Invisible Ink

Ο Bill Griffith είναι ένας διάσημος (well, in certain circles) και καταξιωμένος δημιουργός comics, ευρύτερα γνωστός για τη δημιουργία του Zippy The Pinhead, ενός από τους πιο πρωτότυπους, ανατρεπτικούς και ενδιαφέροντες χαρακτήρες στην ιστορία του Μέσου, ο οποίος εμφανίζεται σταθερά, υπό μορφή καθημερινού strip, σε αρκετές “κανονικές” εφημερίδες, αλλά και πολλά εναλλακτικά έντυπα, στις ΗΠΑ αλλά και σε άλλες χώρες, εδώ και 40+ χρόνια.

Ο Lawrence Lariar ήταν ένας cartoonist με τρομερά επιτυχημένη καριέρα από τα late 20s έως και τα late 60s, δουλεύοντας κατά περιόδους σε comic strips, comic books, how-to books, διαφημίσεις, animation, editorial cartoons, single panel gags και γενικά σε οποιαδήποτε μορφή cartooning ήταν πολύ ή λίγο διαδεδομένη και δημοφιλής, εκείνη την περίοδο.

Η μητέρα του πρώτου απατούσε τον πατέρα του με τον δεύτερο… Για περισσότερα από 15 χρόνια! Και ενώ σε γενικές γραμμές οι εξωσυζυγικές περιπέτειες της κυρίας Griffith ήταν “κοινό μυστικό” για τα περισσότερα μέλη της οικογένειας, αλλά και του ευρύτερου κοινωνικού της κύκλου, το γεγονός ότι ένας από τους εραστές της ήταν επιτυχημένος στο επάγγελμα που, λίγα χρόνια αργότερα, επέλεξε να ακολουθήσει ο γιος της, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο το “μυστικό” φανερώνεται στον πρωταγωνιστή και το πώς αποκαλύπτονται οι λεπτομέρειες της ιστορίας, συνθέτουν μια τραγική ειρωνεία, βγαλμένη μέσα από τα πιο πολυσύνθετα και σεναριακώς απίθανα μελοδράματα της εποχής που έλαβε χώρα το συμβάν…

Ο Bill Griffith αποδεικνύει, σε όσους τον γνωρίζουν μόνο από τη δουλειά του στο ZIPPY και ταυτόχρονα δεν έχουν καταφέρει ποτέ να διαβάσουν λίγο βαθύτερα από την καυστική politics/pop culture (και αμμιγώς “Americana”) επιφανειακή (υπό την έννοια του “πρωτεπίπεδου” και όχι του προφανούς ή “χαζού”) σάτιρα του strip, πως όταν το απαιτεί η ιστορία ή οι προσωπικές του καλλιτεχνικές και αφηγηματικές ανησυχίες, μπορεί να προσφέρει κάτι πολύ παραπάνω από αυτό. (Όχι πως “αυτό” είναι λίγο!)

Στις σελίδες του THE INVISIBLE INK, μετατρέπεται με εντελώς αβίαστο και φυσικό τρόπο από σατιρικός σχολιαστής της πολιτικοπολιτισμικοκοινωνικής ανοησίας σε έναν εξαίρετο δραματουργό, ικανό να διηγηθεί σημαντικά και σοβαρά (και οι δύο λέξεις θα μπορούσαν υπό συνθήκες να έχουν γραφτεί και με εισαγωγικά) θέματα, αποτυπώνοντας στο χαρτί συγκίνηση, νοσταλγία, πόνο, δράμα, ίντριγκα και ατελείωτες δόσεις εσωτερικών ανησυχιών. Πάνω-κάτω, δηλαδή, όσα μας δίνει απλόχερα όλα αυτά τα χρόνια στο ZIPPY, χωρίς όμως εδώ να τα κρύβει πίσω από την “απαλυντική μάσκα” του χιούμορ και της σάτιρας.

Σχεδιαστικά, ο Griffith παραδίδει μαθήματα οπτικής οικονομίας, καθώς καταφέρνει να δημιουργήσει ένα αισθητικό αριστούργημα. Με την πρώτη ματιά, μπορεί να σε ξεγελάει ώστε να πιστέψεις πως είναι σχεδιασμένο απλά, με καρτουνίστικες γραμμές και χωρίς να στηρίζεται ολοκληρωτικά στον βαρυφορτωμένο ρεαλισμό, μέχρι που κοιτάζεις λίγο πιο προσεκτικά, και βλέπεις τις λεπτομέρειες, το έντονο cross-hatching, τις σκιάσεις, τις κοντικές προσωπογραφίες και τα πυκνά (ανά στιγμές) backgrounds, και συνειδητοποιείς πως “εδώ έχει πέσει πολύ δουλειά”!

Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει και στο αφηγηματικό κομμάτι του comic, καθώς ο Griffith έχει χτίσει μια ιστορία που μπορεί να μοιάζει δύσκολη, καθώς πηγαινοέρχεται από το σήμερα στο χθες (και σε πολλά διαφορετικά “χθες”) και παράλληλα παίζει πολύ συχνά με τα panel layouts και τα σύνθετα compositions στις σελίδες, αλλά ποτέ δεν γίνεται δυσνόητη ή μπερδεμένη και σε γενικές γραμμές διαβάζεται “νεράκι”.

Συνολικά, πρόκειται για ένα αδιαμφισβήτητα σπουδαίο έργο, τόσο ως ανάγνωσμα, καθώς η απόλαυση που προσφέρει σε όποιον επενδύσει το χρόνο του για να το διαβάσει, είναι τεράστια, όσο και ως άψογο δείγμα αφομοίωσης και απεικόνισης όσων γνωρίζουμε για την Ένατη Τέχνη και ως σοβαρή εξιστόρηση ενός σημαντικού θέματος. Κατά μία ένοια, είναι το MAUS του Bill Griffith! Εντάξει, το subject εδώ είναι σαφέστατα λιγότερο σημαντικό ή universal από αυτό του αριστουργήματος του Art Spiegelman, αλλά το technical brilliance είναι αντίστοιχο και οι προθέσεις παρόμοιες.

Όπως και να ‘χει, ακόμη και αν δεν μείνει στην Ιστορία, το INVISIBLE INK είναι ένα πραγματικά αριστοτεχνικό comic, το οποίο επιβάλλεται οπωσδήποτε να διαβάσει κάθε αναγνώστης που πιστεύει πως υπάρχουν περισσότερα πράγματα στην Ένατη Τέχνη από τους υπερήρωες και τα genre comics εν γένει.