Comicdom Files: Blacksad: Somewhere Within Τhe Shadows

Ιστορία

To BLACKSAD: SOMEWHERE WITHIN THE SHADOWS αποτελεί το εμβληματικό πρώτο volume της σειράς ιστοριών με τις περιπέτειες του ομώνυμου ιδιωτικού ερευνητή, σε έναν κόσμο όπου όλοι οι χαρακτήρες είναι ανθρωπόμορφα ζώα. Ο σκληροτράχηλος, γατόμορφος ντεντέκτιβ, John Blacksad, καλείται να διερευνήσει τον φόνο της διάσημης καλλονής, σταρ του σινεμά και πρώην ερωμένης του, Natalia Wilford. Η υπόθεση μετατρέπεται σε προσωπική βεντέτα για τον ήρωα, ο οποίος, με κίνητρο την εξιλέωση αλλά και το αίσθημα δικαίου, ξεκινά μια noir διαδρομή στους δρόμους και τα σοκάκια της Νέας Υόρκης των 50s. Στην αναζήτηση του δολοφόνου, ο ανθρωπόμορφος γάτος – ιδιωτικός ντετέκτιβ συναντά τον υπόκοσμο, τη διαφθορά αλλά και τους ρομαντικούς της δικαιοσύνης, μέχρι να φτάσει τελικά στην λύση του μυστηρίου. Η ιστορία δημοσιεύθηκε αρχικά από την Dargaud στα γαλλικά και στη συνέχεια πέρασε τον ωκεανό και κατέκτησε ακόμα μια ήπειρο, μέσω των εκδόσεων iBooks και στη συνέχεια από την Dark Horse.

Τι Μας Άρεσε

Η καταπληκτική δουλειά των Ισπανών δημιουργών Juan Diaz Canales και Juanjo Guardino, σε σενάριο και σχέδιο αντίστοιχα, κάνει το graphic novel αξιολάτρευτο. Δεν μπορεί να μην εντυπωθεί με την πρώτη ματιά η εξαιρετική εικόνα όλων των ανθρωπόμορφων ζώων, χαρακτήρων του έργου. Οι δημιουργοί έπαιξαν με τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις και επέλεξαν να δώσουν στα πρόσωπα της ιστορίας τα χαρακτηριστικά τετράποδων, δίποδων, ερπετών, πτηνών και αμφιβίων, παραπέμποντας στο συλλογικό υποσυνείδητο. Κατά τον τρόπο αυτό, η αστυνομικοί είναι όλοι ανθρωπόμορφοι σκύλοι ή αλεπούδες, οι λωποδύτες μοιάζουν με τρωκτικά ή ερπετά, οι μπράβοι με ρινόκερους ή αρκούδες κ.ο.κ..

Η γοητεία βρίσκεται στην απλότητα, λέει η κλισέ φράση και τελικά φαίνεται ότι ισχύει. Το σενάριο διαθέτει τα απλά συστατικά μιας αστυνομικής ιστορίας που σέβεται τον εαυτό της. Ο “καταραμένος” ντεντέκτιβ, η νεκρή πρώην ερωμένη, μια προσωπική υπόθεση, ξύλο, αλκοόλ, τσιγάρο, μυστηριώδεις τύποι και εγκληματικές φάτσες, κατάδυση στην εσωτερική άβυσσο, πολλαπλά αδιέξοδα και στο τέλος η πύρρειος νίκη, κάθε ένα από αυτά τα στοιχεία είναι τοποθετημένο κατάλληλα στη ροή της αφήγησης

Γυρνώντας τις σελίδες του comic, ο αναγνώστης βυθίζεται στην ατμόσφαιρα του noir. Ακόμα και χωρίς να διαβάζει κανείς τα κείμενα, το χρώμα και τα σκίτσα σε μεταφέρουν στο περιβάλλον της ιστορίας και σε κάνουν μέρος της. Διαβάζοντας και το τελευταίο καρέ, αυτό που μένει είναι μια ταυτόχρονη αίσθηση δικαίωσης μα και απόγνωσης. Ναι μεν επέρχεται η κάθαρση, όπως σε μια αρχαία τραγωδία, αλλά μια κάθαρση λειψή, διότι στην πραγματικότητα ούτε ο πρωταγωνιστής ούτε ο αναγνώστης απαλλάσσονται από τις έγνοιες.
Η ταύτιση με τον Blacksad οφείλεται στην άψογη δουλειά του Canales κατά το χτίσιμο του χαρακτήρα. Ένας ήρωας καταδικασμένος από την ίδια τη συνείδηση, που ο ίδιος ισχυρίζεται ότι δεν έχει, να ζει για να παλεύει για τους άλλους. Αυτή του η ενσυναίσθηση είναι που τον κάνει αγαπητό, ο ήρωας που όλοι θέλουμε να σταθεί δίπλα μας κάποια στιγμή, αψηφώντας το κόστος της επιλογής του.

Τι Μας Ενόχλησε

Ας είμαστε σοβαροί. Όταν ο Neal Adams, ο Tim Sale, ο Joe Kubert, o Stan Lee και ο Will Eisner έχουν εξάρει το BLACKSAD, ποιος είμαι εγώ να πω ότι βρέθηκε κάτι να με ενοχλήσει;

Συνολική Εκτίμηση

Παρά τον ανθρωπομορφισμό, ο συνδυασμός ιστορίας, σεναρίου και artwork προσδίδει τον ρεαλισμό που τελικά υπερισχύει στο έργο. Ο αναγνώστης έχει την εντύπωση ότι μπορεί ακόμα και να οσφριστεί τον καπνό από την κάνη του πιστολιού, το νοτισμένο χώμα και την ανάμικτη μυρωδιά από τσιγαρίλα, αλκοόλ, τεστοστερόνη και έντονο γυναικείο άρωμα μέσα στο κακόφημο μπαρ. Αισθάνεσαι ότι ακούς τους ήχους του δρόμου, τη jazz υπόκρουση και τα blues του μουσικού στο καταγώγιο, καθώς και ότι νιώθεις το κεφάλι σου να γυρίζει, προσπαθώντας να ακούσεις τη φωνή της θολωμένης σκέψης σου μετά από έναν δυνατό καυγά, με τη γεύση από το ίδιο σου το αίμα στο στόμα. Αυτή η συμμετοχή όλων των αισθήσεων στο comic είναι που το κάνει τόσο ξεχωριστό.

Η προσωπική ιστορία πίσω από τη διερεύνηση της υπόθεσης κάνει την ταύτιση με τον κεντρικό χαρακτήρα αναπόφευκτη, καθώς θυμίζει στον καθένα μια υποχρέωση προς τον εαυτό του. Οι λάθος επιλογές και οι εν βρασμώ αποφάσεις, καθώς και οι κάθε είδους “ανοιχτοί λογαριασμοί” φέρνουν την εσωτερική αντιπαράθεση στο προσκήνιο και στη συνείδηση του αναγνώστη, ενώ η επιθυμία του πρωταγωνιστή να διορθώσει το “λάθος” γίνεται και δική μας υπόθεση.

Ο Blacksad, αν και γάτος, μοιάζει με τον κυνικό ήρωα που υποδύθηκαν οι Garry Grant και Humphrey Bogart στο σελιλόιντ. Όμως, αυτός ο σκληρός εγωιστής είναι κατά βάθος ένας ευαίσθητος ονειροπόλος, με βαθιά ανεπτυγμένο το αίσθημα της κοινωνικής δικαιοσύνης. Σε αυτό το πρώτο volume της σειράς, ο πρωταγωνιστής τα βάζει με εκείνους που, λόγω κοινωνικής θέσης, επιδιώκουν να αποφύγουν τις συνέπειες των πράξεών τους, στο τέλος καταλήγει να παραδεχτεί ότι δεν μπορεί να ανέχεται το νόμο της ζούγκλας και όσο ζει θα του πάει κόντρα. Παρόμοια θέση θα έχει και στις επόμενες ιστορίες, όπου μεταξύ άλλων συγκρούεται με τον ρατσισμό και τον μακαρθισμό. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, ότι ο ανθρωπομορφισμός δεν ήταν ένα σχεδιαστικό τρικ, αλλά ολόκληρη η φιλοσοφία πίσω από την ιστορία. Η αλληγορία για τη σύγχρονη κοινωνία, όπου οι άνθρωποι έχουν αποκτηνωθεί και ανάλογα κατατάσσονται στην θέση που τους αρμόζει στην τροφική αλυσίδα.

Επομένως, με υπέροχο artwork, εξαιρετικό σενάριο, άριστα δομημένους χαρακτήρες, συναρπαστική ιστορία και κοινωνικό προβληματισμό, διαθέτουμε όλα όσα συνηγορούν στο να χαρακτηριστεί το έργο άρτιο και ολοκληρωμένο. Όσο δε η μορφή συνυφαίνεται με το περιεχόμενο, δικαίως κάνουμε λόγο για ένα αριστούργημα!

Παράλληλες Προτάσεις

Δεν αποτελεί παράλληλη πρόταση, αλλά η ανάγνωση των υπόλοιπων τευχών της σειράς είναι επιβεβλημένη. Η δουλειά των Juan Diaz Canales και Juanjo Guardino συνεχίζει να συναρπάζει και στα επόμενα volumes, με αποτέλεσμα, πέρα από την αγάπη του κοινού, να αποσπάσουν και πολλά βραβεία. Οι επόμενες ιστορίες του BLACKSAD τιτλοφορούνται ARCTIC NATION, RED SOUL (αυτές οι δύο, όπως και το SOMEWHERE WITHIN THE SHADOWS έχουν μεταφραστεί και στα ελληνικά), A SILENT HELL και AMARILLO. O πολυβραβευμένος σεναριογράφος Juan Diaz Canales υπογράφει και μια ιστορία του CORTO MALTESE: MIDNIGHT SUN.

Άλλα ενδιαφέροντα έργα με ανθρωπόμορφους ζωικούς χαρακτήρες είναι η επιτυχημένη σειρά THE AUTUMLANDS: TOOTH AND CLAW της Image, το εξαιρετικό GRANDVILLE του Bryan Talbot, που έχει μεταφραστεί και στη γλώσσα μας (Jemma Press), ενώ δεν θα μπορούσε να λείπει από τις προτάσεις το αξεπέραστο MAUS του Art Spiegelman, όπου ο ανθρωπομορφισμός είναι μια ξεκάθαρη αποτύπωση του συσχετισμού της δυναμικής μεταξύ Εβραίων, Πολωνών και Ναζί κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Φυσικά, οι λάτρεις του noir μπορούν να αναζητήσουν πολλές σχετικές ιστορίες. Αν έπρεπε να προτείνω όμως μια, αυτό θα ήταν το βραβευμένο webcomic και πρόσφατα τυπωμένο από την Image PRIVATE EYE του Brian Κ. Vaughan, ένα φουτουριστικό αστυνομικό θρίλερ επιστημονικής φαντασίας.