Anomalisa

Περιττό να πω πόσο περίμενα το ANOMALISA. Ήταν η ταινία με όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις να μου αρέσει: Σκηνοθετημένη από τον Charlie Kaufman, με τεχνική stop motion, σινεφίλ. Όταν έμαθα ότι δε θα έπαιζε στα σινεμά της πόλης μου, πήρα λεοφωρείο για τη πιο κοντινή που είχε προβολή. Και όταν, τελικά, μπήκα στην αίθουσα (μισή ώρα πριν την έναρξη), ήρθε το γνωστό ερωτημα: Μωρέ, μήπως περιμένω πολλά;

Οι ανησυχίες μου αποδείχτηκαν αβάσιμες. Η ταινία ήταν διαφορετική από αυτό που περίμενα, αλλά προς το καλύτερο. Έχοντας δει την ταινία, ξαναείδα το trailer, που προμοτάρει την ταινία ως ύμνο στη μοναδικότητα του ανθρώπου. Μου φάνηκε ιδιαίτερα αστείο, δεδομένου ότι, στην πραγματικότητα, το ANOMALISA είναι ακριβώς το αντίθετο. Είναι ένα film που μιλάει για την ανικανότητα ενός ατόμου να δει αυτό που κάνει τους υπόλοιπους ξεχωριστούς.

Η ταινία αφηγείται μία νύχτα του Michael Stone, συγγραφέα ενός βιβλίου πάνω στις ανθρώπινες υπηρεσίες, ο οποίος φτάνει σε ένα ξενοδοχείο του Cincinnati, για να δώσει μία ομιλία πάνω στο βιβλίο του. Σύντομα, καταλαβαίνουμε πως ο Michael αντιλαμβάνεται όλους τους ανθρώπους γύρω του σαν έναν. Όλοι έχουν το ίδιο πρόσωπο, την ίδια φωνή, και μόνο τα ρούχα και τα μαλλιά τους αλλάζουν. Ο Michael είναι προβληματισμένος, κάνει μια προσπάθεια να ξαναβρεί μια παλιά του αγάπη, προσπαθεί να νιώσει, να επικοινωνήσει, να ενδιαφερθεί, μα δίχως αποτέλεσμα. Οι πάντες γύρω του του μοιάζουν επιφανειακοί, εκνευριστικοί, άδειοι.

Ώσπου, κάποια στιγμή, ακούει μία γυναικεία φωνή, διαφορετική από τις άλλες. Ψάχνοντας την πηγή της, βρίσκει τη Lisa, μία κοπέλα ούτε ιδιαίτερα όμορφη, ούτε έξυπνη, η οποία, όμως, διαφέρει από τους υπόλοιπους. Περνάνε τη νύχτα μαζί, ερωτεύονται, και ο Michael βρίσκει επιτέλους στο πρόσωπό της, έναν άνθρωπο καινούργιο. Νιώθει την ομορφία της, συγκινείται από τα λόγια της, και συναισθήματα προ πολλού ξεχασμένα ξαναγιεννούνται μέσα του.

Δεν θα σας διηγηθώ τη συνέχεια, γιατί πιστεύω πως θα σας αφαιρέσει μέρος της εμπειρίας που προσφέρει η ταινία (θεωρώ δεδομένο πως θα τη δείτε, εννοείται). Πρόκειται για μια ταινία πολύ προσωπική, που γεννάει σκέψεις και είμαι σίγουρη πως ακόμη και ο πιο χαρούμενος θεατής δεν μπορεί να μείνει αδιάφορος στη μοναξιά του πρωταγωνιστη. Το ANOMALISA είναι ένα έργο γοητευτικό, ενδιαφέρον, συμβολικό και ρεαλιστικό παράλληλα. Κάπως disturbing, επίσης. Το μόνο ελάττωμα είναι ότι δεν είναι αρκετό. Το τέλος έρχεται γρήγορα, χωρίς τις απαντήσεις που ζητάει ο θεατής στα προβλήματα που τίθενται. Οι περισσότερες ταινίες δίνουν μία λύση στην προβληματική τους, ενώ το ANOMALISA προσφέρει στοιχεία, αλλά αφήνει το λόγο στο θεατή.

Όσον αφορά το visual part, η ταινία είναι πανέμορφη. Το animation είναι όλο με stop motion και υπάρχει μία κοινή υφή σε όλα τα στοιχεία της ταινίας, με τα πάντα να μοιάζουν σκονισμένα και θαμπά. Τα puppets είναι εξαιρετικά, 3D printed, λίγο παραπάνω ρεαλιστικά απ’ όσο μου αρέσει, αλλά τί να κάνουμε, γούστα είναι αυτά. Πιστεύω πως το character design εξυπηρετεί ακριβώς το σκοπό του και κάνει τον θεατή να αποστρέφεται τους ανθρώπους, όπως ακριβώς και ο πρωταγωνιστής. Επίσης, thumbs up σε μία εξαιρετική σκηνή σεξ, από τις σπάνιες που βρίσκουμε στο χώρο του animation, πόσο μάλλον στο stop motion.

Η ταινία είναι βασισμένη στην ομώνυμη θεατρική παράσταση του Charlie Kaufman, στην οποία πρωταγωνιστούσαν οι τρεις ηθοποιοί που είναι voice actors στην ταινία. Ο Kaufman έγραψε την παράσταση ύπο το ψευδώνυμο “Francis Fregoli”, αναφερόμενος στο σύνδρομο Fregoli, όπου ένα άτομο πιστεύει πως όλοι γύρω του είναι το ίδιο πρόσωπο, μεταμφιεσμένο. Στην ταινία, “Fregoli” είναι το όνομα του ξενοδοχείου.

Το ANOMALISA είναι η πρώτη R-rated animated ταινία που προτείνεται για Oscar καλύτερης animated ταινίας, και η πρώτη animated ταινία που κερδίζει το Grand Jury Prize του Venice International Film Festival. Να το δείτε οπωσδήποτε και κατά προτίμηση στο σινεμά (όχι με το 8χρονο ανηψάκι σας, όμως, καθώς παρ’ όλο που στη Γαλλία η ταινία ήταν ανοιχτή σε όλες τις ηλικίες, προσωπικά πιστεύω πως απευθύνεται σε ηλικίες από 12 και πάνω). Αν το δείτε μια φορά, πιστεύω πως κατά πάσα πιθανότητα θα χρειαστείτε και μια δεύτερη, γιατί τα 90 λεπτά του ήταν η πιο γρήγορη μιάμιση ώρα της ζωής μου.

Πανέμορφο, βαθύ, πρωτότυπο, το ANOMALISA είναι η ταινία animation που δεν πρέπει να χάσετε.