The Book Of Genesis

Η Βίβλος του Robert Crumb

Ιστορία

Η Παλαιά Διαθήκη ξεκινάει με τη δημιουργία των πάντων και, όπως και στις περισσότερες μυθολογίες που καταπιάνονται με αυτό το θέμα, το περιεχόμενο είναι τουλάχιστον επικών (στην περίπτωσή μας βιβλικών!) διαστάσεων. Το ΒΙΒΛΙΟ ΤΗΣ ΓΕΝΝΕΣΗΣ είναι αυτό ακριβώς που λέει και ο τίτλος του και κάτι παραπάνω. Ξεκινά με το γνωστό επταήμερο, που ο Θεός από το μηδέν, από τη κοσμογονική σούπα του τίποτα, αρχίζει και δημιουργεί το Φως, τον Ήχο κτλ., ώσπου να φτάσει στη δημιουργία του πρωτόπλαστου Αδάμ, “κατ’εικόνα και καθ’ομοίωση”. Ακολουθεί η δημιουργία της Εύας, η εγκατάστασή τους στον κήπο της Εδέμ και, όπως λένε και στο χωριό μου, the rest is history. Τα κείμενα προέρχονται από τις μεταφράσεις των αυθεντικών από τους Robert Alter και της λεγόμενης King James Version της Βίβλου. Δε θα σταθώ πολύ στο “σενάριο”, μιας και λίγο-πολύ όλοι ξέρουμε λιγότερο ή περισσότερο (το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα φρόντισε για αυτό) τι λέει το βιβλίο (Κάιν και Άβελ, Κιβωτός του Νώε, Σόδομα-Γόμορρα, Πύργος της Βαβέλ κτλ.). Εκεί που θα ήθελα να σταθώ είναι στο πόσο με δυσκόλεψε να το διαβάσω.

Το να θες να γράψεις για κάτι τόσο θεμελιώδες, όπως το πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης (και όλης της υπόλοιπης Βίβλου, φυσικά) είναι σα να προσπαθείς να κάνεις review στο THE LORD OF THE RINGS ή στην 9η του Μπετόβεν ή στο SEVENTH SON των Iron Maiden… Όταν, όμως, το όνομα του Robert Crumb εμφανίζεται στα credits, τότε υποθέτω πως αξίζει να προσπαθήσεις. Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω, προς αποφυγή παρεξηγήσεων, πως το έργο αυτό (το original κείμενο δηλαδή) το θεωρώ ως κομμάτι της εβραϊκής μυθολογίας και τίποτα άλλο, και ως τέτοιο το προσεγγίζω.

Genesis-2-1a

Τι Μας Άρεσε

Η επιμονή του Crumb στις λεπτομέρειες και η υπερ-αναλυτική, ελαφρώς σουρεαλιστική και πάντα καυστική προσέγγιση στο αυθεντικό κείμενο της ΠΑΛΑΙΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ. Και μη γελιέστε. Τα κείμενά της δείχνουν ένα σκληρό κόσμο, με βία, αιμομιξίες, πλεκτάνες, ένα Θεό σκληρό και αδυσώπητο προς τους κοινούς θνητούς, απειλώντας τους, οδηγώντας τους συχνά σε πράξεις αντίθετες με το “λόγο” του. Αυτό ακριβώς δείχνει και ο Crumb στις εικόνες του! Όπως είχε πει και ο Ηλίας στο review του το 2009, “Όταν η Βίβλος λέει ότι ο Λοτ, όντας μεθυσμένος συνευρέθηκε με τις κόρες του σε μια σπηλιά, εμείς βλέπουμε τον μεθυσμένο Λοτ, να συνευρίσκεται με τις κόρες του σε μια σπηλιά!”. Αυτή την αντίθεση, μεταξύ της ερμηνείας της Βίβλου και τι πραγματικά γράφει η Βίβλος (στην περίπτωσή μας, η ΓΕΝΝΕΣΙΣ), ο Crumb φροντίζει να μας τη θυμίζει αρκετά συχνά μέσα στο βιβλίο, βάζοντας εκφράσεις στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών, λεπτομέρειες στα σκηνικά, αλλά και στα τοπία. Τα επίπεδα λεπτομέρειας σε πολλές περιπτώσεις είναι τέτοια, ώστε να χρειάζεται να αφιερώσει κανείς αρκετά λεπτά, για ένα και μόνο panel!

Τι Μας Ενόχλησε

Η ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗ είναι ένα παλιό κείμενο. Εκτός από παλιό είναι και ένα κείμενο μυθολογίας. Ένα κείμενο που απευθύνεται στον “απλό” λαό.  Είναι, επίσης, ένα κείμενο που περιέχει πληθώρα ονομάτων, ονομασιών και τοπωνυμίων (αν έχετε διαβάσει το ΤΗΕ SILMARILLION του Tolkien θα καταλάβετε τι εννοώ). Επίσης, η ροή του λόγου περιέχει πάρα μα πάρα πολλές επαναλήψεις (π.χ., “And God created Man in his own image, in the image of God he created him, male and female He created them”). Αυτές οι επαναλήψεις (εκτός από πολύ αστείες) κάνουν την ανάγνωση αρκετά δύσκολη, βάζοντας τον αναγνώστη σε ένα περίεργο mood (“τώρα, αυτό κάπου δεν το ξαναδιάβασα;”). Βάλτε και ότι είναι 200+ σελίδες και καταλαβαίνετε τι εννοώ! Όλα αυτά, βέβαια, τα ξεχνάς μόλις δεις τις εικόνες…

Genesis-3-1a

Συνολική Εκτίμηση

Τελικά, δεν ξέρω αν το συγκεκριμένο βιβλίο θεωρείται ή θα θεωρηθεί μία μεγάλη στιγμή στην ιστορία των comics. Το μόνο σίγουρο είναι πως πρόκειται για μια σπουδαία δουλειά από ένα σπουδαίο δημιουργό. Ένα βιβλίο που μπορεί αγγίξει πολλούς (πιστούς και μη). Ένα βιβλίο που αν και δύσκολο στην ανάγνωση, τελικά ανταμείβει αυτόν που θα επιμείνει.

Παράλληλες Προτάσεις

Όσον αφορά στις δουλειές του Robert Crumb, μπορείτε άφοβα να επενδύσετε σε χρόνο (και χρήμα) στα αρκετά volumes του THE COMPLETE CRUMB COMICS.

Αν ψαχνετε religious themed comics, τότε, οι επιλογές είναι πολλές. Πρώτο μου έρχεται στο μυαλό, φυσικά, το A CONTRACT WITH GOD του μεγάλου Will Eisner. Το PREACHER είναι άλλη μία εύκολη επιλογή, όπως και το LUCIFER! Μία εξαιρετική επιλογή είναι το MURDER MYSTERIES του Gaiman και, φυσικά, δε θα μπορούσα να παραλείψω το καταπληκτικό THE NEW ADVENTURES OF JESUS του Franc Stack.