Shadowland

Ιστορία

Μια σπονδυλωτή ιστορία, αποτελούμενη από δέκα μικρότερες, οι οποίες όλες μαζί εξερευνούν την εξέλιξη των μεθόδων διασκέδασης και φαντασίας της ανθρωπότητας. Ξεκινώντας από το πλανόδιο τσίρκο, στα τέλη του 19ου Αιώνα, παρακολουθούμε τις παράξενες περιπέτειες του Al Ledicker, του πατέρα του, Dr. Ledicker, αλλά και μερικών ακόμα χαρακτήρων, πολύ ή λιγότερο παράξενων, που τυχαίνει να συνδέονται με τις παράδοξες και σουρεαλιστικές ιστορίες τους. Η αναδρομή συνεχίζεται στον κινηματογράφο των αρχών του 20ου Αιώνα, αλλά και στους μύθους του Μεσαίωνα, ενώ συχνά όλα αυτά τα μαθαίνουμε παρακολουθώντας εικόνες μέσα από ένα διαστημόπλοιο.

Οι μικροσκοπικοί εξωγήινοι παρατηρητές, που αντιλαμβάνονται τον χρόνο διαφορετικά, καταγράφουν την ανθρώπινη ιστορία, όπως την εισπράττουν μέσα από τις εξωφρενικές εξελίξεις της οικογένειας Ledicker. Ταυτόχρονα, εμβόλιμες αφηγήσεις, οι οποίες αποτελούν την ίδια στιγμή μέρος της κεντρικής ιστορίας, παρεμβάλλονται, ώστε σταδιακά να αποκαλυφθούν όλες οι πτυχές και οι προεκτάσεις του έργου, αλλά και να εξηγηθούν τα σημεία που εξ αρχής έχουν κάνει εντύπωση στον αναγνώστη.

Τι Μας Άρεσε

Χωρίς διάθεση να υπερβάλω, θεωρώ το έργω μεγαλοφυές. Από την κεντρική ιδέα, το στήσιμο της ιστορίας και την εξέλιξή της, μέχρι το φανταστικό artwork με τις εκατοντάδες λεπτομέρειες στο βάθος κάθε panel, το SHADOWLAND αποκαλύπτει τη μεγαλειώδη ικανότητα του Kim Deitch να δημιουργήσει ένα σύνθετο και πολύπλευρο έργο. Όπως ήδη αναφέρθηκε, η κεντρική ιδέα κινείται γύρω από τα ήθη διασκέδασης της ανθρωπότητας. Παρελαύνουν, λοιπόν, από μπροστά μας, οι μύθοι και τα παραμύθια του Μεσαίωνα, οι ταξιδιωτικές ιστορίες, το θέατρο, τα freak shows, τα τσίρκο, ο κινηματογράφος, οι περιπέτειες στο διάστημα, αλλά και τα ερωτικού περιεχομένου δημιουργήματα. Όλα αυτά εμπεριέχονται μέσα στην κεντρική ροή, τα subplots, ή καλύτερα τις εμβόλιμες ιστορίες.

Ο εγκιβωτισμός επεισοδίων φαινομενικά άσχετων με την κεντρική αφήγηση, συχνά δημιουργεί μια σύγχυση στον αναγνώστη, η οποία όμως ξεδιαλύνεται αμέσως παρακάτω, στα επόμενα κεφάλαια. Οι ιστορίες μέσα στις ιστορίες παίζουν έναν ξεχωριστό ρόλο. Μπορούν να σταθούν τόσο ως αυτοτελείς διηγήσεις, όμως, την ίδια στιγμή, γεμίζουν τα κενά ή λύνουν τις απορίες που, εσκεμμένα, δημιουργούνται στον αναγνώστη, από τις πρώτες σελίδες.

Συχνά, οι απορίες αυτές έχουν να κάνουν με τις λεπτομέρειες μέσα στα panels. Όπως ξετυλίγεται το κουβάρι της παρανοϊκής πλοκής του SHADOWLAND, αποκαλύπτεται η ιστορία στοιχείων που έχει παρατηρήσει ο αναγνώστης, μια ή και δυο ιστορίες πριν, σε κάποια σελίδα, και απ’ οτι φαίνεται, δεν ήταν εκεί μόνο για να αναδείξουν τις σχεδιαστικές ικανότητες του δημιουργού, ή απλά για να διακοσμήσουν ένα σημείο. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει πόσο μελετημένα στήθηκε και σχεδιάστηκε κάθε σελίδα, ώστε, όσο αφηρημένη και αν φαίνεται η σύνθεση με την πρώτη ματιά, στο τέλος, όλο το έργο να καθίσταται απόλυτα συμπαγές και ολοκληρωμένο.

Τέλος, αφού είπαμε για τις λεπτομέρειες των σχεδίων, δεν γίνεται να μην αναφερθούμε και στο σύνολο του artwork, το οποίο είναι από τα πιο καθαρά και ιδιαίτερα που θα συναντήσουμε στην underground σκηνή. Το στήσιμο, δε, κάθε σελίδας, αποτελεί μια ιδιαιτερότητα από μόνο του, ξεκινώντας ήδη από την πρώτη ιστορία του βιβλίου, όπου κάθε σελίδα είναι μια και μόνη εικόνα, μεταφραζόμενη, ωστόσο, σε πολλές χιλιάδες λέξεις.

Τι Μας Ενόχλησε

Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν κάποια λίγα σημεία όπου η σύνδεση των κεφαλαίων γίνεται κάπως αφηρημένη και εκεί μπορεί κανείς να χάσει το νήμα της διήγησης, αλλά και πάλι απλά ακολουθεί μια ξεχωριστή καλή ιστορία, που, ενδεχομένως, στη συνέχεια, να καταλάβει τον λόγο που είχε τεθεί στο σημείο εκείνο της ροής.

Συνολική Εκτίμηση

Σε κάποιο σημείο του βιβλίου, ο Deitch πιστώνει στην ανθρωπότητα το ιδιαίτερο χάρισμα της διάθεσης για ψυχαγωγία. Όχι όμως με την μορφή της εγωιστικής διάθεσης της προσωπικής διασκέδασης, αλλά εκείνης της ιδιαίτερης ικανότητας προσφοράς κάθε απόχρωσης συγκινήσεων, από τον εκάστοτε διασκεδαστή προς το κοινό του. Είμαστε, λοιπόν, το είδος που προσπαθεί να διασκεδάσει τα άλλα μέλη του είδους του και ο λόγος, σύμφωνα με το έργο, που οι εξωγήινοι αποφάσισαν να μας παρατηρήσουν. Τελικά, αυτή την κεντρική ιδέα το SHADOWLAND καταφέρνει όχι μόνο να την αναπτύξει και να την εξηγήσει, χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα, αλλά ταυτόχρονα να αποτελέσει το ίδιο το έργο, ένα άκρως ψυχαγωγικό δημιούργημα. Χαίρεται κανείς να το διαβάζει, για να χαθεί στον underground παραμυθένιο κόσμο του.

Παράλληλες Προτάσεις

Η εργογραφία του Kim Deitch, μεταξύ αυτών τα THE BOULEVARD OF BROKEN DREAMS, ALIAS THE CAT, και THE AMAZING, ENLIGHTENING AND ABSOLUTELY TRUE ADVENTURES OF KATHERINE WHALEY.

Εννοείται ότι, μαζί με το έργο του Deitch, αξίζει να εξετάσετε και τις δημιουργίες των άλλων μεγάλων της underground σκηνής, όπως των Robert Crumb (THE LIFE AND DEATH OF FRITZ THE CAT, MY TROUBLES WITH WOMEN), Gilbert Shelton (FABULOUS FURY FREAK BROTHERS, THE ADVENTURES OF FAT FREDDY’S CAT) και Dan Clowes (GHOST WORLD, ΕIGHTBALL).