Indoctrination #1
Σερφάροντας στο διαδίκτυο, έπεσα πάνω στο πρώτο τεύχος αυτής της νέας σειράς, μιας σχεδόν άγνωστης εκδοτικής. Ψάχνοντας λίγο παραπάνω, εντόπισα ότι το εν λόγω τεύχος έχει λάβει υψηλές βαθμολογίες σε κριτικές από κοινό και “ειδικούς”, οπότε σκέφτηκα “γιατί όχι;” και θυσιάστηκα, το διάβασα και τώρα σας μεταφέρω την εμπειρία μου. Και, επειδή πολλοί θα σκεφτούν “τι φταίμε εμείς αν εσύ είσαι καμμένος και διαβάζεις ό,τι να ‘ναι;”, καθ’ υποφοράν – για να σας προλάβω δηλαδή – δηλώνω ότι σημαντικό ρόλο στην απόφασή μου, πέραν της έμφυτης τάσης προς την περιπέτεια, ήταν το γεγονός ότι η Z2 Comics, στα έξι χρόνια ζωής της, έχει δώσει έμφαση στο underground και, από την ποιοτική δουλειά της, διακρίνονται οι επιτυχημένες εκδοτικές προσπάθειες του ESCAPO του Paul Pope (2014) και η επανέκδοση του CLEVELAND του Harvey Pekar (2012).
Αφού κατέστησα σαφές, λοιπόν, ότι η ζέστη δε με έχει βαρέσει τόσο στο κεφάλι, ορίστε πώς έχει το πράγμα. Indoctrination σημαίνει κατήχηση, οπότε καταλαβαίνουμε αμέσως ότι το βασικό θέμα θα είναι γύρω από κάποια θρησκεία. Μάλιστα, οι εισαγωγικοί στίχοι του Bruce Springsteen (“I’ve got my finger on the trigger and tonight faith just ain’t enough when I look inside my heart there’s just devils and dust”), δεν αφήνουν περιθώρια διαφορετικής ερμηνείας. Το τεύχος ξεκινά στον αμερικανικό νότο, στο σημείο μιας ανθρωποκτονίας, που φαίνεται να αποτελεί μέρος μιας σειράς τελετουργικών φόνων μιας περίεργης ιδεολογίας-θρησκείας. Δυο πράκτορες του FBI, ο ένας εξ’ αυτών υπό το άχθος του παρελθόντος, προσπαθούν να διαλευκάνουν το έγκλημα, στο οποίο φαίνεται ότι είναι εξαιρετικά χρήσιμος ένας κρατούμενος για τρομοκρατία. Τον κρατούμενο αυτό ανακρίνει, όμως, ένας άλλος πράκτορας, αρμόδιoς για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
Το σενάριο μας μεταφέρει σε διάφορα μέρη των ΗΠΑ, δημιουργώντας μια ψηφιδωτή ιστορία. Οι χαρακτήρες των βασικών προσώπων γίνονται γρήγορα ξεκάθαροι και σαφείς, οπότε το αρχικό αυτό τεύχος προχώρησε γρήγορα με τις συστάσεις και έδωσε χώρο για να ξετυλιχτεί, τόσο η βασική πλοκή όσο και τα subplots. Ομαλή μετάβαση στα θέματα του σεναρίου, το οποίο χρησιμοποιεί μεταφυσικές αναφορές και crime στοιχεία, προκειμένου να προσδώσει μια πιο σκοτεινή ατμόσφαιρα στο comic. Όσοι έχετε δει το TRUE DETECTIVE – το καλό, αυτό με τον Mcconaughey, όχι το άλλο με τον Farrell – θα εντοπίσετε πολλές ομοιότητες.
Το ιδιαίτερο σχέδιο συχνά μοιάζει πρόχειρο, αλλά σε γενικές γραμμές δεν απογοητεύει, διότι κυρίως οι σκίαση και ο χρωματισμός με επιλογές από τη λιγότερο φωτεινή πλευρά της παλέτας, ενισχύουν το dark στοιχείο του έργου. Ευρηματικό είναι και το στήσιμο των σελίδων που κάνει την αφήγηση πιο κινηματογραφική, εστιάζοντας στο εκάστοτε σημαίνον.
Το INDOCTRINATION αποτελεί στην ουσία μια ιστορία με θέμα τη στρατολόγηση σε δόγματα και εξτρεμιστικές ιδέες και την αντιπαράθεση απέναντί τους. Κατά ένα μέρος, φαίνεται να απασχολεί τους δημιουργούς περισσότερο το ζήτημα των κινήτρων, αλλά από ότι μπορεί ο αναγνώστης να διαπιστώσει, η προσέγγιση είναι αρκετά προσεγμένη, τουλάχιστον σε αυτό το πρώτο τεύχος. Οι αναφορές στο Ισλάμ βέβαια, δεδομένων των συγκυρίων και της πρόσφατης ιστορίας, είναι εμφανείς και άμεσες.
Αυτό όμως που προκαλεί εντύπωση, είναι η ενσωμάτωση στο τέλος του τεύχους του σημειώματος του Matt Kibbe. Για όσους δεν τον γνωρίζουν, ο εν λόγω κύριος είναι Αμερικανός, δικηγόρος, πολιτικός αναλυτής, συγγραφέας βιβλίων που έχουν γίνει best-sellers, πρόεδρος της συντηρητικής και νεοφιλελεύθερης ΜΚΟ “Free The People” και μέλος του επίσης συντηρητικού, νεοφιλελεύθερου και αμφιλεγόμενου Tea Party. Όταν, λοιπόν, ο επίλογος του τεύχους ανήκει σε αυτόν τον τύπο, ο οποίος με όρους ελληνικού πολιτικού φάσματος θα τοποθετούνταν κάπου μεταξύ γραφικότητας και παρωχημένης τηλεοπτικής καρικατούρας – δηλαδή ενδεχομένως να ήταν και κοινοβουλευτικός – τότε αρχίζουν να χτυπάνε καμπανάκια. Ο Kibbe επί της ουσίας κάνει μια παιδαριώδη πολιτική ανάλυση στο ζήτημα των “άκρων”, ακολουθώντας την ασφαλή θέση της τήρησης των “ίσων αποστάσεων” και παρουσιάζοντας την παλέτα των κοινωνικών ζητημάτων σε δυο αποχρώσεις: άσπρο και μαύρο. Κατά τον Kibbe υπάρχουν “καλές” και “κακές” ιδέες, δυστυχώς μπερδεύει τον φανατισμό και την ιδεοληψία με την πίστη και την ιδεολογία. Θεωρώ εξαιρετικά ατυχή την επιλογή της εκδοτικής να ενσωματώσει τον λόγο του Kibbe στο τεύχος, ακόμα και αν αυτό έγινε για τα κολακευτικά του σχόλια. Σε κάθε περίπτωση, ο αναγνώστης διαμορφώνει αντίληψη για το comic διαβάζοντάς το και η υποβολή θέσης με κόλπα φτηνής λαϊκίστικης προπαγάνδας υποτιμά την αντίληψή του.
Σε τελική όμως ανάλυση, το INDOCTRINATION έχει ένα αξιόλογο πρωταρχικό υλικό για να μας μεταφέρει μια ενδιαφέρουσα ιστορία με τρόπο ψύχραιμο και για το λόγο αυτό αξίζει της προσοχής μας, αρκεί βέβαια να μην πέσει θύμα του ίδιου του τίτλου, προσπαθώντας να μας κατηχήσει, αλλά αντίθετα, να θέσει ερωτήματα και όχι να υποβάλει απαντήσεις.