Harvey Pekar, δημιουργού του αυτοβιογραφικού comic, πριν καν υπάρξει ο όρος, και γνωστού στο στερέωμα, κυρίως, για το συγκεκριμένο τίτλο.

Συνεργάστηκε με εξίσου τιτανοτεράστιους σχεδιαστές, με την ανάγνωση και μόνο των ονομάτων αυτών να προκαλεί ίλλιγο (Robert Crumb, Dean Haspiel, Gilbert Hernandez, Jim Woodring, Eddie Campbell, κλπ. κλπ.). Ο τρόπος γραφής του, με την αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, είναι συνηθισμένος πλέον, αλλά στη δεκαετία του ’70 ήταν κάτι φρέσκο για το χώρο των comics. Ήταν γραφτό να επηρεάσει πλήθος συγγραφέων comics και graphic novels, στις δεκαετίες που θα ακολουθούσαν. Αν δεν έχετε διαβάσει ποτέ κάτι από τον Pekar, τώρα είναι μια καλή στιγμή να το κάνετε!

(Αντώνης Σουβατζής)

12. Kurt Busiek
(1960, ΗΠΑ)

Ο Kurt Busiek, γέννημα-θρέμμα της Βοστώνης, είναι ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή συγγραφείς comics, ο οποίος έχει δουλέψει σχεδόν σε κάθε μεγάλο superhero τίτλο. Στα 14 του, “κόλλησε” στον χάρτινο κόσμο μέσα από ένα τεύχος του DAREDEVIL και παρέα με τον κολλητό του, Scott McCloud, πέρασαν όλο το λύκειο και το κολέγιο εξασκούμενοι στο σκίτσο.

Την τελευταία χρονιά στο κολέγιο, ο κύβος ερρίφθη, και ο Busiek έστειλε μερικά δείγματα σεναρίου στην DC, στον τότε Editor, Dick Giordano. Παρ’ όλο που η DC δεν αγόρασε κάποιο από τα σενάριά του, ο Giordano εντυπωσιάστηκε αρκετά, ώστε να τον προωθήσει σε άλλους editors της εταιρείας, ένα γεγονός που οδήγησε στον Busiek να κάνει το ντεμπούτο του στο GREEN LANTERN. Αργότερα, ήρθε η πρώτη του δουλειά στην Marvel, το POWER MAN & IRON FIST, και συνέχισε σε πολλά comics, περνώντας σχεδόν από όλες τις γνωστές εταιρείες του χώρου.

Μερικές από τις πιο σημαντικές δουλειές του είναι το MARVELS (μαζί με τον Alex Ross), το THUNDERBOLTS και τo ASTRO CITY, ενώ έχει δουλέψει, μεταξύ άλλων, και στα AVENGERS, JLA, SUPERMAN, CONAN. Από το 2013, επανέφερε το ASTRO CITY μέσω της Vertigo.

Τα έργα του έχουν βραβευτεί πολλές φορές, με τα βραβεία Harvey και Eisner, και η βιβλιογραφία του είναι εκτενέστατη.

(Γιώργος Σακκαλής)

11. Daniel Clowes
(1961, ΗΠΑ)

Ποιός είναι ο Daniel Clowes; Εικονογράφος ή συγγραφέας; Και τι τον έκανε τόσο γνωστό; Τα comics του, ή η μεταφορά του ART SCHOOL CONFIDENTIAL και (κυρίως) του GHOST WORLD (με τον Steve Buscemi και τη Scarlet Johansson, πριν αυτή γίνει τούμπανο και διάσημη) στη μεγάλη οθόνη; Παρ’ όλο που τα comics του Clowes ανήκουν στην alternative σκηνή, έχουν γνωρίσει μεγάλη επιτυχία, με τη Fantagraphics να ετοιμάζει τη δέκατη ένατη επανέκδοση του GHOST WORLD.

Ο άνθρωπος είναι πρωτοπόρος, γνήσιος, αληθινός και λίγο “άρρωστος”. Μαζί με τον Chris Ware, έχουν τη δική τους προσέγγιση στη δημιουργία των comics, φτιάχνοντας ένα νέο είδος, τα comic strips novels. Αφηγούνται μια ιστορία μέσα από μια ποικιλία από μικρά και, μερικές φορές, ασύνδετα μεταξύ τους comic strips, τα οποία, στο τέλος, δημιουργούν μια ολοκληρωμένη εικόνα, η οποία σε ρουφάει και τη ζεις σαν να είναι πραγματικότητα. Σε αυτό, βέβαια, βοηθούν και οι εγκόσμιοι χαρακτήρες του, που έχουν πολλά προβλήματα με την προσαρμογή τους στη κοινωνία.

Ο Daniel Clowes σχεδιάζει, μάλλον επιτηδευμένα, με ένα μοτίβο που απέχει πολύ από το τέλειο. Άσχημοι και creepy χαρακτήρες, λες και είναι φτιαγμένοι από καουτσούκ, που πρωταγωνιστούν σε μια μίζερο, αλλά άκρως γοητευτικό και ρεαλιστικό κόσμο. Ναι, ξέρω ότι όλα είναι θέμα γούστου, αλλά ποιος δε γουστάρει Daniel Clowes;

(Νίκος Μαρινιάς)