Top 100 Marvel Comics
Λίγα πράγματα είναι τόσο επιδραστικά στην τέχνη των comics όσο η δουλειά που έκαναν οι Claremont και Byrne στο UNCANNY X-MEN. Σχεδόν όλες οι ιστορίες που σας έκαναν να αγαπήσετε τα comics είναι εδώ.
Uncanny X-Men (Claremont/Byrne)
1977-1981WriterChris ClaremontArtistJohn ByrneMarvel ComicsΟι X-Men του Claremont είναι και οι X-Men που εγώ γνώρισα σαν παιδί και οι X-Men που αγάπησα όσο λίγες σειρές comics, με έναν παιδικό, ασυγκράτητο ενθουσιασμό – στα όρια του φανατισμού. Πολύ αργότερα, διάβασα τις πρώτες σειρές και, παρόλο που δεν είχα παράπονο, δεν υπήρχε σύγκριση με όσα έκανε και έγραψε ο Claremont με τη βοήθεια του Byrne για τη σειρά.
Προσπαθώ να θυμηθώ ποιο ήταν το πρώτο τεύχος που ανακάλυψα στο περίπτερο της γειτονιάς μου. Σίγουρα ήταν μία από τις εκδόσεις της Μαμούθ Κόμικς που κιτρίνισε γρήγορα και άρχισε να αποσυντίθεται από τις τόσες φορές που το τεύχος αυτό διαβάστηκε και ξαναδιαβάστηκε. Θυμάμαι ότι ήταν στη μέση κάποιας ιστορίας, δεν ήξερα καν ποιοι ήταν όλοι αυτοί οι περίεργοι τύποι, γιατί περνάνε όλα αυτά που περνάνε, γιατί μένουν όλοι σε ένα σχολείο. Ένα πράγμα ήταν σίγουρο: ήθελα να τα μάθω όλα!
Ω, έχει πολλά στραβά ο Chris Claremont σαν συγγραφέας. Πολλά στραβά που τα έβλεπα τότε, στραβά που έβγαζαν μάτι και που τα αναγνωρίζω και τώρα, όποτε κάνω ένα νοσταλγικό ταξίδι στα παιδικά μου χρόνια. Ατέρμονοι διάλογοι, καμιά φορά σε ύφος Φώσκολου, που όλοι επαναλαμβάνουν τα ίδια και τα ίδια πράγματα. Συνεχής εσωτερικός μονόλογος, λες και υπάρχει κάποιος σημαντικός λόγος να ξέρω και την παραμικρή σκέψη του Nightcrawler, καθώς προχωράει σε έναν σκοτεινό διάδρομο. Ολίγον σαπουνόπερα, ολίγον BEVERLY HILLS, όπου όλοι τα φτιάχνουν με όλους σε κάποια φάση και αυτά είναι στα άσχημα που μπορείς να βρεις.
Έχει στραβά και ο John Byrne σα σχεδιαστής. Από απλοϊκή έως και γελοία μπορεί να φαντάζει η γραμμή του σε κάποιον που θα έβλεπε τους Uncanny X-Men από το χεράκι του για πρώτη φορά τώρα. Ίσως σε κάποιους να έμοιαζε υπερβολικό και υπερφίαλο κάποιες φορές το σχέδιό του.
Ναι, τα ξέρω όλα αυτά, αλλά δε με ένοιαζε τότε και δε με νοιάζει και τώρα. Και κάτι μου λέει ότι ακόμα και κάποιος που θα έπιανε σήμερα ένα τυχαίο τεύχος UNCANNY X-MEN από αυτό το μαγικό dream team, θα μαγεύονταν τόσο από την ορμή και τη ζωντάνια των ιστοριών, που θα έκανε πέρα όλα τα άλλα.
Και αυτό, γιατί αυτό που έκαναν με τους X-Μen άλλαξε τα υπερηρωικά comics για πάντα και σε αυτό δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Δεν είναι τυχαίο ότι η συγκεκριμένη σειρά έχει πολλαπλή παρουσία στο Top 10 με τον Claremont στο τιμόνι. Για κοντά μια 20ετία, ο Claremont έδειξε στους άλλους – και στον ίδιο τον “μπαμπά” των X-Men, Stan Lee, αν μου επιτρέπετε – πώς γίνεται. Πώς παίρνεις μια πεθαμένη σειρά και την ανασταίνεις μέσα από τις στάχτες της. Σαν ένα φοίνικα!
Γιατί ναι, το run των Claremont/Byrne περιλαμβάνει το ασύγκριτο, το μοναδικό, το ανεπανάληπτο, χωρίς καμία δόση υπερβολής, “The Dark Phoenix Saga”. Όσοι δεν έχετε διαβάσει αυτή την ιστορία, κάντε μερικές μετάνοιες και ζητήστε συγχώρεση από το θεό των comics και μετά απλά κάντε το. Όσοι είστε πιστοί, αλλά έχετε καιρό να το ξαναπιάσετε στα χέρια σας γιατί η καθημερινότητα σας έχει πέσει βαριά, ξαναδιαβάστε το.
Αυτή η ιστορία είναι το απαύγασμα του πώς στήνεις ένα άρτιο comic σε όλα τα επίπεδα. Από την πλοκή ως την ανάπτυξη των χαρακτήρων και από τα sub-plots μέχρι το τέλειο στήσιμο σελίδας, το DARK PHOENIX SAGA παραδίδει μαθήματα. Και είναι από τα λίγα πράγματα που έχω διαβάσει στη ζωή μου που αξίζει τον όρο saga και με το παραπάνω.
Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από την Jean Grey, η οποία και εξαπατάται από το Hellfire Club και τον Mastermind που, παίζοντας με τα συναισθήματα και τη λογική της Jean, δεν ξέρει ότι παίζει με δυνάμεις που κανείς δε μπορεί να ελέγξει. Όταν μέσα από την Jean θα αναδυθεί η phoenix force, το σύμπαν ολόκληρο κινδυνεύει και το τίμημα που πρέπει να πληρωθεί είναι πολύ ακριβό.
Το πώς καταφέρνουν και οι δύο δημιουργοί να αποδώσουν αυτή την καταστροφική δύναμη, ο κάθε ένας από το πόστο του, είναι αριστουργηματικό. Ο Claremont, αποφεύγοντας πομπώδεις υπερβολές και περιττούς μελοδραματισμούς, μας δίνει μια επική ιστορία τεράστιων διαστάσεων. Και ο Byrne, με το καθαρό σχέδιό του, αποδίδει μια βαριά συναισθηματική, αλλά και συμπαντικά μεγαλειώδη ιστορία, δημιουργώντας υποδειγματικές σελίδες.
Αυτό και μόνο θα έφτανε για να δικαιολογήσει το λόγο που οι Uncanny X-Men των Claremont/Byrne σκαρφάλωσαν στη 2η θέση του Top 100 Marvel Comics του Comicdom. Αλλά, επειδή οι μεγάλοι καλλιτέχνες έχουν πολλά να δώσουν, υπάρχει μια – τουλάχιστον – ακόμα ιστορία που καθιερώνει αυτούς του δύο στη θέση τους. Και αυτή δεν είναι άλλη από το “Days Of Future Past”.
Μετά από το “Dark Phoenix Saga” και λίγο πριν λήξει η συνεργασία τους, οι δύο δημιουργοί μας χαρίζουν μία από τις καλύτερες ιστορίες που έχουμε διαβάσει. Όταν ήμουν μικρή, αγαπούσα το “Dark Phoenix Saga” και τίποτα δε μπορούσε να το κλονίσει από τη θέση του. Όσο μεγαλώνω, εκτιμώ όλο και περισσότερο το “Days Of Future Past” για το βάθος του και την ωριμότητα που έδωσε σε ένα υπερηρωικό comic.
Σε ένα δυστοπικό μέλλον, όπου οι μεταλλαγμένοι ζουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης με το Μ χαραγμένο πάνω τους, όλα φαίνονται να έχουν χαθεί. Πολλοί από τους X-Men έχουν πεθάνει, άλλοι ζουν κρυμμένοι και μέσα στο φόβο. Μοναδική ελπίδα, να ταξιδέψει στο χρόνο η Kitty Pryde και να εμποδίσει τη δολοφονία του Γερουσιαστή Robert Kelly από τη Mystique, ένα γεγονός που θα πυροδοτήσει το πρόγραμμα Sentinel και θα σημάνει την ανελέητη δίωξη ενάντια στους μεταλλαγμένους.
Δύο τεύχη. Δύο τεύχη όλα και όλα είναι αυτά που αφηγούνται αυτή την τόσο πολύπλοκη και πολυεπίπεδη ιστορία. Δύο τεύχη που γνώρισαν άπειρους μιμητές, που ειπώθηκαν ξανά και ξανά στο χαρτί και στη μεγάλη οθόνη. Δύο τεύχη με διλλήματα ηθικά, υπαρξιακά για το μέλλον της ανθρωπότητας ακόμα και χωρίς τους μεταλλαγμένους. Δύο τεύχη/πραγματεία στην ανθρώπινη κατάσταση, στο κακό και το καλό που κρύβουμε σαν είδος μέσα μας. Δύο τεύχη με το σχέδιο του Byrne να με κάνει από τότε να ονειρεύομαι έστω και ένα original panel κρεμασμένο στον τοίχο μου. Ή ακόμη καλύτερα, το iconic πλεόν cover που έχει αντιγραφτεί άπειρες φορές.
Οι Claremont και Byrne δε σταμάτησαν εδώ. Μπορεί αυτές οι δύο ιστορίες να κάνουν τις υπόλοιπες κάπως να ωχριούν αλλά κανείς δε θα μπορούσε ποτέ να ισχυριστεί ότι το “Proteus Saga”, για παράδειγμα, είναι μια κακογραμμένη ιστορία. Προσωπικά, πιστεύω ότι το “Dark Phoenix Saga” δεν θα υπήρχε αν δεν προηγούνταν αυτή η ιστορία με τον Mutant X/Proteus να αποδεικνύεται μια καταστροφική δύναμη από τα ίδια τα σπλάχνα των X-Men, με έναν τρόπο που θα πρέπει και οι ίδιοι να αντιμετωπίσουν.
Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε και για πολλές ακόμα μικρότερες ιστορίες, ιστορίες που οι δημιουργοί δεν προόριζαν για να γίνουν υποδείγματα υπερωικών comics, αλλά όταν δύο τόσο μεγάλα ταλέντα συναντιούνται, τα αποτελέσματα είναι αναπόφευκτα καλά. Άλλωστε, ο Byrne δεν ήταν μόνο σχεδιαστής, ήταν και συν-δημιουργός σε πολλές από τις ιστορίες και έχει δουλέψει σαν writer/artist σε πολλές σειρές έπειτα και γι’ αυτό ίσως έκαναν ένα τόσο φοβερό δίδυμο οι δυο τους.
Θα ήθελα να σταθώ λίγο παραπάνω στον John Byrne, λίγο πριν ολοκληρώσω το άρθρο μου. Και θα το κάνω σε έναν εντελώς προσωπικό τόνο, θέλοντας να τον ευχαριστήσω. Να τον ευχαριστήσω για την αγαπημένη μου Kitty Pryde που δε ήταν ίδια χωρίς αυτόν. Αλλά ακόμα περισσότερο, για το ότι “κράτησε” στη σειρά τον Wolverine.
Μπορεί ο τριχωτός Καναδός να μην είναι δημιούργημα των Claremont/Byrne, αλλά, αποδεικνύοντας ότι γονιός δεν είναι αυτός που γεννάει αλλά αυτός που αναθρέφει, στην ουσία ο Wolverine ανήκει σε αυτούς τους δύο και πιο πολύ στον John Byrne που επέμενε να τον κρατήσουν στη σειρά και να τον αναδείξει ως τη “ναυαρχίδα” της Marvel.
Αγάπησα τον Wolverine σχεδόν από την πρώτη στιγμή και είναι μια αγάπη που κρατάει ακόμα. Είναι ο ακαταμάχητος συνδυασμός του σκληρού άνδρα με την τρυφερή καρδιά που σκοτώνει και με έκανε να τον βάλω poster πάνω από το κρεβάτι μου όταν οι New Kids on The Block μεσουρανούσαν πάνω από κοριτσίστικα κεφαλάκια. Σας ευχαριστώ, κύριοι.
Πολλοί λένε ότι για να δημιουργηθεί ζωή στον πλανήτη χρειάστηκε να συμβούν μερικές απίθανες κοσμικές συμπτώσεις. Σίγουρα μια τέτοια σύμπτωση, να γεννηθούν στην ίδια περίοδο (είναι και οι δύο γεννημένοι το 1950 με λίγους μήνες διαφορά) και να δουλέψουν στη Marvel στην ίδια σειρά οι Chris Claremont και John Byrne ήταν μία τέτοια σύμπτωση που έδωσε ζωή σε ήρωες και ιστορίες, σε σύμπαντα και πολιτισμούς. Και είμαστε όλοι ευγνώμονες για αυτό.