TOP 50 WRITERS: 4. Grant Morrison

Photo: Ricardo DeAratanha

(1960, Μ. Βρετανία)

Πολλές φορές, είτε στη ζωή είτε στην Τέχνη (ενίοτε και στα δύο, αφού οι δύο τομείς συχνά τέμνονται ή έστω συναντώνται), υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στους οποίους έχουμε αδυναμία. Περίεργη έννοια αυτή, καθώς δεν προϋποθέτει απαραίτητα (χωρίς όμως και να αποκλείει) ότι τους θεωρούμε καλύτερους ή πιο αγαπημένους ή πιο σπουδαίους ή πιο σημαντικούς (για μας, για τον κόσμο), αλλά ότι κατέχουν ξεχωριστή θέση στην καρδιά ή/και στο μυαλό μας. Πολύ απλά, ότι… τους έχουμε αδυναμία.

Προσωπικά, εντοπίζω αυτό το concept ως “αυτός στον οποίο επιδεικνύουμε ευκολότερα την τάση να του συγχωρούμε τα πάσης φύσεως παραπτώματα, επειδή αυτά που μας προσφέρει είναι ανεκτίμητα”. Ξέρετε για ποιο πράγμα μιλάω, έτσι; Για εκείνη την γκόμενα που ήταν μαλάκω και αχώνευτη, αλλά έκανε καλό σεξ και είχατε ίδιο γούστο στην πίτσα. Ή για εκείνο τον φίλο, που είναι αγενής και εγωιστής, αλλά έχει εξαιρετικό χιούμορ και αγαπάτε την ίδια μουσική. Ή για εκείνο τον μακρινό θείο που είναι ρατσιστής και φοράει ενοχλητική κολώνια, αλλά λέει ωραίες ιστορίες από το στρατό και κάνει γαμάτα ταχυδακτυλουργικά…

Στους ανθρώπους που τους έχουμε αδυναμία, τα θετικά προσμετρώνται με πολύ μεγαλύτερο βαθμό σπουδαιότητας από τα αρνητικά, τα οποία μπαίνουν λίγο στο περιθώριο. Είτε γιατί φοβόμαστε πως αν χάσουμε τα θετικά, θα μας λείψουν τρομερά, μιας και δεν είναι εύκολο να τα βρούμε αλλού, είτε γιατί τα απολαμβάνουμε τόσο πολύ, που η ύπαρξη των όποιων αρνητικών μοιάζει με αναγκαίο κακό. (Μεταξύ μας, αν το σεξ ήταν καλό και μπορούσα να παραγγέλνω άφοβα “μπέικον-ανανά-αντζούγιες-blue cheese”, θα τα έφτιαχνα και με serial killer!)

Όλος αυτός ο μακροσκελής πρόλογος γράφτηκε, προφανώς, για να εξηγήσω το γιατί ο Grant Morrison μοιάζει συχνά να είναι (τουλάχιστον από τον τρόπο που τον υπερασπίζομαι ή από την συνέπεια με την οποία αγοράζω κάθε καινούργια δουλειά του) ο αγαπημένος μου συγγραφέας mainstream comics. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχει γράψει το αγαπημένο μου comic ή πως είναι αυτός που θεωρώ ως τον τεχνικά αρτιότερο σεναριογράφο (ανά στιγμές τα σενάριά του μοιάζουν να στερούνται δομής, ή ακόμη και εμφανούς στόχου) ή έστω ότι είναι αυτός με τη μεγαλύτερη σταθερότερητα ή τον υψηλότερο μέσο όρο ποιότητας. Μπορεί και να είναι, αλλά στην πραγματικότητα τίποτε απ’ όλα αυτά δεν έχει σημασία. Είναι απλά ο συγγραφέας στον οποίο έχω αδυναμία!

Γιατί τα θετικά που μου έχει προσφέρει, ως αναγνώστη, εδώ και περίπου 25 χρόνια, είναι πολύ περισσότερα και – κυρίως – πολύ σπουδαιότερα από τα αρνητικά. Γιατί οι χαρές που μου έχει δώσει και συνεχίζει να μου δίνει είναι άκρως απαραίτητες για να συνεχίζω να τρέφω ελπίδες για το αμερικανικό mainstream και δε μπορούν να μπουν καν σε ζυγαριά με τις πίκρες που (σχεδόν αναπόφευκτα – κανείς δεν είναι τέλειος!) με έχει κεράσει κατά καιρούς.

Γιατί για κάθε αχώνευτο WE3, κάθε εγωιστικό VIMANARAMA και κάθε “ενοχλητικό σε βαθμό που να προκαλεί αλλεργία” SEAGUY, μου έχει δώσει το εξαιρετικό σεξ (well… mind-sex) του DOOM PATROL και του FILTH, το ιδιοφυές καυστικό χιούμορ του KILL YOUR BOYFRIEND και του SEBASTIAN O, τις υπέροχες ιστορίες του JLA και του VAMPIRELLA MONTHLY και τα σεναριακά ταχυδακτυλουργικά του INVISIBLES και του ANIMAL MAN. (Παραλληλισμούς με μουσική και πίτσα δεν μπόρεσα να βρω και έχω και ένα deadline που με κυνηγάει…)

Γιατί κάθε φορά, στο πολυσυζητημένο run του στο NEW X-MEN, που έκανε κάτι το οποίο θεωρούσα εξοργιστικό, παράλογο, ή αδικαιολόγητο, φρόντιζε σύντομα (στο επόμενο τεύχος, στην επόμενη σελίδα, στο επόμενο panel ακόμα!) να μου το “γυρίζει”, να με κάνει να αισθάνομαι άσχημα που αμφισβήτησα τη μεγαλοφυία του, να αποκτώ αμφιβολίες για το αν είμαι τόσο έξυπνος όσο νόμιζα και να αναφωνώ μελοδραματικά “τί έγραψε πάλι ο πούστης – μόνο αυτός μπορεί”! (Your faves will never, κ.λπ., κ.λπ.)

Γιατί κάθε φορά, τσεκάροντας, στη δεύτερη ή τρίτη ανάγνωση, ένα comic του που δεν με είχε εντυπωσιάσει αρχικά (σε αντίθεση με τον κινηματογράφο, όπου οι πολλαπλές θεάσεις είναι standard procedure, στα comics αυτό δεν το κάνω συχνά, εκτός από περιπτώσεις που πραγματικά λατρέψω κάτι με την πρώτη φορά), και ανακαλύπτοντας νέα πράγματα που αυξάνουν ραγδαία την εκτίμησή μου για το έργο (το FILTH και τα NEW X-MEN είναι πολύ κλασικά παραδείγματα αυτού), καταλαβαίνω πως ο Morrison θέλει υπομονή, πίστη, προσοχή, προσήλωση, εμπιστοσύνη, δουλειά. Το comic, κατά πάσα πιθανότητα, είναι καλό – εσύ δεν το ‘πιασες, μαλάκα!

Γιατί ακόμη και τώρα, που αποφεύγω σχεδόν συστηματικά να διαβάζω υπερηρωικά comics, καθώς πιστεύω πως η τρέχουσα σοδεία δεν απευθύνεται σε εμένα (ή σε ανθρώπους/αναγνώστες σαν εμένα), έρχεται και δημιουργεί το ιδιοφυές, πομπώδες, μεγαλεπήβολο και πολυεπίπεδο MULTIVERSITY, μου ρίχνει δυο ξανάστροφα χαστούκια και μου βροντοφωνάζει: “Εεε, κακομοίρη! Αυτό το υπερηρωικό comic όχι απλά είναι για ‘ανθρώπους σαν εσένα’ – είναι για σένα συγκεκριμένα! Keep the faith. Rock on. Peace out.”

Γιατί τα comics του Grant Morrison μοιάζουν με αυτό το τραγούδι που γουστάρεις σαν τρελός, επειδή όλα τα στοιχεία του είναι τόσο αρμονικά/παρανοϊκά γραμμένα, δομημένα και ενορχηστρωμένα, που τα αυτιά σου φτάνουν σε πολλαπλούς οργασμούς και αγχώνεσαι επειδή έχουν περάσει ήδη σχεδόν τέσσερα λεπτά από την εισαγωγή και φοβάσαι πως σύντομα θα τελειώσει, προτού “τελειώσεις” και εσύ μια ακόμη φορά.

Γιατί τα περισσότερα comics του Grant Morrison μοιάζουν με μια “ασυνήθιστη-αλλά-τέλεια” πίτσα, στην οποία τα υλικά μπορεί να μην φαίνεται εξαρχής πως (θα έπρεπε να) ταιριάζουν μεταξύ τους, αλλά είναι τοποθετημένα έτσι για κάποιον λόγο και μόνο αν τη φας ολόκληρη θα καταλάβεις τι σημαίνει πραγματική γεύση. Πρόσεχε μόνο να παίρνεις λίγο απ’ όλα τα toppings σε κάθε δαγκωνιά να μην καταπίνεις τις μπουκιές αμάσητες.

Κοίτα να δεις… Τελικά βρήκα παραλληλισμούς με μουσική και πίτσα…

(Δημήτρης Σακαρίδης)