Top 100 Overrated Comics

Civil War

Αρχικά, να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Έχοντας διαβάσει κάποιες δεκάδες χιλιάδες comics στα 35+ χρόνια που ασχολούμαι με αυτά ως αναγνώστης (και στην πορεία, με κάμποσες ακόμη ιδιότητες), είναι απολύτως λογικό να υπάρχουν πάρα πολλά, τα οποία θεωρώ μέτρια ή κακά. Αρκετά από αυτά, μάλιστα, τα βρίσκω ενοχλητικά κακά, σε βαθμό που σχεδόν έχω περίεργες σωματικές αντιδράσεις και μόνο που τα σκέφτομαι. Με αρρωσταίνουν, με τη βιολογική ερμηνεία του όρου.

Ελάχιστα, όμως, είναι τα comics που πραγματικά μπορώ να πω ότι τα μισώ. Και το CIVIL WAR είναι σίγουρα ένα από αυτά!

Από πού να αρχίσω…

Κατ’ αρχάς, το concept δεν είναι καθόλου πρωτότυπο. Το εύρημα του Superhero Registration Act αποτελεί παραλλαγή του mutant registration act, το οποίο είχαμε δει στα comics των μεταλλαγμένων της Marvel 20 χρόνια νωρίτερα, με τη διαφορά ότι εκεί το όλο plot point προέκυψε εντελώς οργανικά, ενώ στο πόνημα του Mark Millar (με συγχωρείτε… οι σωματικές αντιδράσεις που λεγαμε…) μοιάζει εντελώς forced και με μοναδικό στόχο να δημιουργήσει ντόρο και controversy. Επίσης, η όλη ιδέα της δυσπιστίας (και του διχασμού) του κόσμου απέναντι στους υπερήρωες, είχε “παίξει”, με πολύ μεγαλύτερη καλλιτεχνική επιτυχία και απείρως περισσότερο σεβασμό στους χαρακτήρες, στο LEGENDS της DC, στα τέλη των 80s. Η μεγάλη διαφορά είναι πως εκεί, η όλη κατάσταση ήταν αποτέλεσμα της εμπλοκής του Darkseid και των συνεργατών του, άρα ήταν προϊόν των κακών προθέσεων ενός villain. Στο CIVIL WAR, δεν υπάρχουν ούτε villains, ούτε ήρωες, καθώς οι μισοί (or so) από τους τελευταίους αναλαμβάνουν τον ρόλο των “κακών” της ιστορίας, στηρίζοντας τις κινήσεις της κυβέρνησης, μόνο που, στην πορεία, τα όρια ανάμεσα στο δίκαιο και το άδικο, το σωστό και το λάθος, τους καλούς και τους κακούς, γίνονται όλο και πιο θολά, σε έναν αχταρμά συναισθημάτων, συγκυριών, και εντυπωσιακής επίδειξης out of character writing.

Στον κόσμο της Marvel που δημιούργησε και (εν μέρει) μας φόρεσε καπέλο ο κύριος Millar, δεν υπάρχουν ήρωες. Υπάρχουν μόνο προβληματικοί χαρακτήρες, που δημιουργούν προβληματικές καταστάσεις. Αλλά το πραγματικό πρόβλημα υπάρχει στο μυαλό και την ψυχή του Millar και άλλων συγγραφέων όπως αυτός, οι οποίοι είναι πρακτικά ανίκανοι να γράψουν ένα πραγματικό υπερηρωικό comic, γιατί αδυνατούν να κατανοήσουν το concept του υπερήρωα ως φορέα του καλού. Πολύ απλά, γράφουν τους υπερήρωες ως “σκατάνθρωπους”, επειδή οι ίδιοι δεν μπορούν να χωνέψουν ότι κάποιος μπορεί να είναι πιο ηθικός και πιο αγνός από αυτούς. Και αν το έκαναν σε εντελώς νέους χαρακτήρες, όπως, για παράδειγμα, κάνει ο Waid στο IRREDEEMABLE, τότε με γεια τους και χαρά τους! Όταν, όμως, βεβηλώνουν ήρωες που έχουν πίσω τους Ιστορία δεκαετιών, και οι οποίοι υπήρχαν πολύ πριν τους πιάσουν αυτοί στα βρωμόχερά τους (και ίσως, με λίγη τύχη, υπάρχουν και για αρκετά χρόνια μετά που αυτοί θα πεθάνουν), τότε κάθε αναγνώστης που μεγάλωσε με τα υπερηρωικά comics και δεν είναι τόσο εγωιστής ή μικρόψυχος, ώστε να θεωρεί απαραίτητη συνθήκη να “μεγαλώσουν” και αυτά μαζί του, φυσιολογικά, σκίζει τα ρούχα του!

Αλλά τα προβλήματά μου με το CIVIL WAR, δεν είναι μόνο ηθικά. Το comic πάσχει από αργό pacing, κακούς (ή μάλλον, κάκιστους!) διαλόγους, σεναριακές ευκολίες, χαρακτήρες που αλλάζουν στάση και θέση μόνο και μόνο για να προχωρήσει η πλοκή, σκηνές που γράφτηκαν αποκλειστικά για να αποτελέσουν headlines/clickbait σε ειδησεογραφικά sites, τον χειρότερο Spider-Man που έχουμε δει ποτέ (δημιουργώντας ένα πρόβλημα στον χαρακτήρα που χρειάστηκαν “μεταφυσικές παρεμβάσεις” για να λυθεί!), τον νέο ultra-cool και παντελώς αχώνευτο Iron Man και πολλά ακόμη, τα οποία θα καθόμουν να γράψω, αν δεν με έπιανε ξανά μια τάση προς εμετό…

Ακόμη και το artwork του Steve McNiven, το οποίο μοιάζει, με την πρώτη ματιά, “όμορφο”, στην πραγματικότητα είναι αφόρητα στατικό, φέρνοντας στο νου σκέψεις όπως “κάπως έτσι θα έμοιαζαν τα comics του Alex Ross με μολύβια, μελάνια και computer coloring”. Υπάρχουν panels και σελίδες που, κυριολεκτικά, όταν τις κοιτάζω, νομίζω πως θα πεθάνω από πλήξη, ή θα πέσω σε κατατονία, με το βλέμμα μου κολλημένο σε αυτή τη συρραφή στημένων φωτογραφιών.

Ουσιαστικά, θα μπορούσα να πάρω το παρακάτω απόσπασμα από το Comicdom Files που είχα γράψει πριν από δυόμιση χρόνια για το LEGENDS και αλλάζοντας λίγο τη σύνταξη (βασικά, προσθέτoντας καποια “δεν” και αλλάζοντας το όνομα του comic), να έφτιαχνα μια σχεδόν ιδανική περιγραφή του CIVIL WAR, παραθέτοντας επιχειρήματα για το πόσο κακοπροαίρετο (for lack of a better word) comic είναι.

…παρά τις κοινωνικο-πολιτικές προεκτάσεις και το ρεαλιστικό context του, το LEGENDS παραμένει ένα καθαρό, αγνό, ανόθευτο υπερηρωικό comic! Από αυτά όπου οι κακοί είναι πραγματικά κακοί, όπου ξέρεις ότι στο τέλος οι καλοί θα νικήσουν, όπου παρά τις αλλαγές που επέρχονται, το status quo παραμένει σε γενικές γραμμές αναλλοίωτο, όπου τα interactions και τα plot points δομούνται με βάση το verisimilitude και όχι τον ωμό ρεαλισμό, και όπου οι χαρακτήρες έχουν ξεχωριστές φωνές, διακριτές προσωπικότητες, είναι πλήρως αναγνωρίσιμοι και σε κανένα σημείο δεν είναι off character!

ΟΚ, και το υπερ-γαμάτο artwork του John Byrne δεν βλάπτει…

Είναι σχεδόν μαγικό το πως κατάφερε η Marvel, με 20 χρόνια καθυστέρηση, να παρουσιάσει στο κοινό τον “evil twin” ενός τόσο ωραίου comic!

Όλα τα παραπάνω εξηγούν γιατί το CIVIL WAR είναι κακό, αλλά ίσως αφήνουν λίγο ασαφές το γιατί το θεωρώ (όπως και οι περισσότεροι της συντακτικής ομάδας του Comicdom – γι’ αυτό, άλλωστε, το ψηφίσαμε τόσο ψηλά!) overrated.

Αυτό έχει να κάνει με δύο πράγματα. Πρώτον, τον τεράστιο αντίκτυπο που είχε στο Marvel Universe , καθώς έθεσε, ουσιαστικά, τις βάσεις για όλα τα events που ακολούθησαν και δημιούργησε τις νέες “περσόνες” των αγαπημένων ηρώων, ενώ παράλληλα αποτέλεσε τόσο μεγάλο σημείο καμπής για τον κόσμο της εκδοτικής και την Ιστορία της, που υπήρξε και έμπνευση για μια από αυτές τις πανάκριβες superhero movies του MCU τις οποίες βλέπουν πολλοί περισσότεροι άνθρωποι από όσους διαβάζουν comics στις μέρες μας.

Δεύτερον, το γεγονός ότι ένα τόσο σκατόψυχο και προσβλητικό comic έχει ένα σκασμό πορωμένους fans, που είναι έτοιμοι, ενεργώντας ως “Marvel jihadists”, να σου πάρουν το κεφάλι (μεταφορικά, ευτυχώς, σε αντίθεση με τους κανονικούς τζιχαντιστές – δεν έχω ερευνήσει αν υπάρχει οποιοδήποτε overlap ανάμεσα στα δύο groups, αλλά ελπίζω πως όχι), αν τολμήσεις να προσβάλλεις “το υπερ-γαμάτο comic που τους άνοιξε νέους ορίζοντες και τους έκανε να δουν τους υπερήρωες με άλλα μάτια”. Οι περισσότεροι από αυτούς, βέβαια, είναι άνθρωποι γύρω στα 20 με 25, κάτι που σημαίνει πως μεγάλωσαν με το CIVIL WAR και comics σαν αυτό, και έμαθαν από αυτά τους υπερήρωες, οπότε, κατά μία έννοια, έχουν μια δικαιολογία. Ή τουλάχιστον, όσο μπορεί να έχει δικαιολογία και ο φανατικός Μουσουλμάνος που θέλει να με σφάξει, επειδή μεγάλωσε με το Κοράνι και έμαθε να “μισεί τους άπιστους”.

Για τους άλλους, που είναι στα 30+, ή ακόμη και της δικής μου γενιάς (ενδεχομένως και λίγο μεγαλύτεροι), και έχουν θετική άποψη για αυτό το βδέλυγμα, πραγματικά δεν ξέρω τι να πω. Εύχομαι ο θεός (ή ο αλλάχ, ή ο Jack Kirby) να τους συγχωρέσει, αν δεν καταφέρει, τελικά, να τους δείξει τα σφάλματα των επιλογών τους…