They Called Us Enemy

Ντάλα κατακαλόκαιρο, η αγαπημένη Top Shelf έβγαλε κάτι πολυαναμενόμενο, αλλά και συνάμα απρόσμενο. Γιατί, ποιός θα περίμενε εικονογραφημένη την αυτοβιογραφία του George Takei, ο οποίος θα μας αποκάλυπτε τη γυμνή αλήθεια για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης εντός των Η.Π.Α., κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου;

O George Takei, ο οποίος έγινε γνωστός υποδυόμενος τον Hikaru Kato Sulu στην πρώτη σειρά STAR TREK, είναι εγγονός μεταναστών από την Ιαπωνία. Γεννήθηκε στο Los Angeles και οι γονείς του είχαν ένα τίμιο καθαριστήριο ρούχων. Ήταν ο πρωτότοκος και απέκτησε σύντομα άλλα δύο αδερφάκια, τον Henry και τη Nancy Reiko. Και τα τρία παιδιά γεννήθηκαν στο δεύτερο μισό των 30s. Τα Χριστούγεννα του 1941, όμως, η αυτοκρατορία της Ιαπωνίας κήρυξε πόλεμο στις μέχρι τότε αμέτοχες στον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο, Ηνωμένες Πολιτείες, μέσω της αιματηρής επίθεσης στο Pearl Harbor. Εν μία νυκτί, όλοι οι Ιάπωνες μετανάστες έγιναν “ο εχθρός”. Ξεκίνησαν ρατσιστικές επιθέσεις, ακολούθησε κοινωνικός αποκλεισμός και ο λαός ζητούσε να μπουν όλοι φυλακή, ως “μη απορροφήσιμοι” από την αμερικανική κοινωνία και ενδεχόμενοι κατάσκοποι, ή ακόμα και στρατός εισβολής. Κάτω από αυτή την πίεση, ο Πρόεδρος Franklin D. Roosevelt, στις 19 Φεβρουαρίου 1942, υπέγραψε την order 9066 (ίσως σε αυτή βασίστηκε και η διαβόητη order 66 στο STAR WARS), σύμφωνα με την οποία, όλοι οι Ιάπωνες μετανάστες θα πηγαίναν σε “ειδικά διαμορφωμένους χώρους”, μονάχα με όσα υπάρχοντα μπορούσαν να κουβαλήσουν.

Μετά από κατ’ ανάγκην ξεπουλήματα ολόκληρων περιουσιών και κόπων μιας ζωής, οι Ιάπωνες μπήκαν αρχικά σε λεωφορεία και αργότερα στα τρένα, και πηγαίναν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης σε ερημικές εκτάσεις των κεντρικών και νότιων Πολιτειών, όπου θα παρέμεναν για όλη τη διάρκεια του πολέμου, περνώντας από περαιτέρω αξιολογήσεις και εφόσον κρίνονταν πιο επικίνδυνοι για τη χώρα, τους μετακινούσαν σε πιο “σκληρά” στρατόπεδα. Δυστυχώς, ανάμεσά τους κρίθηκε επικίνδυνη και η οικογένεια του μικρού George. Δεν θα φανερώσω περισσότερα, καθώς η ζωή στα στρατόπεδα συγκέντρωσης αποτελεί το κύριο μέρος του ιδιαίτερου αυτού graphic novel, ενώ μας αφήνει με ένα πολύ διδακτικό aftermath, συγκρίνοντας τη σημερινή πραγματικότητα με την τότε, όσον αφορά στην αντιμετώπιση των μεταναστών. Των κακών ξένων και του ενδεχόμενου εχθρού, του επικίνδυνου “διαφορετικού”.

Το THEY CALLED US ENEMY είναι, αναμφισβήτητα, μία καλογραμμένη και καλοσχεδιασμένη ιστορία, με εμφανείς αλλά διακριτικές επιρροές από manga, κατάθεση ψυχής και δικαίωσης για τους 120.000 Ιαπωνοαμερικάνους, τους οποίους η Αμερική θεώρησε εχθρούς και, λίγο αργότερα, εν μέσω του πολέμου, τους ζήτησε να πολεμήσουν για λογαριασμό της, επιβεβαιώνοντας την πίστη τους σε αυτήν και όχι στην αυτοκρατορία, αποζημιώνοντάς τους, όμως, μόλις το 1988 από αυτή την εγκληματική αντιμετώπιση και δικαιώνοντάς τους το 2018. Πλέον, υπάρχει και μνημείο για αυτές τις ψυχές, που βασανίστηκαν σε απάνθρωπες συνθήκες, στο Rohwer του Arkansas, όπου ήταν και το πρώτο μεγάλο στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Θα κλείσω όπως κλείνει και το ίδιο το graphic novel, με μία παράθεση από ομιλία του Προέδρου Barack Obama, το 2015, στη μνήμη του Clementa C. Pinckney, θύματος του μακελείου στην εκκλησία του Charleston:

Clem understood that justice grows out of recognition of ourselves in each other. That my liberty depends on you being free, too. That history can’t be a sword to justify injustice. Or a shield against progress. It must be a manual for how to avoid repeating the mistakes of the past. How to break the cycle. A roadway for a better world. He knew that the path of grace involves an open mind, but more importantly an open heart.