Best Of 2018

Δέκα συντάκτες. Δέκα κοινές κατηγορίες, συν μια έξτρα κατηγορία ελεύθερη στην επιλογή του κάθε συντάκτη!
Για άλλη μια φορά, 10 εκλεκτοί συντάκτες του Comicdom καταθέτουν τις απόψεις τους για τη χρονιά που πέρασε. Ποιά ήταν, κατά τη γνώμη τους, τα γεγονότα που σημάδεψαν τα comics, ποιά το κρυμένα διαμάντια, ποιές οι μεγάλες εκπλήξεις και ποιές οι απογοητεύσεις;

Αντώνης Αντωνιάδης

1. Κατηγορία – Αυτό για το οποίο θα θυμάμαι περισσότερο το 2018: Το 2018 ήταν η χρονιά που μας άφησαν ο Steve Ditko και ο Stan Lee, δύο διαμετρικά αντίθετοι άνθρωποι, που μας χάρισαν μερικά αξεπέραστα comics και κάποιους χαρακτήρες που συνδέθηκαν όσο λίγοι με τη σύγχρονη pop κουλτούρα. Αν και μεγάλοι ηλικιακά, η απώλεια τους παραμένει σημαντική. Παράλληλα, το 2018 θα μείνει στην ιστορία σαν τη χρονιά που η κοινωνική πόλωση χτύπησε κόκκινο και στους κύκλους της βιομηχανίας των comics, σε μια διαμάχη που αν δεν είσαι SJW, θεωρείσαι ακροδεξιός φασίστας και αντίστροφα. Κατά τα άλλα, τα comics, ως προϊόν, κινήθηκαν σε σχετικά αξιοπρεπή επίπεδα, χωρίς φέτος να υπάρξουν αυτά τα 1-2 comics που όλοι θεώρησαν αριστουργήματα. Στην τελική, βέβαια, αυτό μπορεί να είναι και κάτι καλό.

2. Κατηγορία – Ενοχη απόλαυση: Donny Cates! Μπορεί όλα τα comics που γράφει να μην είναι το ίδιο καλά, αλλά είναι πιθανώς ο μοναδικός συγγραφέας αυτή τη στιγμή στη Marvel, που σκέφτεται “out of the box”. Σε καμία περίπτωση δεν γράφει αριστουργήματα, αλλά τα THANOS, VENOM και COSMIC GHOST RIDER είναι, το λιγότερο, διασκεδαστικά. Προσθέτουμε στην εξίσωση και μερικούς αξιοπρεπέστατους σχεδιαστές και το πράγμα απογειώνεται.

3. Κατηγορία – Blast from the past: Εμβαθύνοντας λίγο στις δουλειές του συμπαθέστατου, παρά τα όσα λένε μερικοί, κυρίου Crumb, συνειδητοποίησα πόσο σπουδαία και επιδραστικά υπήρξαν τα ZAP COMIX. Μια σειρά με πραγματικές καινοτομίες, που έδωσε βήμα σε μια νέα γενιά δημιουργών να εκφραστεί, και παραμένει σημείο αναφοράς μέχρι σήμερα. Παράλληλα, φέτος έβαλα κάτω όλα τα τεύχη του USAGI YOJIMBO, τα οποία είχα διαβάσει αποσπασματικά. Αριστούργημα με όλη την έννοια του όρου και μια σειρά που αξίζει να έχουν διαβάσει όλοι όσοι αγαπάνε τα comics.

4. Κατηγορία – Μου ήρθε από εκεί που δεν το περίμενα: Σίγουρα και με διαφορά το HAWKMAN. Μια φανταστική σειρά που ξεκίνησα να διαβάζω με σχετικά χαμηλές προσδοκίες και πιθανότατα αποτελεί, τελικά, το κορυφαίο superhero comic του 2018.

5. Κατηγορία – Φιλότιμη προσπάθεια: Οι περιπέτειες του αθάνατου Hulk μάλλον είναι το καλύτερο comic που βγάζει αυτή τη στιγμή η Marvel. Βέβαια, για τους περισσότερους, ορθώς, αυτό δεν λέει και πολλά. Όπως και να έχει, το IMMORTAL HULK είναι μια σταθερή και τίμια σειρά που χωρίς να με έχει ξετρελάνει, καταφέρνει να με κάνει να επιστρέφω πάντα για το επόμενο τεύχος.

6. Κατηγορία – Το περίμενα πώς και πώς και ήταν όσο καλό πίστευα: Ε, εντάξει, μην κοροϊδευόμαστε. Αν περίμενα με μεγαλύτερη ανυπομονησία κάτι μέσα στο 2018 σίγουρα ήταν το reboot του GREEN LANTERN, από τους Grant Morrison και Liam Sharp. Και προς το παρόν, νιώθω απολύτως δικαιωμένος. Τώρα το πως θα εξελιχθεί η σειρά και αν θα καταφέρει να κρατήσει το ενδιαφέρον μου, είναι μια άλλη ιστορία, για την οποία θα μιλήσουμε σίγουρα μέσα στο 2019.

7. Κατηγορία – Χάρμα οφθαλμών: Το THE SEEDS των Ann Nocenti και David Aja. Το σενάριο δεν με έχει πείσει ακόμη 100%, όμως σχεδιαστικά, όπως αναμενόταν, είναι απλά καταπληκτικό.

8. Κατηγορία – Αξίζει να το μάθεις: Τα είπαμε και πέρυσι για το EXTREMITY. Θα το πω και φέτος, μιας και ολοκληρώθηκε μέσα στο 2018, αφού αποτελεί μια από τις καλύτερες σειρές που κυκλοφόρησαν από την Image τα τελευταία χρόνια. Επίσης, το HAWKMAN, παιδιά! Να το τσεκάρετε και να το αγοράζετε, γιατί πολύ φοβάμαι ότι αν δεν κάνει πωλήσεις, είναι πολύ πιθανό να ακυρωθεί και είναι κρίμα…

9. Κατηγορία – Απογοήτευση της χρονιάς: Από εδώ, τέτοια εποχή πέρυσι και πρόπερσι, έλεγα πόσο ενθουσιασμένος είμαι με τις δουλειές του Tom King. Δυστυχώς, το 2018, ο συγγραφέας έδειξε ότι έχει αρχίσει να κουράζεται, με το BATMAN να κάνει “κοιλιά”, το MR.MIRACLE να ενθουσιάζει παραδόξως αρκετό κόσμο, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι παρά μια μετριότητα, και το HEROES IN CRISIS να αποτελεί με διαφορά ό,τι πιο εκνευριστικό διάβασα μέσα στη χρονιά. Απογοήτευση δεν λες τίποτα.

10. Κατηγορία – Highlight της χρονιάς: Τα X-MEN: GRAND DESIGN, ένα πολύ ενδιαφέρον καλλιτεχνικό εγχείρημα, που αποτελεί πραγματικό στολίδι για κάθε συλλογή. Ο Ed Piskor δημιούργησε το comic που, κυρίως λόγω της αγάπης μου για τους X-Men, απόλαυσα περισσότερο μέσα στο 2018.

11. Κατηγορία – Rant of the year: Δεν θα μπορούσα να μην γράψω δυο λόγια για την ακατανόητη κίνηση της DC να δώσει τα συγγραφικά ηνία των comics του Superman στον Brian Michael Bendis. Αυτή είναι, για μένα, με διαφορά, η πιο ανόητη ιδέα της χρονιάς, η οποία, όπως αναμενόταν, κατέστρεψε το Rebirth status quo του χαρακτήρα, το οποίο αγαπήθηκε από τους αναγνώστες, και οδήγησε τον Superman σε μια δίνη μέτριων ιστοριών και κακού characterization, από την οποία ελπίζω να τον δούμε να ξεφεύγει μέσα στο 2019.

Γιάννης Δημόπουλος

1. Κατηγορία – Αυτό για το οποίο θα θυμάμαι περισσότερο το 2018: Για το γεγονός ότι, στη χρονιά που πέρασε, το ενδιαφέρον μου για comics από DC (για Marvel δεν το συζητάω καν) έφτασε σε all-time low, αγοράζοντας πλέον μόνο δύο τίτλους της, MISTER MIRACLE και DOOMSDAY CLOCK.

2. Κατηγορία – Ενοχη απόλαυση: Οι φιγούρες χαρακτήρων του MCU από την Hot Toys.

3. Κατηγορία – Blast from the past & 4. Κατηγορία – Μου ήρθε από εκεί που δεν το περίμενα: FULLMETAL ALCHEMIST. Η επανέκδοση του έργου της Hiromu Arakawa σε Fullmetal Edition, είναι πρώτης τάξεως ευκαιρία να γνωρίσει κανείς το δημοφιλές manga.

5. Κατηγορία – Φιλότιμη προσπάθεια: SPIDER-MAN: INTO THE SPIDER-VERSE. Καλή δουλειά, με μεράκι, αλλά όχι και η καλύτερη ταινία Spider-Man, όπως ακούγεται.

6. Κατηγορία – Το περίμενα πώς και πώς και ήταν όσο καλό πίστευα: AVENGERS: INFINITY WAR. ‘Nuff said!

7. Κατηγορία – Χάρμα οφθαλμών & 8. Κατηγορία – Αξίζει να το μάθεις: THE MERCENARY του Vicente Segrelles. Η ιστορία είναι OK, αλλά το γεγονός ότι κάθε σελίδα είναι μια ελαιογραφία, κάνει τη δουλειά του Segrelles άξια αγοράς μόνο και μόνο για να χαζεύεις την εικονογράφηση!

9. Κατηγορία – Απογοήτευση της χρονιάς: DARK NIGHTS: METAL. Στην περσινή αντίστοιχη λίστα το είχα στην κατηγορία “Φιλότιμη προσπάθεια”, αλλά η συνέχειά του ήταν απογοητευτική. Ό,τι χειρότερο βρίσκεται στη συλλογή μου αυτή τη στιγμή!

10. Κατηγορία – Highlight της χρονιάς: Το ότι “γνωρίστηκα” καλύτερα με τον Hellboy.

11. Κατηγορία – Δεν έγινε το 2018 και πρέπει να γίνει το 2019: Να δω την τρίτη σεζόν του ATTACK ON TITAN!

Ορέστης Καρέλης

1. Κατηγορία – Αυτό για το οποίο θα θυμάμαι περισσότερο το 2018: Ο θάνατος του Stan Lee, σε μία χρονιά γεμάτη θανάτους αγαπημένων προσώπων…

2. Κατηγορία – Ενοχη απόλαυση: Το ολόφρεσκο TRANSFORMERS: CYBERVERSE!!!

3.Κατηγορία – Blast from the past: THE COMPLETE FUTURE SHOCKS VOL. 1. Απλά.

4. Κατηγορία – Μου ήρθε από εκεί που δεν το περίμενα: Το CLARA, των Christophe Lemoine & Cécile! Απίστευτο bd! Από animation, το GOLDEN KAMUY!

5. Κατηγορία – Φιλότιμη προσπάθεια: Ο ΑΣΤΕΡΙΞ ΚΑΙ Ο ΥΠΕΡΙΤΑΛΙΚΟΣ. Διότι ακόμα να διαβάσω κάτι πραγματικά δυνατό από τους επιγόνους των ιερών τεράτων της Γαλλοβελγικής σκηνής…

6. Κατηγορία – Το περίμενα πως και πως και ηταν όσο καλό πίστευα: Το τέλος της 13χρονης πορείας των TRANSFORMERS στην IDW. Lost Light crew & Wreckers, δεν ξεχνώ… Wreck & Rule!!! Από animation, το τέλος του VOLTRON!

7. Κατηγορία – Χάρμα οφθαλμών: Από animation, μακράν το INCREDIBLES 2! Και ακολουθεί από πίσω, σε απόσταση αναπνοής, το δεύτερο WRECK-IT RALPH, ενώ δυστυχώς το SPIDER-MAN δεν το βρήκα σε καμία αίθουσα με υπότιτλους για να το δω. Από comics, θα ξεχωρίσω μονάχα το ΣΤΑ ΒΑΘΙΑ ΡΕΜΑΤΑ, της Δήμητρας Νικολαΐδη.

8. Κατηγορία – Αξίζει να το μάθεις: Το THE EPIC OF GILGAMESH, του Kevin H. Dixon!

9. Κατηγορία – Απογοήτευση της χρονιάς: Το BATMAN: DAMNED και δεκάδες ακόμα… Παιδιά, δεν ήταν καλή χρονιά το 2018 για τα comics Κοιτάζω το Goodreads μου και συνειδητοποιώ το γιατί ξανα-ξεκίνησα να διαβάζω και βιβλία φέτος, μετά από χρόνια…

10. Κατηγορία – Highlight της χρονιάς: AVENGERS: INFINITY WAR. Nuff said.

11. Κατηγορία – Να καεί στο πυρ το εξώτερον!: Από ταινίες, μακράν το VENOM, μία από τις χειρότερες μεταφορές από comics όλων των εποχών. Μαζί του θα βάλω και το BATMAN: NINJA, από animation. Από comics, φέτος, απλούστατα, η πλειοψηφία πλέει ανέμελα σε έναν στάσιμο ωκεανό μετριότητας και αδιαφορίας.

Αριστείδης Κώτσης

1. Κατηγορία – Αυτό για το οποίο θα θυμάμαι περισσότερο το 2018: Είχαμε πολύ μεγάλες απώλειες στο χώρο των comics το 2018. Μπορεί να μην ήταν η πιο κοντινή, ή αυτή του του σημαντικότερου δημιουργού που χάθηκε στο ’18 (Steve Ditko), ούτε καν αυτή που έπαιξε περισσότερο στα Media (Stan Lee), εν τούτοις ο Carlos Ezquerra έφτιαξε κάποιες εικόνες που διαμόρφωσαν το ποιος είμαι, τις οποίες και θα κουβαλάω μαζί μου όσο ζω. Η δουλειά του και η παρουσία του αποτελούσε συνεχή σταθερά σε ολόκληρη τη ζωή μου.

2. Κατηγορία – Ενοχη απόλαυση: Οι τίτλοι Marvel που διαβάζω. Οί συντροφοι στο Comicdom συνεχίζουν να μιλάνε για την κατάντια της Marvel, εγώ όμως διαβάζω περισσότερους από όσους έχω διαβάσει την τελευταία δεκαετία. Η γραφή του Saladin Ahmed μου αρέσει πολύ, το IMMORTAL HULK είναι φρέσκο, ωραίο και τρομακτικό και μάλλον ό,τι καλύτερο βγάζει η Marvel. Η πιο ένοχη, όμως, από τις ένοχες απολαύσεις, είναι το νέο AMAZING SPIDER-MAN. Θυμίζει λίγο Marvel των 90s και παρότι πληρώνω ένα σκασμό λεφτά (λόγω double shipping), δεν έχω καμιά διάθεση να το σταματήσω.

3. Κατηγορία – Blast from the past: To Νέο ΜΠΛΕΚ. Όσο και αν αμφισβητούσα τον λόγο ύπαρξής του και ρωτούσα σε ποιον, τελικά, να απευθύνεται, το πάθος και η αγάπη που βγάζει με έχει συγκινησει και κερδίσει. Χορταστικό, πανέμορφο και πολυσυλεκτικό, με υπέροχο χαρτί, που αποτυπώνει τέλεια τα χρώματα, και πολύ ενδιαφέρουσες επιλογές. Οι όποιες ενστάσεις μου παρακάμφθηκαν και πλέον δηλώνω φανατικός οπαδός!

4. Κατηγορία – Μου ήρθε από εκεί που δεν το περίμενα: Και κακώς δεν το περίμενα. Χρόνια τώρα, ο Δημήτρης Σακαρίδης ωρύεται για το πόσο καλός είναι ο Noah Van Sciver, αλλά για κάποιον λόγο θεωρούσα ότι δεν είναι για μένα. Το καλοκαίρι, όμως, έπιασα να διαβάσω ένα από τα πρώτα του comics, που έμενε αδιάβαστο για πολλά χρόνια στα χέρια μου, και εντυπωσιάστηκα. Το BLAMMO #10 είναι απλά το τελευταίο από τα κορυφαία comics που έκανε. Και όπως είπε και ο Δημήτρης “Και το FIELDER του Huizenga είναι αριστούργημα, αλλά το BLAMMΟ διαβάζεται και πολύ εύκολα”.

5. Κατηγορία – Φιλότιμη προσπάθεια: Η επάνοδος της AdHouse με comics όπως το VIEWOTRON και το LIVE/WORK. Αν προσθέσει κανείς και τo YOUNG FRANCES, που συγκεντρώνει τεύχη του POPE HATS, πρόκειται για μια εξαιρετική και ελπιδοφόρα απόπειρα να ξανακερδίσει η Adhouse το status της ως μια από τις κορυφαίες (και η αγαπημένη μου από τις) μικρές εκδοτικές των ΗΠΑ.

6. Κατηγορία – Το περίμενα πώς και πώς και ήταν όσο καλό πίστευα: Η παρουσία του Roger Langridge στο Comicdom Con Athens! Πώς είναι να συναντάς και να περνάς χρόνο με έναν από τους πιο αγαπημένους σου δημιουργούς; Και πώς είναι όταν αυτός είναι τόσο ωραίος άνθρωπος όσο θα μπορούσες να ελπίσεις; Άσε που έβγαλε και ένα πολύ ωραίο τεύχος του ZOOT μέσα στη χρονιά!

7. Κατηγορία – Χάρμα οφθαλμών: To Instagram μου! Είναι ο καλύτερος τόπος για να γεμίσουν τα μάτια σου με πανέμορφες εικόνες. Και όχι μόνο από τους “πρωτοκλασσάτους” δημιουργούς, όπως η Dani Strips, o Κιουτσιούκης, ή ο Tasmar. Αυτό που πραγματικά με τρελαίνει, είναι να βλέπω νεες εικόνες από ανερχόμενους, όπως η Ευγενία Βερελη, η Δάφνη Κεσκινίδου, η Darina Miroshnichenko (που έκανε το αγαπημένο μου ελληνικό comic για το 2018), ο KLiMiS, η Ειρήνη Σκούρα, η Νάσια Decomposed, ο Νίκος Σκαμάγκας, o Aldo Shabani, ο Mike El Issa…

8. Κατηγορία – Αξίζει να το μάθεις: Δεν ξέρω ποιος ενδιαφέρεται για podcasts, αλλά το Comics Alternative είναι νομίζω το κορυφαίο από όσα έχω ακούσει. Με έχει συνοδέψει για πάρα πολλές ώρες. Εξαιρετικές συζητήσεις, με αφορμή κάθε είδους comic, και μια ευκαιρία για να γνωρίσεις πολλές νέες δουλειές και δημιουγρούς που ξεφέυγουν από τα φώτα της δημοσιότητας. Αν κάποιος είναι να “δοκιμάσει” μόνο μια από τις προτάσεις μου, αυτή εδώ είναι αυτή που θα του πρότεινα.

9. Κατηγορία – Απογοήτευση της χρονιάς: Το FANTASTIC FOUR. Είπαμε, ήμουν πολύ θετικός στο να διαβάζω Marvel Comics φέτος, αλλά το FANTASTIC FOUR δοκίμασε τις αντοχές μου. Δεν νομίζω να έχω παραιτηθεί ξανά τόσο γρήγορα από ongoing τίτλο.

10. Κατηγορία – Highlight της χρονιάς: Σε μια χρονιά που αγόρασα πολλά περισσότερα comics από όσα τελικά μπορούσα, δεν μετανιώνω καθόλου για δυο παραγγελίες από μικρούς διεθνείς publishers. Το κουτί (Shortbox #9) που παρήγγειλα από την Shortbox και η συνδρομή που έκανα στην Kus!, είχαν ως αποτέλεσμα να διαβάσω κάποια από τα πιο ενδιαφέροντα comics της χρονιάς.

11. Κατηγορία – Και άλλες 10 επιλογές (επειδή οι 10 δεν μου φτάσανε): 2000ΑD (κυρίως για το φοβερό artwork), DEAD DEAD DEMONS DEDEDEDESTRUCTION (best manga), η Anna Haifisch (σπουδαία comic artist και φοβερός τύπος), o Dan Abnett (ίσως ο πιο αξιόπιστος comic writer), το JUDGE DREDD MEGAZINE (400 τεύχη), ο Tom King (για τις στιγμές που μας χαρίζει, όχι για τις ιστορίες του), ο ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ (δυνατή και απρόσμενη δουλειά, από τα καλύτερα πράγματα που διάβασα και που συνεχίζω να σκέφτομαι αρκετό καιρό αφού το έκλεισα), το ΕΧΕΙΣ ΠΕΘΑΝΕΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ (love letter στον Τσούκη), το NOW (γιατί είναι μια δυνατή ανθολογία που φωνάζει παρών), ο Garth Ennis στην Aftershock (JIMMY’S BASTARDS και A WALK THROUGH HELL).

Μαρίνος Λούρος

1. Κατηγορία – Αυτό για το οποίο θα θυμάμαι περισσότερο το 2018: Stan “The Man” Lee is no more… ‘Νuff said! Κατά τα άλλα, μιλάμε για την πλέον φτωχή χρονιά σε επίπεδο ενδιαφέροντος. Α, και ο Bendis πήγε στη DC… και “χάσαμε” και τoν Ditko, αλλά ο Ditko δεν μου άρεσε ποτέ. (There, I said it!)

2. Κατηγορία – Ενοχη απόλαυση: LADY MECHANIKA (Benitez Productions). Αυτό που ξεκίνησε ως ένα πολύ δυνατό steampunk, έχει καταντήσει μια σειρά από ανούσια limited series. Κι όμως, συνεχίζω να διαβάζω. Και θα συνεχίσω…

3. Κατηγορία – Blast from the past: Είτε το πιστεύετε είτε όχι, μέχρι πρόσφατα είχα διαβάσει ελάχιστα Asterix! Φέτος, τα έχω πάρει με τη σειρά, ανακαλύπτοντας την ιδιοφυία του comic. Δυστυχώς, όμως, οι ιστορίες του Goscinny τελειώνουν σε λίγο…

4. Κατηγορία – Μου ήρθε από εκεί που δεν το περίμενα: SCARLET (DC). Μπορεί οι fans του Superman να βαρυγκωμούν για τον Bendis, όμως το SCARLET ήταν από τα λίγα καλά non-supernatural mainstream comics (το μόνο;). Στη Marvel βγήκαν δέκα τεύχη σε έξι χρόνια. Ευτυχώς, η μετακόμιση του Bendis αναβίωσε τη σειρά!

5. Κατηγορία – Φιλότιμη προσπάθεια: Εδώ θα ξεχωρίσω δύο προσπάθειες. Η πρώτη είναι το LUCY DREAMING (Boom! Studios). Φιλότιμη γιατί στα 4/5 του ήταν ένα ενδιαφέρον comic με ωραία cliffhangers. Κρίμα που η συνταγή δεν κράτησε μέχρι το τέλος! Επίσης, σε όλη τη διάρκειά του, το σχέδιο ήταν εκπληκτικό! Η δεύτερη προσπάθεια είναι η BARBARELLA (Dynamite Entertainment), η οποία όσο σαχλή (και ίσως λίγο σεξιστική) κι αν είναι, παραμένει ένα πραγματικά fun ανάγνωσμα.

6. Κατηγορία – Το περίμενα πώς και πώς και ήταν όσο καλό πίστευα: BLACK HAMMER (Dark Horse). Οτιδήποτε γράφει ο Lemire με τον τίτλο “BLACK HAMMER” είναι εγγύηση. Αυτό, τίποτ’ άλλο.

7. Κατηγορία – Χάρμα οφθαλμών: MONSTRESS (Image Comics). In Sana Takeda We Trust. Κάθε φορά που εκδίδεται δουλειά της, θα είναι η #1 artist της χρονιάς!

8. Κατηγορία – Αξίζει να το μάθεις: ARTIFACT ONE (Aspen Comics). Το πρώτο μου comic από την Aspen, ισορροπεί με δεξιοτεχνία πάνω σε κλισέ και καταφέρνει να δώσει μια φρέσκια ιστορία!

9. Κατηγορία – Απογοήτευση της χρονιάς: SANDMAN UNIVERSE (DC). Σε ποιόν δεν αρέσει ο Sandman (του Gaiman) και οι συν αυτόν; Με το relaunch, πήρα DREAMING και LUCIFER και τα παράτησα μέσα σε τρία τεύχη. Σίγουρα κάτι καινούργιο και αυτόνομο, σίγουρα ένα κουραστικό ανάγνωσμα.

10. Κατηγορία – Highlight της χρονιάς: Εδώ, θα ήθελα να αναφέρω το comic της χρονιάς. Αν και μόνο τρία από τα τέσσερα τεύχη του ανήκουν στο 2018, το JUDAS (Boom! Studios) είναι, κατ’ εμέ, αυτό που αξίζει τον τίτλο.

11. Κατηγορία – Ειδικές μνείες:
1) DCU/LOONEY TUNES CROSSOVER 2018: Πήγαν να επαναλάβουν την περσινή επιτυχία κι έσκασε στη μούρη τους, σαν πακέτο από την Acme.
2) OI ΝΥΦΕΣ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΥΛΑ (Jemma Press): Εκπληκτική προσπάθεια από Αβραάμ Κάουα και Γιάννη Ρουμπούλια! Περιμένουμε το κλείσιμο της τριλογίας!
3) Marvel: Πεθαμένη, ακόμα συνεχίζει. Σαν ζόμπι. Ειρωνικά, το MARVEL ZOMBIE one-shot που έβγαλε ήταν από τις πιο αξιοπρεπείς φετινές παραγωγές της.

Πάνος Παπαγεωργίου

1. Κατηγορία – Αυτό για το οποίο θα θυμάμαι περισσότερο το 2018: Έχω την αίσθηση ότι τα γεγονότα που σημάδεψαν τη χρονιά, σε σχέση με τα comics, δεν ήταν οι εκδόσεις ή οι ταινίες, αλλά οι θάνατοι του Steve Ditko και, κυρίως, του Stan “The Man” Lee. Οι αποχωρήσεις τους από τον κόσμο μας είναι ίσως και ο συμβολικός επίλογος του τέλους μιας εποχής για τα comics.

2. Κατηγορία – Ενοχη απόλαυση: Ξεκίνησε πολύ δυναμικά πριν χρόνια, κατάφερε να εδραιωθεί ως ένα από τα πιο ενδιαφέροντα comics, αλλά έχει αρχίσει να κουράζει. Προσωπικά, όμως, ίσως επειδή, για διάφορους λόγους, διαβάζω τα τεύχη όλα μαζί, συνεχίζω να απολαμβάνω το THE WICKED + THE DIVINE, παρότι διαγράφει μια σχετικά φθίνουσα πορεία.

3. Κατηγορία – Blast from the past: Ντροπή μου, αλλά ποτέ δεν είναι αργά! Δεν το είχα διαβάσει μέχρι φέτος και ενδεχομένως να μην το διάβαζα, αν δεν ήταν έντονες οι παροτρύνσεις των συναγωνιστών εδώ στο Comicdom. THE TOMB OF DRACULA! Εκπληκτικό σε κάθε επίπεδο και ιδιαίτερα εντυπωσιακό το λογοτεχνικό ύφος του Marv Wolfman.

4. Κατηγορία – Μου ήρθε από εκεί που δεν το περίμενα: Εκεί που χάζευα στα ίντερνετς, υπέπεσε στην αντίληψή μου, το πήρα και μου άρεσε. Το NEVERBΟΥ, των Shaun Simon και Tyler Jenkins, είναι η ιστορία του φανταστικού φίλου ενός παιδιού που δεν πρόλαβε να μεγαλώσει. Η απουσία του παιδιού αναγκάζει τον φανταστικό φίλο να καταφύγει στα ναρκωτικά, όχι για να ξεφύγει, αλλά για να παραμείνει στην πραγματικότητα. Η περιπέτειά του αυτή, δημιουργεί έναν κύκλο καταστάσεων, όπου πραγματικότητα, φαντασία και τέχνη εμπλέκονται. Το artwork πολύ ωραίο και εν γένει με ικανοποίησε πολύ η τυχαία μου αυτή ανακάλυψη.

5. Κατηγορία – Φιλότιμη προσπάθεια: Τα φεστιβάλ/συνέδρια comics στη χώρα μας. Σε μια δύσκολη περίοδο, κάποιοι άνθρωποι προσπαθούν να προβάλουν το μέσο στο κοινό. Τρία μεγάλα φεστιβάλ με ονομαστούς καλεσμένους και δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, μικρότερης έκτασης εκδηλώσεις, στήθηκαν και διεξήχθησαν το 2018, στην Ελλάδα. Σχεδόν κάθε γούστο και αισθητική καλύπτεται από τόσα events, άρα κάτι κινείται σε μια ενδιαφέρουσα και συναρπαστική κατεύθυνση.

6. Κατηγορία – Το περίμενα πώς και πώς και ήταν όσο καλό πίστευα: Δεν το είχα διαβάσει σε webcomic, οπότε όταν έμαθα ότι θα κυκλοφορήσει σε έντυπη μορφή, δεν έχασα χρόνο, το παρήγγειλα αμέσως. Τo BARRIER του Brian K. Vaughan, ήταν καλύτερο απ’ όσο πίστευα.

7. Κατηγορία – Χάρμα οφθαλμών: Όσες ενστάσεις και να έχει κανείς για το BATMAN: DAMNED, το artwork του Lee Bermejo είναι φανταστικό. Επίσης εντυπωσιακή εικονογράφηση στο ΚΑΛΕΣΜΑ ΤΟΥ ΚΘΟΥΛΟΥ, που μέσα στη χρονιά κυκλοφόρησε και στα ελληνικά.

8. Κατηγορία – Αξίζει να το μάθεις: Η αυτοέκδοση ΓΙΑΧ ΜΙΑΣΜΑΤΑ των Aldo Shabani και GeMo. Εκδόθηκε το 2018, αναφέρεται στο 1980, πιθανότατα οι δημιουργοί να ήταν αγέννητοι τότε, αλλά το έργο τους είναι μια αυθεντική old school, underground δουλειά, που αξίζει της προσοχής σας. Ιστορία, σχέδιο και ποιότητα έκδοσης της δίνουν επάξια μια θέση στο προσωπικό μου best της χρονιάς. Περιμένω το δεύτερο τεύχος το 2019.

9. Κατηγορία – Απογοήτευση της χρονιάς: Το ΙNFINITE LOOP. Τα έχω πει, μην κουράζω. Πώς την πάτησα έτσι, ρε παιδί μου.

10. Κατηγορία – Highlight της χρονιάς: Νομίζω ότι το φετινό Top 100 του Comicdom είναι κάτι που έκλεψε την παράσταση στο 90′ της χρονιάς. Η διαδικασία προτάσεων προς ψήφιση, με το περιεχόμενο και τις διαφωνίες μεταξύ της ομάδας, η ψηφοφορία και η τελικά κατάταξη, αλλά και η δημοσίευση με τα επακόλουθά της (σχόλια στο FB, επιθέσεις, γέλια, κριτική, κατάρες κ.λπ.) ήταν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διαδικασία. Στην πραγματικότητα, το εν λόγω Top 100 είναι μια κίνηση αυτοκριτικής στην προσπάθεια να γίνουμε λίγο καλύτεροι αναγνώστες – μην ξεχνάμε ότι εμείς είμαστε οι αποδέκτες και έχουμε λόγο στο τι θέλουμε να διαβάζουμε.

11. Κατηγορία – Πολύς χαμός για το τίποτα: Ακολουθεί μια ενδεικτική απαρίθμηση comic-related θεμάτων που απασχόλησαν πολύ τις συζητήσεις και τη σχετική αρθρογραφία στο διαδίκτυο:
α) Οι γάμοι που δεν έγιναν παρά τις τυμπανοκρουσίες.
β) To πουλί του Batman στο BATMAN DAMNED.
γ) Η τελευταία ταινία των Avengers.
Πολύς ντόρος για θέματα που είτε απογοήτευσαν, είτε δεν άξιζε να ασχοληθούμε, είτε είναι καταδικασμένα να αυτοαναίρεθούν όταν πρέπει. Όλα, όμως, αποτελούν έκφραση ενός περίεργου marketing, που δεν βοηθά στη βελτίωση των comics. Την επόμενη φορά, προσπεράστε πιο γρήγορα τέτοιες χαζομάρες, πάμε παρακάτω σε κάτι που μπορεί να αξίζει τον κόπο.

Δημήτρης Σακαρίδης

1. Κατηγορία – Αυτό για το οποίο θα θυμάμαι περισσότερο το 2018: Comicsgate. Το “σκάνδαλο” που χώρισε, οριστικά και αμετάκλητα, τους comics fans & pros σε “SJWs/snowflakes/leftists” και “nazis/racists/misogynists” (γιατί, προφανώς, είναι αδιανόητο, αδύνατο και τουλάχιστον ανεπίτρεπτο κάποιος να μην ανήκει σε καμία από τις δύο κατηγορίες – άλλωστε στις μέρες μας το δόγμα που επικρατεί είναι το “αν δεν είσαι 100% μαζί μας, είσαι εχθρός!”), είναι αναμφισβήτητα αυτό που, κατ’ εμέ, σημάδεψε περισσότερο τη χρονιά που πέρασε.

Η ευκολία με την οποία ενήλικες και (συνήθως) μορφωμένοι άνθρωποι χρησιμοποιούν βαρύτατους χαρακτηρισμούς, για να στιγματίσουν αυτούς με τους οποίους διαφωνούν, και η άνεση με την οποία κάποιοι καλούν τον κόσμο σε μποϊκοτάζ και κοινωνικούς ή/και επαγγελματικούς αποκλεισμούς, απλά με ξεπερνάει. Θα ήθελα να μπορώ να το αγνοήσω, αλλά για διάφορους λόγους (που δεν είναι της παρούσης), λέω να μην το κάνω…

2. Κατηγορία – Ενοχη απόλαυση: Τίποτα. Δεν έχω ένοχες απολαύσεις. Νομίζω ότι, διανύοντας πλέον την πέμπτη δεκαετία της ζωής μου, είμαι σε θέση να απενοχοποιήσω όλα όσα μου αρέσουν και να μην αισθάνομαι την ανάγκη να απολογηθώ για κανένα από αυτά. Με καμία διάθεση pretentiousness ή ψευτο-φιλοσοφικής αναζήτησης/ενδοσκόπησης, τα προηγούμενα. Απλά γουστάρω αυτά που γουστάρω και δεν με νοιάζει ποιος συμφωνεί ή διαφωνεί μαζί μου.

(Από την άλλη, αν διαφωνείτε μαζί μου σχετικά με αυτά που σιχαίνομαι, εκεί μπορεί να έχουμε ένα αρκετά ζωηρό debate! Ωρίμασα, είπαμε, αλλά δεν είμαι και ο Γκάντι…)

3. Κατηγορία – Blast from the past: Τον τελευταίο χρόνο, διάβασα ελάχιστες (ΟΚ, λίγες… ΟΚ, πολύ λιγότερες από άλλες χρονιές) καινούργιες δουλειές, και ήμουν, γενικώς, σε ένα 80s-90 mood, ξαναδιαβάζοντας ή (σπανιότερα) ανακαλύπτοντας πααααααάρα πολλά comics από τις δύο αγαπημένες μου δεκαετίες. Ανάμεσα σε αυτά, υπάρχουν εκατοντάδες διαμάντια που περιμένουν να τα ανακαλύψετε ή να τα θυμηθείτε ξανά, αλλά επειδή τα περισσότερα μπορεί να είναι σχετικά πιο προφανή, θα αρκεστώ σε ένα που το θυμόμουν ως “(πολύ) καλό” και πραγματικά με εντυπωσίασε με το πόσο καλύτερο είναι τελικά! Τρεις λέξεις μόνο: Chuck. Dixon. Punisher.

4. Κατηγορία – Μου ήρθε από εκεί που δεν το περίμενα: Ο θάνατος του Steve Ditko. Ναι, προφανώς και δεν είναι πραγματική έκπληξη όταν μαθαίνεις πως πέθανε ένας άνθρωπος που κόντευε τα 90, αλλά ο Ditko είναι, μάλλον, ο αγαπημένος μου δημιουργός όλων των εποχών, οπότε το ότι δεν βρίσκεται πια ανάμεσά μας (παρ’ όλο που, κομιξικά, έχουν περάσει πολλά χρόνια από την τελευταία φορά που ήταν “ανάμεσά μας”), με τσάκισε.

5. Κατηγορία – Φιλότιμη προσπάθεια: DEADPOOL 2. Το sequel μιας από τις καλύτερες (και προσωπικά αγαπημένης) comic book movies των τελευταίων ετών, ήταν αναμφισβήτητα πολύ καλό, αλλά μετά από δύο θεάσεις, εμμένω στη θέση μου ότι υστερεί σημαντικά σε σχέση με την πρώτη ταινία. Πέρασα υπέροχα όταν το πρωτοείδα και το ξαναείδα ευχάριστα τη δεύτερη φορά, αλλά το πρώτο DEADPOOL σχεδόν με είχε κάνει να βγω στους δρόμους και να φωνάζω στον κόσμο πως πρέπει να πάει να το δει, κάτι που εδώ δεν έγινε, σε καμία περίπτωση.

Υπό αυτή την έννοια, μου θύμισε αρκετά το GHOSTBUSTERS 2 του 1989. Γαμάτο, αλλά χάνει σημαντικά από την άμεση και προφανή σύγκριση με το αριστουργηματικό πρώτο outing.

6. Κατηγορία – Το περίμενα πώς και πώς και ήταν όσο καλό πίστευα: Ο υπερ-τόμος AMERICAN COMIC BOOK CHRONICLES: THE 90S της TwoMorrows. Παρ’ όλο που έχω διαβάσει μόνο 20-25 σελίδες, είναι το καλύτερο πράγμα που έχει πέσει στα χέρια μου εδώ και πολύ καιρό και άξιζε 100% την αναμονή! Σίγουρα, έχει διαφορετική αξία για όσους από εμάς “ήμασταν εκεί”, αλλά νομίζω ότι ακόμη και ως απλό reference για κάποιον που δεν γνώρισε τα 90s “από κοντά”, η αξία του είναι ανεκτίμητη.

7. Κατηγορία – Χάρμα οφθαλμών: Το καινούργιο GREEN LANTERN. Έχοντας διαβάσει δύο τεύχη, δεν είμαι ακόμα 100% βέβαιος τι ακριβώς θέλει να πει ο φίλος μου ο Grant Morrison και σε καμία περίπτωση δεν έχω καταλήξει για το αν αυτά που διαβάζω μου αρέσουν (ή έστω, με ενδιαφέρουν) πραγματικά. Το artwork του Liam Sharp, όμως, είναι εξωπραγματικά καλό. Visual porn, με την καλή έννοια! (Υπάρχει και κακή;)

8. Κατηγορία – Αξίζει να το μάθεις: Το HAWKMAN της DC. Ένα από τα καλύτερα superhero comics αυτή τη στιγμή, με πρωταγωνιστή έναν ήρωα που έχει ταλαιπωρηθεί όσο λίγοι από τις διαρκείς αναταράξεις του continuity και τα αδιάκοπα reboots. Δοκιμάστε το, γιατί αξίζει πραγματικά!

9. Κατηγορία – Απογοήτευση της χρονιάς: Το HEROES IN CRISIS της DC. Seriously, what the fuck is this shit? Τελικά, δεν υπάρχει τίποτε χειρότερο από έναν συγγραφέα που πιστεύει το ίδιο του το hype και προσπαθεί συνεχώς να κάνει “σημαντικά πράγματα”. Ένα από τα ελάχιστα comics που, μετά από τρία τεύχη, πραγματικά νομίζω πως το μισώ για όλα όσα θέλει να πει και για όλα όσα πρεσβεύει.

10. Κατηγορία – Highlight της χρονιάς: Και πάλι, το AMERICAN COMIC BOOK CHRONICLES: THE 90S. Μπορεί να ακουστεί υπερβολή, αλλά αν έπρεπε να διαβάσω μόνο ένα comic, ή comic-related book, κατά 99% θα ήταν αυτό!

11. Κατηγορία – Ή εγώ είμαι τρελός, ή ο κόσμος τρελάθηκε: Η ταινία BLACK PANTHER. Σοβαρά, τώρα, αυτή είναι η καλύτερη υπερηρωική ταινία όλων των εποχών; Μου είναι αδύνατο να πιστέψω ότι αυτό το πομπώδες και αφόρητα βαρετό CGI κατασκεύασμα, με το κακογραμμένο σενάριο, τους cringe-worthy διαλόγους (το “Wakanda forever” είναι το νέο “mutant and proud”, αλλά αν με ρωτήσετε γιατί εκείνο το κοροϊδεύαμε ενώ εδώ απλά κάνουμε τα κορόιδα, δεν θα σας απαντήσω), τα εντελώς “in your face” μηνύματα (και “μηνύματα”) και τις μέτριες έως τραγικές ερμηνείες (πλην μίας – ο MBJ είναι άψογος όπως πάντα, παρ’ όλο που ο ρόλος του είναι λίγο κουκουρούκου), έκανε τόσο κόσμο να μουσκέψει το βρακάκι του!

Θέλοντας και μη, είναι σχεδόν αναπόφευκτο να οδηγηθεί κάποιος σε άλλα συμπεράσματα για να δικαιολογήσει την καθολική απόδοχή της ταινίας. Αλλά ούτε αυτά είναι της παρούσης…

Τόνια Στεφανάτου

1. Κατηγορία – Αυτό για το οποίο θα θυμάμαι περισσότερο το 2018: O θάνατος του Stan Lee, όσο κι αν περιμέναμε ότι κάποια στιγμή θα συμβεί, λόγω της προχωρημένης ηλικίας του θρύλου των comics, σίγουρα λύπησε πολλούς φανατικούς του Μέσου και του κολοσσού που λέγεται Marvel. Excelsior!

2. Κατηγορία – Ενοχη απόλαυση: H φρέσκια ομάδα των Τeen Titans στα comics και οι σούπερ σκοτεινοί Titans της τηλεόρασης. The kids are not alright… but I am so here for it!

3. Κατηγορία – Blast from the past: To INFINITY WAR μου θύμισε πόσο πιο απολαυστικό και ανώτερο της ταινίας ήταν το INFINITY GAUNTLET. Mηδενιστής Thanos > millennial ακτιβιστής Thanos.

4. Κατηγορία – Μου ήρθε από εκεί που δεν το περίμενα: CATWOMAN. Δεν είχα υψηλές προσδοκίες για τον συγκεκριμένο τίτλο και να που, ως τώρα, έχει αποδειχθεί ένας από τους καλύτερους της DC.

5. Κατηγορία – Φιλότιμη προσπάθεια: QUICKSILVER: NO SURRENDER. O Saladin Ahmed είναι ίσως ό,τι καλύτερο έχει αυτή τη στιγμή η Marvel στο δυναμικό της.

6. Κατηγορία – Το περίμενα πώς και πώς και ήταν όσο καλό πίστευα: Το LUCIFER της DC, μέχρι στιγμής, με έχει αφήσει πλήρως ικανοποιημένη.

7. Κατηγορία – Χάρμα οφθαλμών: JOOK JOINT της Ιmage. Ενδιαφέρον σχέδιο, αίμα, σεξ, δολοφονίες και ιστορία που σε κερδίζει.

8. Κατηγορία – Αξίζει να το μάθεις: SURVIVAL FETISH. Comic με έντονο το κοινωνικοπολιτικό στοιχείο και τα επίκαιρα μηνύματα, που διαδραματίζεται σε μια δυστοπική Χονολουλού. Αξίζει.

9. Κατηγορία – Απογοήτευση της χρονιάς: : Το run του Tom King στο BATMAN παρουσιάσε αρκετά προβλήματα στην εξέλιξή του, και ο χωρισμός του Bruce και της Selina δεν άρεσε. Παραμένει ένα καλό comic, αλλά όχι όσο καλό όσο θα μπορούσε (και θα έπρεπε) να είναι.

10. Κατηγορία – Highlight της χρονιάς: Το ΑCTION COMICS έφτασε τα 1000 τεύχη! 80 χρόνια Superman και συνεχίζουμε!

11. Κατηγορία – Το χάλι μαύρο που όλοι περιμέναμε: O Βendis γράφει άθλια comics για τον Superman, την ίδια στιγμή που ο Azzarello γράφει άθλια comics για τον Batman. Όλοι το ξέραμε, όλοι συνεχίζουμε να τα διαβάζουμε, ελπίζοντας ότι, κάποια στιγμή, θα βελτιωθούν.

Μυρτώ Τσελέντη

1. Κατηγορία – Αυτό για το οποίο θα θυμάμαι περισσότερο το 2018: DIDIDIDIDIVERSITY! Φέτος, οι αμερικανικές εκδόσεις manga ήταν οι πιο diverse των τελευταίων χρόνων. LGBTQ, horror, alternative, josei και άλλα είδη, που, μέχρι πρότινος, βλέπαμε με το σταγονόμετρο, είχαν την τιμητική τους και αυτό μόνο ευχάριστο είναι.

2. Κατηγορία – Ενοχη απόλαυση: Το GOLOSSEUM είναι το ανεκδιήγητο, τόσο-κακό-που-γίνεται-καλό, διαμαντάκι της χρονιάς. Είναι όσα περιμένεις από comic που έχει στο εξώφυλλο τον Πρόεδρο “Putinov” να αποκεφαλίζει με καρατιά μια τίγρη.

3. Κατηγορία – Blast from the past: Το 2018 ήταν για μένα η απόλυτη χρονιά “blast from the past” (a.k.a. “late to the party”) για τα “Δυτικά” comics αναγνώσματά μου, καθώς κατέβαλα έντονη προσπάθεια τόσο για να μειώσω το pile of shame μου, όσο και να καλύψω αναγνωστικά “κενά” μου. Ανακάλυψα (μετά από αγορά σε bazaar του Comicdom – να τα λέμε αυτά) πόσο μου αρέσει ο Matt Kindt, αλλά και γνώρισα και αγάπησα τους Luke Pearson (το EVERYTHING WE MISS με συγκλόνισε), Graham Annable, Andi Watson και Jon McNaught, μεταξύ άλλων. Με τόσο καλά παλαιότερα comics, ποιός ο λόγος να διαβάζουμε τα καινούργια;

4. Κατηγορία – Μου ήρθε από εκεί που δεν το περίμενα: THE DELIQUENT HOUSEWIFE! ήταν ένα τέλειο josei, που απομακρυνόταν από το στερεότυπο του “υπάλληλος γραφείου ψάχνει τον ιδανικό σύζυγο” και παρουσίαζε ένα άκρως διασκεδαστικό “πρώην αλήτισσα προσπαθεί να κρύψει το παρελθόν της και να γίνει η τέλεια σύζυγος”.

5. Κατηγορία – Φιλότιμη προσπάθεια: Δύο manga που ως στόχο έχουν την κατανόηση του “ξένου”. To MY BROTHER’S HUSBAND είναι μια πολύ γλυκιά ιστορία, που απευθύνεται όχι μόνο σε gay, αλλά κυρίως σε straight αναγνωστικό target group. Και όσοι γνωρίζουν τον Tagame από τις – χμμ… πικάντικες; αποκαλυπτικές; hot and heavy (pun intended); – ιστορίες που τον καθιέρωσαν, μπορούν να ανακαλύψουν πως οι εξαιρετικές σχεδιαστικές του ικανότητες λειτουργούν σε ένα πιο vanilla comics. Αντίστοιχα, το SATOKO AND NADA είναι η ιστορία των ομώνυμων φοιτητριών στην Αμερική όπου συγκατοικούν. Η μια προέρχεται από την Ιαπωνία και η σχέση της με την θρησκεία είναι πολύ χαλαρή, ενώ η άλλη από την Σαουδική Αραβία και είναι πιστή μουσουλμάνα.

6. Κατηγορία – Το περίμενα πώς και πώς και ήταν όσο καλό πίστευα: Οι ΝΥΦΕΣ ΤΟΥ ΔΡΑΚΟΥΛΑ των Κάουα και Ρουμπούλια είναι όντως ένα εξαιρετικό tribute/εμπλουτισμός της αγαπημένης μας ιστορίας (σε όποια εκδοχή της κι αν την προτιμάτε), που έγινε από το ιδανικότερο team, προκειμένου να σε αφήνει thirsty for more!

7. Κατηγορία – Χάρμα οφθαλμών: Η πρώτη επίσημη κυκλοφορία του cult favorite Shintaro Kago στην Αμερική, με το DEMENTIA 21, δικαίωσε προσδοκίες για παράνοια και αποδόμηση του Μέσου. Όχι από τα πιο ακραία έργα του (θεματικά, αφηγηματικά, ή εικονογραφικά), αλλά σίγουρα πολύ δυνατό, ειδικά στο οπτικό του κομμάτι. Και η έκδοση της Fantagraphics είναι υπέροχη.

8. Κατηγορία – Αξίζει να το μάθεις: Το TOKYO TARΑRΕBA GIRS ήταν μια τριχαριτωμένη ανάλαφρη έκπληξη, από την δημιουργό που μας έδωσε, τα προηγούμενα χρόνια, το επίσης ιδιαίτερα αξιόλογο PRINCESS JELLYFISH. Must read σε κάθε “μαύρη” στιγμή.

9. Κατηγορία – Απογοήτευση της χρονιάς: Αγαπημένη κατηγορία, με πλήθος υποψηφίων. Θα παρακάμψω το DISSOLVING CLASSROOM, που είδα να κυριαρχεί σε αυτή τη θέση στις αντίστοιχες λίστες. Όχι πως είναι αριστούργημα, αλλά είναι καλύτερο απ’ ότι το περιγράφουν, καθώς πρόκειται για ένα καθαρά σατιρικό έργο, που το χιούμορ του ενδεχομένως “χάνεται στη μετάφραση”. Και, μεταξύ μας, ο Junji Ito έχει δεκαετίες να κάνει κάτι *πραγματικά* καλό. Θα συνεχίσουμε να αγοράζουμε ό,τι δικό του βγαίνει; Προφανώς ναι.

Το δικό μου βραβείο πάει στο CLAUDINE και το πόσο μέτριο είναι, ενίοτε και προβληματικό. Έχει σίγουρα καλές προθέσεις, όπως και μερικά πολύ θετικά στοιχεία, αλλά φαίνεται η ηλικία του και το πώς έχει κακογεράσει. Ανυπομονώ κι εγώ να λυθεί το σύστριγγλο που έχει γίνει με το license του ROSE OF VERSAILLES, αλλά ας μην κοροϊδευόμαστε, το CLAUDINE ήταν ο φτωχός συγγενής.

10. Κατηγορία – Highlight της χρονιάς: Όσοι με ξέρετε, έστω και λίγο, δεν περιμένετε κάτι άλλο σε αυτή τη θέση πέρα από το DEAD DEAD DEMON’S DEDEDEDEDESTRUCTION, του Inio Asano. Τί αριστούργημα είναι αυτό; Πόσο κορυφαίος δημιουργός ο Asano; Αγάπη μόνο. Τα λόγια περιττεύουν, είναι ό,τι καλύτερο.

11. Κατηγορία – Η φοβία της χρονιάς: Όπως είπα στην αρχή, πολύ μεγάλο θεματικό εύρος στις φετινές κυκλοφορίες, εύρος το οποίο οφείλεται, εν μέρει, και στην εμφάνιση νέων εκδοτικών οίκων (Denpa, εσένα κοιτάω), την επιθετικότερη πολιτική που ξαφνικά ακολουθούν κάποιοι παλαιότεροι (*γκουχ* Seven Seas *γκουχ*) και στην επακόλουθη αύξηση των licenses και των κυκλοφοριών. Και όλα αυτά πολύ με χαροποιούν, αλλά δεν μπορώ να μην ανησυχώ, γιατί στο βάθος του μυαλού μου, αυτή η άνοδος θυμίζει περίεργα πολύ το bubble στα μέσα των ‘00s και ξέρουμε πόσο άσχημα έληξε αυτό.

Χρήστος Φανίτσιος

1. Κατηγορία – Αυτό για το οποίο θα θυμάμαι περισσότερο το 2018: Το 2018 ήταν μια χρονιά γεμάτη γάμους, ή τουλάχιστον προσκλήσεις σε γάμους. Και σχεδόν όλοι αυτοί οι χάρτινοι γάμοι ακυρώθηκαν την τελευταία στιγμή. Ο πολυαναμενομένος γάμος του Batman και της Catwoman, δεν έγινε ποτέ, παρά το γεγονός ότι, επί ένα χρόνο, ο Tom King έχτιζε κομμάτι-κομμάτι αυτόν τον γάμο. Δεν είναι τυχαίο ότι, από αυτό το σημείο και έπειτα, πολλοί αναφέρονται στον συγγραφέα ως “φούσκα”. Ο Colossus και η Kitty Pryde, επίσης, για μία ακόμη χρονιά, έμειναν στο ράφι, παρά τις αρχικές υποσχέσεις, με τη Rogue και τον Gambit, τελικά, να ανεβαίνουν τα σκαλιά της εκκλησίας. Η βιομηχανία πρέπει να σταματήσει να φοβάται τους υπερηρωικούς γάμους, που τους αναβάλλει, ή τους καταστρέφει (Bendis, για τον Superman χτυπά η καμπάνα) και να αφήσει τους χαρακτήρες να κάνουν οικογένεια και να αποκατασταθούν.

2. Κατηγορία – Ενοχη απόλαυση: THE WALKING DEAD. Ναι, είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι είναι από τους πιο υπερεκτιμημένους τίτλους όλων των εποχών, αλλά σπάνια, κατά καιρούς, πιάνω τον εαυτό μου να θέλει να διαβάσει ακατάπαυστα τεύχη, για να δει τι συμβαίνει με τους χαρακτήρες που έχω γνωρίσει από τη σειρά.

3. Κατηγορία – Blast from the past: Διάβασα πολλά παλιά comics φέτος, αλλά ένα το διάβασα δύο φορές και δεν έχω θέμα να το ξαναδιαβάσω. Και δεν είναι άλλο από το run του Bendis στο DAREDEVIL. Για το συγκεκριμένο comic, έχω ήδη μιλήσει και σε Comicdom Files και στο Top 100 Marvel Comics, οπότε δεν θα αναφερθώ ξανά στους λόγους που μου άρεσε. Αλλά μια σκηνή αναδύεται συνέχεια στις σκέψεις μου. Μια σκηνή μεταξύ Elektra και Daredevil, που θυμίζει αντίστοιχη στιγμή της προσωπικής μου ζωής, γυρνά συνέχεια στο μυαλό μου και για αυτόν τον λόγο, αυτό το comic, παρά την ηλικία του, φέτος με σημάδεψε ξανά.

4. Κατηγορία – Μου ήρθε από εκεί που δεν το περίμενα: Το LOGICOMIX. Ταιριάζει περισσότερο στην προηγούμενη κατηγορία, όμως μπήκε στη ζωή μου από το πουθενά. Περιπολούσα την πανεπιστημιακή Βιβλιοθήκη, για κάποιο σύγγραμμα που θα με έβγαζε από αναποδιές στα πειράματα μου, και τυχαία έπεσα πάνω στο μοναδικό comic της βιβλιοθήκης. Ε, το τελείωσα σε μια μέρα και το βρήκα εξαιρετικό, και προσωπικά θεωρώ ότι αδίκως μπήκε στο Top 10 των υπερτιμημένων comics.

5. Κατηγορία – Φιλότιμη προσπάθεια: Το SANDMAN UNIVERSE. Για χρόνια, συγγραφείς και σειρές δυσκολεύονταν στο να συνδυάσουν τον κόσμο του SΑNDMAN με το DC Universe. Με την εισαγωγή του νέου imprint, θεωρώ ότι βρέθηκε η συνταγή που έλειπε. Πολλοί τίτλοι για όλα τα γούστα, με επιλεγμένα creative teams. Ακόμη είναι νωρίς για να δηλώσουμε αν έχει ξεχωρίσει κάποιο συγκεκριμένο comic, αλλά παραμένω συγκρατημένα αισιόδοξος για το μέλλον του σύμπαντος αυτού.

6. Κατηγορία – Το περίμενα πώς και πώς και ήταν όσο καλό πίστευα: Το JUSTICE LEAGUE του Snyder το περίμενα με μεγάλη αγωνία. Το cast είναι ονειρικό, καθώς θυμίζει αυτό του JUSTICE LEAGUE: TAS, το οποίο πολλές φορές στο παρελθόν έχω εκθειάσει, ενώ το όνομα Snyder, σε οποιονδήποτε τίτλο, τον κάνει αυτομάτως must have. Είναι μια σειρά που με διασκεδάζει αφάνταστα, όμως θέλω να πιάσω τον Snyder και να του πω “τσίλαρε λίγο, αγόρι μου”. Προσπαθεί υπερβολικά πολύ και αυτό δημιουργεί ένα τεράστιο χάος, αλλά συνεχίζω να τον εμπιστεύομαι.

7. Κατηγορία – Χάρμα οφθαλμών: To σχέδιο του Gary Frank στο DOOMSDAY CLOCK. Άξιος διάδοχος του Dave Gibbons για τους χαρακτήρες του WATCHMEN.

8. Κατηγορία – Αξίζει να το μάθεις: Τα τελευταία χρόνια, ψάχνω με μεγάλη δίψα τον τίτλο του X-franchise που θα είναι ο εξαιρετικός τίτλος που θα επαναφέρει στην επιτυχία τους μεταλλαγμένους ήρωες. Ακόμη τον ψάχνω, αλλά μια σειρά μέσα στο 2018 μου άρεσε αρκετά. Αυτή ήταν το NEW MUTANTS: DEAD SOULS. Εξαιρετικά καλογραμμένη, με έναν συγγραφέα που καταλαβαίνει τη γλώσσα των συγκεκριμένων χαρακτήρων, ήταν η μοναδικη σειρά στην οποία δεν με ενόχλησε η χιπστερ αισθητική που ταλανίζει σταθερά την Marvel, τα τελευταία χρόνια. Στον συγκεκριμένο τίτλο, ταίριαζε γάντι.

9. Κατηγορία – Απογοήτευση της χρονιάς: Το X-franchise στο σύνολο του. Ενώ το X-MEN: RED άρχισε με τους καλύτερους οιωνούς και με μια προσπάθεια του συγγραφέα να παραλληλίσει διάφορα κοινωνικά φαινόμενα, όπως την αντιμετώπιση των προσφύγων από την Ε.Ε. και την αστυνομική ρατσιστική βία, σε αντίστοιχα φαινόμενα ενάντι των μεταλλαγμένων, τελικά η σειρά κατέληξε ένας solo ύμνος στη Jean Grey, και στην προσπάθεια λοβοτομής του σφαγέα Cassandra Nova σε έναν καλό άνθρωπο. Απαράδεκτο! Και παράλληλα, ανακοινώθηκε η επιστροφή του UNCANNY X-MEN. Ο αρχικός ενθουσιασμός αντικαταστάθηκε από απογοήτευση, όταν έμαθα το creative team και το premise του τίτλου. Και τελικά, πράγματι, η σειρά ήταν κάκιστη και οι ανακοινώσεις για το μέλλον του franchise ακόμη χειρότερες.

10. Κατηγορία – Highlight της χρονιάς: Ονόματα πάνε και έρχονται, ο Geoff Johns, όμως, σταθερός. Ο άνθρωπος αυτός αγαπάει την DC, αγαπάει τα comics, γι’ αυτό, σε κάθε δουλειά του, προσπαθεί να μείνει πιστός στην ιστορία του χαρακτήρα. Και το DOOMSDAY CLOCK είναι ένα εξαιρετικό δημιούργημα, αρκετά καλογραμμένο και προσεγμένο. Χαλάλι η αναμονή των δύο μηνών, αν κάθε τεύχος είναι σαν το #8 της σειράς.

11. Κατηγορία – Κάτι που μου έμεινε από το Top 100 Overrated Comics του Comicdom: Αρχικά, σκόπευα να εκμεταλλευτώ αυτή την κατηγορία για να κάνω diss στον Αντώνη, για μια ακόμη φορά, αλλά τελικά, προς τις τελευταίες μέρες, διάβασα μια φράση που με βάζει στο 2019 με μια καινούρια οπτική για τα comics. Όταν ο Δημήτρης ανέφερε για το CIVIL WAR, “Πολύ απλά, γράφουν τους υπερήρωες ως ‘σκατάνθρωπους’, επειδή οι ίδιοι δεν μπορούν να χωνέψουν ότι κάποιος μπορεί να είναι πιο ηθικός και πιο αγνός από αυτούς”, συνειδητοποίησα πόσο δίκιο έχει και πως τόσες ταινίες και comics, τα τελευταία χρόνια, έχουν καταστραφεί, επειδή oi δημιουργοί τους δεν μπορούν να συνειδητοποιήσουν αυτή τη μικρή λεπτομέρεια…