TOP 50 ARTISTS: 9. P. Craig Russell

photo: Wayne Alan Harold

(1951, ΗΠΑ)

Στο δικό μου μυαλό, για να κατορθώσει ένας από τους χιλιάδες artists του Μέσου να σκαρφαλώσει σε μια από τις δέκα κορυφαίες θέσεις αυτού του Top 50, χρειάζεται όχι μόνο φανταστικό σχέδιο, αλλά και τεράστιες ικανότητες storytelling. Και μπορεί ένας τέτοιος συνδυασμός να ακούγεται αυτονόητος, αλλά δεν είναι. Γιατί το φανταστικό σχέδιο μπορεί να αναγκάσει το βλέμμα του αναγνώστη να παραστρατήσει και να τον βγάλει από την ιστορία. Και το ιδανικό storytelling να τον ρουφήξει τόσο βαθιά στην εξέλιξη της ιστορίας, ώστε να χάσει τις λεπτομέρειες κάθε panel και τις γραμμές που του δίνουν ζωή.

Ο P. Craig Russell, όμως, θεωρώ πως είναι από τους ανθρώπους που μπορεί να συνδυάσει τα δύο με εξαιρετικό τρόπο, αναγκάζοντας τον αναγνώστη να επιστρέψει σε κάθε έργο του – ακόμη και αμέσως μόλις το τελειώσει – προκειμένου να ανακαλύψει νέα στοιχεία και είτε να γοητευτεί ξανά από τις λεπτομέρειες του σχεδίου που αγνόησε, για χάρη του storytelling, είτε να διαβάσει ξανά την ιστορία στο ρυθμό που θα έπρεπε, αποφεύγοντας να κολλήσει το βλέμμα του για μερικά λεπτά σε ένα συγκεκριμένο panel.

Κάθε comic, λοιπόν, που φέρνει την υπογραφή του Russell στο σχέδιο, κρύβει τουλάχιστον δύο αναγνώσεις. Αυτή που φέρνει την πληροφορία και αυτή που, αν μπορούσε να εκφραστεί με λόγια, θα αποτελούσε ένα rant θαυμασμού.

Και ακριβώς το ίδιο συμβαίνει με την καριέρα του Russell όλα αυτά τα χρόνια. Μπορώ να σας παραθέσω τις σημαντικότερες δουλειές του (και θα το κάνω) και να καταλάβετε ότι δεν πρόκειται για έναν τυχαίο artist. Αυτή θα είναι η πρώτη σας “ανάγνωση”, όμως. Η δεύτερη θα αφορά στις μνήμες που σας ξυπνά η αναφορά κάθε έργου του, μνήμες που θα σας κάνουν να κομπάσετε όσο το βλέμμα σας κατεβαίνει σε κάθε σειρά των παραγράφων που ακολουθούν. Κι ακόμη κι αν δεν έχετε διαβάσει κανένα από τα comics του και οι αναφορές αυτού του κειμένου σας είναι άγνωστες, θα διαβάσετε ανάμεσά τους όλα αυτά τα στοιχεία που καθιστούν τον Russell άξιο για να βρεθεί σε αυτή τη θέση, σε βάρος artists που έχουν κάνει πολλά περισσότερα και πολύ πιο γνωστά πράγματα στην καριέρα τους.

Ξεκινώντας ως βοηθός του Dan Adkins στο AMAZING ADVENTURES και συνεχίζοντας να σχεδιάζει έναν κόσμο βασισμένο στο WAR OF THE WORLDS του H.G. Wells, ο Russell κατάφερε από νωρίς να τραβήξει πάνω του πολλά βλέμματα. Αποτέλεσμα της σκληρής δουλειάς του και της αφοσίωσης στην τέχνη του, ήταν και η συνεργασία του με τους Roy Thomas και Michael Moorcock στα mini series του ELRIC – κάποιες από τις πλέον αγαπημένες δουλειές του έως σήμερα.

Το σχεδόν παραμυθένιο σχέδιό του, όμως, δεν βρήκε καταλληλότερα σενάρια από αυτά που είχαν ήδη γραφτεί, μερικές δεκαετίες ή και αιώνες πριν. Στην προσωπική του σειρά FAIRY TALES OF OSCAR WILDE, o Russell τυπικά προσάρμοσε τα παραμύθια του μεγάλου συγγραφέα στο Μέσο των comics. Ουσιαστικά, όμως, δεν μοιάζει να χρειάστηκε να προσαρμόσει τίποτε – ούτε τις ιστορίες στο σχέδιό του, ούτε το σχέδιό του στις ιστορίες. Και το ίδιο ακριβώς συνέβη και στην προσπάθειά του να προσαρμόσει την όπερα του Wagner, THE RING OF THE NIBELUNG, αλλά και στα υπόλοιπα OPERA ADAPTATIONS του. Ο ίδιος, μάλιστα, χαρακτηρίζει το THE RING OF THE NIBELUNG ως το magnum opus του.

Και, φυσικά, δε θα μπορούσα να μην αναφερθώ στις συνεργασίες του Russell με τον Neil Gaiman. Ο Russell είναι, σε μεγάλο βαθμό, υπεύθυνος για το γεγονός ότι, αν κάποιος επιχειρήσει να επιλέξει τις αγαπημένες του ιστορίες στο SANDMAN, η λίστα του δε θα διαθέτει μόνο storylines, αλλά και ένα μεμονωμένο τεύχος – πρόκειται για το τεύχος #50, το οποίο φιλοτέχνησε ο ίδιος. Υπεύθυνος είναι και για το γεγονός ότι δύο από τις φοβερά μέτριες πρόζες του Gaiman, τα SANDMAN: THE DREAM HUNTERS και CORALINE μετατράπηκαν σε εξαιρετικά comics. Τέλος, είναι κατά το ήμισυ υπεύθυνος και για το γεγονός ότι αυτό που, ίσως, θα έμοιαζε ως μια αδιάφορη ιδέα – ένα murder/detective story στον Παράδεισο, την εποχή που κανείς άγγελος δεν είχε πάρει ακόμη το δρόμο για την Κόλαση – συγκαταλέγεται στις κορυφαίες θέσεις των μοντέρνων αριστουργημάτων. Μιλάω, φυσικά, για το MURDER MYSTERIES, το αγαπημένο μου έργο, όταν καταρτώ λίστες που αφορούν στον Gaiman ή στον Russell.

Υπάρχουν, λοιπόν, πολλοί λόγοι που έχουν φέρει τον P. Craig Russell σε αυτή τη θέση στη λίστα μας. Ας τους χωρίσω σε τρεις ομάδες. Η ομάδα που ονομάζω “ο ένας λόγος” βρίσκεται στην αρχή αυτού του κειμένου: ο Russell είναι αναμφισβήτητα ταλαντούχος. Αλλά, παράλληλα, το μυστικό του δε βρίσκεται μόνο στα ταλαντούχα χέρια του. Βρίσκεται και στον τρόπο που μας εξιστορεί, μέσω του σχεδίου του, όσα έχει στο μυαλό του ο εκάστοτε writer. Η ομάδα που ονομάζω “οι πολλοί λόγοι” είναι διασκορπισμένη στο υπόλοιπο κείμενο: κάθε comic του που ανέφερα αποτελεί κι έναν για να δικαιολογηθεί η θέση του τόσο ψηλά σε αυτό το Top 50.

H τρίτη ομάδα, τέλος, είναι αυτή που ονομάζω “οι εκατομμύρια λόγοι”. Θα την βρείτε σε κάθε comic και σε κάθε panel που έχει σχεδιάσει ο Russell. Σε επικούς κόσμους και ήρωες. Σε παραμύθια και ομιλούντα ζώα. Σε αγγέλους, δαίμονες, θεότητες των ονείρων και κόσμους μαγικούς. Στα μάτια κάθε χαρακτήρα του και σε κάθε τοποθεσία και αντικείμενο που επιλέχθηκε να κοσμήσει το background κάθε ιστορίας. Καθένας από αυτούς τους λόγους έχει την ίδια σημασία στο έργο του και στην ανάδειξη του P. Craig Russell ως του ένατου καλύτερου artist σε αυτό το Top.

(Θωμάς Παπαδημητρόπουλος)