Top 100 DC Comics

The Dark Knight Returns

Όταν, το 1986, ο Frank Miller παρέδωσε στο κοινό το THE DARK KNIGHT RETURNS, κανείς δεν περίμενε τις αλλαγές που θα έφερνε αυτή η δουλειά, τόσο στον κόσμο του Batman, αλλά και στα υπερηρωικά comics στο σύνολό τους, οι οποίες αγαπήθηκαν από μεγάλη μερίδα του αναγνωστικού κοινού και των κριτικών. Για τις γενικότερες αλλαγές στη βιομηχανία των comics, το TDKR δεν είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος, αλλά οι επιρροές του ήταν εξίσου σημαντικές με αυτές του WATCHMEN των Moore και Gibbons (για το οποίο κάποιοι ίσως ανησυχούν επειδή δεν έχουν δει ακόμα στη λίστας μας).

Η ιστορία τοποθετείται δέκα χρόνια αφότου ο Batman κρέμασε μια και καλή τη μπέρτα του και βγήκε στη σύνταξη, με έναν Bruce Wayne να κοντεύει τα εξήντα, που προσπαθεί να κρατήσει τον Σκοτεινό Εκδικητή μέσα του σε λήθαργο, με ποτό, πούρα και επικίνδυνες δραστηριότητες. Η απουσία του Batman δεν είναι η μόνη, αφού στον κόσμο του TDKR οι υπερήρωες έχουν κηρυχθεί παράνομοι. Ο Hal Jordan έχει εγκαταλείψει τη Γη και η Wonder Woman έχει γυρίσει στις Αμαζόνες της. Οι μόνοι που έχουν παραμείνει ενεργοί είναι ο Green Arrow και o Superman, ο οποίος, για να αποφύγει την παρανομία και να συνεχίζει να βοηθά, προτίμησε να γίνει λακές της κυβέρνησης.

Εν απουσία του Batman, η κατάσταση στη Gotham είναι χειρότερη από ποτέ, με μια νέα συμμορία, τους Mutants, να κάνουν, φαινομενικά, ότι θέλουν, χωρίς καμιά ουσιαστική αντίσταση. Με δύο μέλη της συμμορίας να ληστεύουν τον Bruce Wayne στο Crime Alley, εκεί όπου πέθαναν οι γονείς του, ξεκινά η αναμενόμενη αναγέννηση του Σκοτεινού Ιππότη, ταιριαστά, στο μέρος όπου πέθανε ο μικρός Bruce και έδωσε τη θέση του στον Batman.

Από αυτό το σημείο και μετά, ξεκινά μια ιστορία συνεχώς κλιμακούμενης έντασης, με τον Batman να αντιμετωπίζει παλιούς εχθρούς, τη συμμορία των Mutants, την κατάρρευση της τάξης και της αρχής, και να βρίσκει ένα νέο σύμμαχο στο πρόσωπο της Carrie Kelley, που αποτελεί την πρώτη γυναίκα που αναλαμβάνει τον ρόλο του Robin. Η ιστορία κορυφώνεται, πάλι εκεί που ξεκίνησαν όλα, στο Crime Alley, με μια από τις πιο επικές σκηνές των υπερηρωικών comics, τη σύγκρουση του Σκοτεινού Ιππότη με τον Άνθρωπο από Ατσάλι, η οποία απέδειξε ότι ο Batman, όταν έχει χρόνο να προετοιμαστεί, μπορεί να τα βάλει με τον καθένα!

Ο Miller, με το ΤΗΕ DARK KNIGHT RETURNS, αρχικά αποδόμησε και στη συνέχεια επαναπροσδιόρισε την έννοια του Batman, απομακρύνοντας οριστικά και αμετάκλητα το campiness που είχε εισαχθεί με την τηλεοπτική σειρά BATMAN των 60s, βάζοντας στη θέση του πιο ενήλικα στοιχεία. Ο Batman του TDKR είναι ιδιαίτερα βίαιος, κυνικός και βαθειά προβληματικός. Παρ’ όλα αυτά, ο Miller καταφέρνει να πείσει ότι, παρά το σκοτάδι που είναι απαραίτητο για να γεννηθεί ο Σκοτεινός Ιππότης, η ιδέα του Batman είναι κατά βάση ένα μήνυμα ελπίδας.

Πέρα από το γεγονός ότι έθεσε τις βάσεις για όλες τις μελλοντικές ιστορίες του Batman, με τις επιρροές του να είναι ακόμη και σήμερα αισθητές, η συγκεκριμένη δουλειά αποτελεί μια κριτική και σάτιρα του Miller σε αρκετά θέματα, όπως οι δήθεν φωτεινοί παντογνώστες που κατακλύζουν τα τηλεοπτικά κανάλια, οι άβουλοι πολιτικοί και η υπερβολική πολιτική ορθότητα. Χαρακτηριστικός είναι ο Dr. Wolper, ένας χαρακτήρας-καρικατούρα, που η ύπαρξή του φαίνεται να σατιρίζει τον Dr. Fredric Wertham, τον ψυχίατρο που, μέσω του βιβλίου του, SEDUCTION OF THE INNOCENT, πρωτοστάτησε στην επίθεση που είχαν δεχτεί τα comics τη δεκαετία του ’50.

Το ιδιαίτερο σενάριο του THE DARK KNIGHT RETURNS συνοδεύεται από “εύγλωττο” σχέδιο (και αυτό από τον Miller), το οποίο κυμαίνεται από αρκετά λεπτομερές, με έντονα μελάνια από τον Klaus Janson, έως πιο βιαστικό και νευρικό. Αυτές οι εναλλαγές στο σχέδιο, σε συνδυασμό με την αστάθεια του αριθμού των panels ανά σελίδα – που ποικίλλουν από 16, εώς μόνο ένα, με αποτέλεσμα εντυπωσιακά splash pages – λειτουργούν αρμονικά με το ρυθμό της εξέλιξης της πλοκής. Το τελικό εικαστικό αποτέλεσμα δεν θα ήταν τόσο ιδιαίτερο, χωρίς την παλέτα χρωμάτων της Lynn Varley, η οποία μεταφέρει άψογα το κλίμα της κάθε σκηνής!

Εν κατακλείδι, για πολλούς, το THE DARK KNIGHT RETURNS είναι η καλύτερη ιστορία του Batman και ένα από τα καλύτερα έργα της 9ης Τέχνης, ενώ, για  άλλους, είναι υπερτιμημένο και χωρίς επαφή με το ποιος είναι πραγματικά ο Batman. Όπως και να ‘χει, το συγκεκριμένο πόνημα του Frank Miller είναι σίγουρα μια ιστορία-σταθμός για τα υπερηρωικά comics, τα οποία δεν ήταν ποτέ ξανά τα ίδια μετά από αυτό, και σίγουρα αξίζει να το διαβάσετε!