Shark Nation

Ένα χρόνο μετά την κυκλοφορία του YESTERNOW, το δεύτερο μέρος της τριλογίας των περιπετειών του διδύμου των detective Ντικ Φιλίπο και Γκάφρεϋ, ήρθε να ταράξει τα νερά της ελληνικής comics σκηνής. Μετά τις σχετικές ανακοινώσεις, περίμενα να περάσει ο καιρός και να φτάσει το Comicdom Con Athens 2018 ώστε να επισκεφτώ το περίπτερο των εκδόσεων Χαραμάδα και να πάρω στα χέρια μου το SHARK NATION.

Το διάβασα απνευστί. Δεν μπορούσα να κάνω και αλλιώς, καθώς είναι από τα αναγνώσματα που οι σελίδες γυρνάνε από μόνες τους, λόγω του εξαιρετικού σχεδίου και του καταιγιστικού και καθηλωτικού σεναρίου. Ωστόσο, προς λύπη των καλών μας αρχισυντακτών, άργησα να γράψω αυτό το review, όχι γιατί δεν ήξερα τι να γράψω, αλλά γιατί δεν ήξερα από που να αρχίσω.

Ας αρχίσω από το προφανές, αυτό που ο σύντροφος-συναγωνιστής Γιάννης Κουρουμπακάλης έθεσε ως τίτλο στο σχετικό του άρθρο για το YESTERNOW, την επικαιρότητα του έργου. Το SHARK NATION, είναι μεταξύ άλλων και δημιούργημα επιστημονικής φαντασίας. Δεν μας μεταφέρει σε ένα μακρινό μέλλον, αλλά σε ένα πολύ πιθανό επικείμενο αύριο. Η κεντρική του ιδέα θυμίζει επεισόδιο από τη σειρά BLACK MIRROR, καθώς ένας νεαρός μασκοφορεμένος, κάφρος, σεξιστής αλλά ωστόσο star του youtube, ο Shark, κερδίζει τις εκλογές και γίνεται ο νέος πρόεδρος των Η.Π.Α. Στην πρώτη του δημόσια εμφάνιση κυριολεκτικά σέρνει μαζί του, ως πρώτη κυρία μια σκλάβα του sex, την οποία και κακοποιεί δημόσια. Οι Grossbusters, μια φεμινιστική ακτιβιστική ομάδα, απάγει την sex slave, Bibi, με σκοπό να την απελευθερώσει από την πατριαρχική της σχέση με τον πρόεδρο. Αυτή είναι και η αρχή της περιπέτειας. Οι ντεντέκτιβ μπλέκονται από διαφορετικά κανάλια στην ιστορία η οποία περιλαμβάνει μια σειρά subplots, όπου παράλληλα θίγονται τα ζητήματα της πολιτικής ορθότητας, του σεξισμού, των δικαιωμάτων, της επιρροής του internet στην καθημερινότητα, της τεχνητής νοημοσύνης  και των εν γένει τεχνολογικών εξελίξεων.

Το SHARK NATION λοιπόν είναι ένα επίκαιρο αλλά όχι εφήμερο έργο. Δεν περιορίζεται στο να αναδεικνύει με τρόπο κυνικό, τις πτυχές της σημερινής κοινωνικής πραγματικότητας, αλλά θέτει ερωτήματα ψηλαφώντας τα ηθικά διλήμματα που γεννιούνται σταδιακά μέσα από τις θέσεις που λαμβάνουν οι χαρακτήρες του.

Ο Shark, ο νέος πρόεδρος, εκπροσωπεί μια ολόκληρη κοινωνική τάση που τείνει να γίνει κυρίαρχη. Ο μηδενιστικός τρόπο με τον οποίο οι millennials, κατεδαφίζουν τον καθωσπρεπισμό, τη σοβαροφάνεια και την υποκρισία, πλην όμως, o τρόπος αυτός ενισχύει τον αυταρχισμό, την έλλειψη σεβασμού και την απολυταρχία. Ταυτόχρονα, ο Shark, καταδεικνύει ότι η σημαντικότερη μορφή κυριαρχίας είναι η εξουσία του internet και των νέων τεχνολογιών. Χλευάζει και απαξιώνει την κυρίαρχη πολιτική πραγματικότητα και διδάσκει μαθήματα πολιτικού marketing, αποδομώντας την προσωπικότητα και χτίζοντας την περσόνα. Σε αυτή τη διαδικασία, η επιλογή ενός σαρκοβόρου αρπακτικού ως avatar, μόνο τυχαία δεν είναι.

Οι Grossbusters, ακτιβιστική ομάδα για gender issues, αντικατοπτρίζει τον αντίλογο στην ισοπεδωτική λογική του Shark. Ωστόσο κι αυτές με τη σειρά τους, υποπίπτουν στο λάθος κάθε παθιασμένου social justice warrior, τη γενικευμένη εξίσωση κάθε αντίθετης γνώμης, ως υποστηρικτικής του ολοκληρωτισμού που αντιστρατεύονται.
Παράλληλα, το αντικείμενο της υπόθεσης, η ίδια η Bibi, περιπλέκει όλο και περισσότερο κάθε υποθετικό σενάριο, καθώς από μόνη της αποτελεί ένα ζήτημα. Είναι το εθελούσιο θύμα ενδοοικογενειακής βίας; Γιατί ανέχεται τον εξευτελισμό; Ποια η θέση της στον κόσμο; Αλλά ας μην πούμε περισσότερα γιατί μπορεί να ξεφύγει καμία προοικονομία (spoiler) και να χαλάσουμε την ενδιαφέρουσα ανάγνωση.

Στη μέση όλων, οι δυο χαρακτήρες των detective, που προσπαθούν να διατηρήσουν μια ισορροπία στην ξέφρενη διαμάχη. Αποτελούν άραγε ο Ντικ Φιλίπο και η Τζένιφερ Γκάφρεϋ τις φωνές του “κοινού νου” που προσπαθούν για τα αυτονόητα ή είναι οι προβοκάτορες των δημιουργικών εξελίξεων;

Οι χαρακτήρες λοιπόν, δεν έχουν μια και μόνη εκδοχή, αλλά εξαρτώνται από τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύει ο αναγνώστης τον κόσμο. Ωστόσο, το σενάριο μας θέτει ερωτήματα, αλλά δεν μας δίνει απαντήσεις. Αυτός είναι άλλωστε και ο σκοπός ενός έργου γραμμένου για να προβληματίσει. Οι “απαντήσεις” που προσδιορίζουν μια ‘μοναδική αλήθεια” είναι το πρώτο βήμα για τον ολοκληρωτισμό. Ο Δερβενιώτης απέφυγε το λάθος να μας παρουσιάσει έναν δρόμο, αλλά επέλεξε να μας εκθέσει τους πιθανούς κινδύνους ή/και τις ενδεχόμενες προοπτικές των καταστάσεων που βιώνουμε σήμερα. Ταυτόχρονα κατάφερε με μαεστρία να μιλήσει για θέματα που “κάνουν τζιζ” χωρίς να κάνει κατήχηση ή κακόβουλη κριτική. Μια διόλου ασήμαντη επιτυχία της σεναριακής πλοκής.

Το SHARK NATION είναι ίσως το πιο πλήρες ελληνικό comic που έχω διαβάσει τον τελευταίο καιρό. Ένα βαθιά πολιτικό σύγγραμα σε συσκευασία crime/noir επιστημονικής φαντασίας. Γράφοντας τα παραπάνω συνειδητοποιώ ότι στο εν λόγω έργο συμπεριλήφθηκαν τα είδη που αγαπώ και ίσως για τον λόγο αυτό το εκτίμησα τόσο πολύ. Απ’ ότι μάλιστα φαίνεται δεν ήμουν ο μόνος, ήδη το graphic novel κεντρίζει το κοινό και προκαλεί σειρά συζητήσεων γύρω από τα θέματα που θίγει, όπως φάνηκε και στην πρόσφατη εκδήλωση στην 15η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης.