Top 100 Overrated Comics

Wanted

Όταν ξεκινήσαμε να φτιάχνουμε αυτή τη λίστα, το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίσαμε ήταν να συμφωνήσουμε στο αν και κατά πόσο ένα comic μπορεί να θεωρηθεί υπερτιμημένο. Χρειάζεται να έχει στη πλάτη του δεκάδες βραβεία και καθολική αναγνώριση ή αρκεί το γεγονός ότι, έστω και για λίγο, κατάφερε να πείσει μερίδα του κοινού ότι αξίζει την προσοχή τους; Στην περίπτωση του WANTED, τα πράγματα ήταν πολύ πιο απλά, καθώς ακόμη κι ένας άνθρωπος να το θεώρησε κάποια στιγμή αριστούργημα, αυτό είναι αρκετά σημαντικός λόγος ώστε να το κάνει να χωρέσει στη λίστα μας. Πόσο μάλλον, όταν μέχρι σήμερα διατηρεί οπαδούς που θεωρούν ότι αξίζει να βρίσκεται ανάμεσα στα “must-read” των 00s.

Το σενάριο του WANTED ακολουθεί τον Wesley Gibson (ο οποίος είναι βασισμένος εμφανισιακά στον Eminem), έναν 24χρονο loser, που έχει χάσει προ πολλού τον έλεγχο της ζωής του, εγκλωβισμένος σε μια δουλειά, όπου όλοι τον μισούν και τον κακομεταχειρίζονται, και σε μία καθόλου υγιή σχέση με μια κοπέλα που τον απατά συνεχώς, ακόμη και με τον καλύτερό του φίλο. Κάπου εκεί μπαίνει στην ιστορία η Fox (η οποία είναι βασισμένη στη Halle Berry), που του αποκαλύπτει ότι ο πατέρας του, τον οποίο δεν γνώρισε ποτέ, δολοφονήθηκε και πως στην πραγματικότητα ήταν ο “The Killer”, ένας από τους σημαντικότερους supervillains όλων των εποχών.

Για να πάρει, λοιπόν, στα χέρια του την κληρονομιά που του άφησε o πατέρας του, θα πρέπει να εκπαιδευτεί, προκειμένου να ξεπεράσει τις ανασφάλειες του, και να τον αντικαταστήσει ως “The Killer”. Και κάπως έτσι, ο Wesley θα μετατραπεί σε μια απολύτως ανήθικη φονική μηχανή, θα γίνει μέλος της “Fraternity”, ενώ παράλληλα θα προσπαθήσει να βρει ποιος κρύβεται πίσω από την δολοφονία του πατέρα του. Κι όλα αυτά διαδραματίζονται σε ένα κόσμο όπου οι villains τη δεκαετία του 1980 εξολόθρευσαν όλους τους υπερήρωες και στη συνέχεια κατάφεραν να πείσουν τους πάντες ότι αυτοί δεν υπήρξαν ποτέ.

Φαινομενικά, το WANTED είναι μια “by the book” ιστορία που ακολουθεί την πορεία του πρωταγωνιστή της από loser σε ήρωα. Το twist της πλοκής είναι ότι εδώ παρακολουθούμε την πορεία του Wesley μέχρι να γίνει ένας πανίσχυρος εγκληματίας. Το πρόβλημα είναι ότι ο Millar, σε αντίθεση με το τι θα ήθελε μάλλον, δεν μας παραδίδει ούτε “το WATCHMEN των supervillains”, ούτε την comic εκδοχή του FIGHT CLUB. Γιατί πολύ απλά, ο Millar, δεν είναι ούτε Alan Moore, ούτε Chuck Palahniuk. Και για να είμαι απολύτως ειλικρινής, η γνώμη μου είναι ότι ο Millar δεν καν ιδιαίτερα καλός συγγραφέας. Κι εδώ αυτό αποδεικνύεται περίτρανα.

Βλέπετε, αν κάποιος κοιτάξει λίγο πιο βαθιά στο WANTED, θα καταλάβει ότι πίσω από την απενοχοποιημένη βία και τις βρισιές, δεν υπάρχει απολύτως τίποτα που να δικαιολογεί όλα όσα εκτυλίσσονται μπροστά μας. Στην ουσία, το WANTED απλά αντιστρέφει το “with great power comes great responsibility” και από εκεί και πέρα προσπαθεί πάρα πολύ να μας δείξει το μέγεθος της ανευθυνότητας. Έτσι, γινόμαστε μάρτυρες άσκοπων δολοφονιών, μαζικής σφαγής ζώων, εξομολογήσεων, βιασμών και μιας σειράς άλλων σαδιστικών εγκλημάτων, που μοναδικό σκοπό έχουν να σοκάρουν ή ίσως απλά να διασκεδάσουν κάποιους αναγνώστες.

Το πρόβλημα μου, όμως, με το WANTED δεν έχει να κάνει με την έλλειψη κάποιας ηθικής πυξίδας, αλλά με το ότι δεν τολμάει ποτέ να εμβαθύνει, έστω κι ελάχιστα, στα θέματα που αγγίζει. Δεν με ενοχλεί τόσο, δηλαδή, το μέγεθος των εγκλημάτων που παρακολουθούμε, ούτε καν το ότι ο Millar με τη γραφή του δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερο πρόβλημα με όλα αυτά που συμβαίνουν στις σελίδες του comic του, αλλά το γεγονός ότι όλα αυτά εξυπηρετούν αποκλειστικά την προσωπική ικανοποίηση του συγγραφέα, αγνοώντας παντελώς τον αναγνώστη. Γιατί, στην τελική, ο αυνανισμός παραμένει αυνανισμός, ακόμη και αν προσπαθείς να τον κάνεις cool, ντύνοντας τον με καλλιτεχνικές ανησυχίες. Κι εδώ ο Millar κάνει ακριβώς αυτό, σερβίροντάς μας στη μάπα ένα αυτάρεσκο επιφανειακό ντελίριο καφρίλας, που στην πραγματικότητα δεν μας αφορά καθόλου και δεν σώζεται παρά την “τίμια” καλλιτεχνική δουλειά του J.G. Jones. Για να μην αρχίσω να μιλάω για τα “συγγραφικά ευρήματα” που πρέπει να υποστεί κανείς, διαβάζοντας το και παρακολουθώντας χαρακτήρες που αποτελούνται από τα περιττώματα των 666 χειρότερων ανθρώπων του πλανήτη και που διαπράττουν εγκλήματα, υπακούοντας διαταγές που τους δίνουν τα γεννητικά τους όργανα. Μην τρέφετε αυταπάτες – στην πραγματικότητα, το WANTED είναι ο ορισμός του cringe, καμουφλαρισμένου πίσω από ψευτο-edgy ανησυχίες.

“Μα είναι σάτιρα” θα πουν μερικοί. “Ο στόχος του είναι να αποδομήσει το είδος και να κάνει ένα σχόλιο πάνω στα αμερικανικά superhero comics”. Ναι, λες και αυτό ήταν το πρόβλημα. Ότι δηλαδή το πήραμε πολύ σοβαρά και δεν αντιληφθήκαμε την ειρωνεία του συγγραφέα. Για να συνεννοούμαστε: ακόμη και αν κάποιος διαβάσει όλο το WANTED, έχοντας στο μυαλό του ότι διαβάζει σάτιρα, και πάλι είναι αδύνατο να το ευχαριστηθεί. Γιατί το WANTED αποτυγχάνει εντελώς να λειτουργήσει ως σάτιρα και καταλήγει απλά ένα comic “της πλάκας”, που σε όλη τη διάρκειά του παραμένει τρομαχτικά απορροφημένο στην αυτοαναφορικότητα του και από ένα σημείο και μετά καταλήγει το ίδιο έρμαιο του hype του. Κοινώς, από ένα σημείο και μετά, ο Millar είναι πεπεισμένος ότι γράφει ό,τι πιο cool γράφτηκε ποτέ, αδιαφορώντας παντελώς για το αν βγάζει όλο αυτό κάποιο υποτυπώδες νόημα.

Και, φυσικά, όλα αυτά θα μπορούσα να τα ξεπεράσω, αν η ιστορία τελικά οδηγούσε κάπου. Όμως, η μεγάλη αποκάλυψη που γίνεται στο τέλος είναι ψιλοαναμενόμενη από νωρίς, ενώ η δολοφονία που ακολουθεί είναι ανούσια, δεν εξυπηρετεί απολύτως κανένα αφηγηματικό σκοπό και σε αυτή δεν συναντά κανείς ίχνος δραματουργίας. Και αυτό είναι ένα ακόμη βασικό μειονέκτημα του WANTED. Όλοι οι διάλογοι, όλα τα γεγονότα, όλα όσα παρακολουθούμε στις σελίδες του παραμένουν στον αφρό, χωρίς να κουβαλάνε ούτε στάλα συναισθηματικού φορτίου. Έτσι, ο αναγνώστης καταλήγει να μοιράζεται την παγερή αναισθησία των πρωταγωνιστών της ιστορίας, παρακολουθώντας ξεσπάσματα φτηνής βίας, διαλόγους ψευτονιχιλιστικών αναζητήσεων και μαζικές δολοφονίες, με την ίδια απάθεια που θα του προκαλούσε η θέαση κάποιας εκπομπής του Bob Ross στην κρατική τηλεόραση.

Και, φυσικά, θα ήταν αδύνατο να μην αναφερθώ στην τελευταία σελίδα του comic, η οποία θεωρήθηκε φοβερή καινοτομία, ενώ στην πραγματικότητα αποτελεί ακόμη μία απόδειξη του πόσο την είχε ψωνίσει ο Millar. Όντως, όμως, η τελευταία σελίδα του comic κατάφερε να μου “αλλάξει τον τρόπο που αντιμετωπίζω τα comics”, όπως υποστήριζαν τότε διάφοροι. Με έκανε πιο καχύποπτο, πιο διστακτικό και σίγουρα πολύ πιο επιλεκτικό, όσον αφορά sτο πού χαλάω λεφτά και χρόνο.

Υπάρχουν, λοιπόν, comics που είναι πάρα πολύ καλά, αλλά το γεγονός ότι 30 ή 50 χρόνια μετά θεωρούνται αξεπέραστα τα καθιστά υπερεκτιμημένα. Υπάρχουν επίσης κάποια άλλα comics που, παρά τις ατέλειες τους, θεωρήθηκαν από τους αναγνώστες αριστουργήματα χωρίς αυτό να τους αξίζει, και αυτό επίσης τα καθιστά υπερεκτιμημένα. Τέλος, υπάρχουν πολύ μέτρια comics που για μια περίοδο κατάφεραν να ξεγελάσουν τους πάντες, με αποτέλεσμα να θεωρηθούν σπουδαία χωρίς να είναι και, φυσικά, αυτό τα καθιστά υπερεκτιμημένα.

Και μετά, υπάρχει το WANTED, το οποίο είναι στην πραγματικότητα ένα κακό comic που, προς έκπληξη όλων, κατάφερε να εμπνεύσει μια ακόμη χειρότερη ταινία. Και μόνο το γεγονός, λοιπόν, ότι συνεχίζει μέχρι σήμερα να πουλάει έστω κι ένα αντίτυπο τον χρόνο, που δεν καταλήγει τελικά στο καλάθι της ανακύκλωσης, είναι αρκετό για να το θεωρήσει κανείς υπερεκτιμημένο και δικαίως η συντακτική μας ομάδα του χάρισε την πέμπτη θέση στο φετινό μας Top 100.