Top 20 Writer/Artists

Harvey Kurtzman

Ο σπουδαίος ακαδημαϊκός των comics R.C. Harvey, στο μνημειώδες έργο του THE ART OF THE COMIC BOOK – AN AESTHETIC HISTORY (University Press of Mississippi, 1996), χαρακτήρισε τον Frank Miller ως ένα “κράμα Will Eisner και Harvey Kurtzman”. Και αν η επιρροή του τεράστιου “θείου Will” είναι εμφανής στο έργο του Miller (και όχι μόνο), η επιρροή του Kurtzman θέλει λίγο πιο προσεκτική ματιά για να γίνει κατανοητή.

Βλέπετε, μπορεί το layout του εμπνευστή και πρώτου editor του θρυλικού περιοδικού MAD και βασικού συντελεστή του ιστορικού (αντι)πολεμικού τίτλου της EC Comics, TWO-FISTED TALES, να μοιάζει πολύ straightforward και σχεδόν “πεζό” μπροστά στις περίεργες και πρωτοποριακές συνθέσεις του Eisner (και, κατ’ επέκταση, στο στήσιμο των σελίδων του Miller σε comics όπως το DAREDEVIL), αλλά υπάρχει ένα στοιχείο της δουλειάς του Kurtzman που επηρέασε δραματικά τον Miller, αλλά και πολλούς ακόμη δημιουργούς. Το αξεπέραστο timing του. Ο τρόπος, δηλαδή, με τον οποίο χειρίζεται τον χρόνο που περνάει από panel σε panel και το πως αυτά αλλάζουν μέγεθος, για να δημιουργήσει στον αναγνώστη την ψευδαίσθηση πως ο χρόνος περνάει αργά ή γρήγορα, ανάλογα με τις δραματικές ανάγκες της σκηνής.

Ο Kurtzman, μολονότι σπάνια ξέφευγε από το three-tier grid (τα panels της σελίδας είναι χωρισμένα σε τρεις ισομεγέθεις σειρές), κατόρθωνε, με το να “πειράζει” το πλάτος ή τον αριθμό των panels, να μικραίνει ή να μεγαλώνει τον χρόνο που περνούσε από το ένα στο άλλο, είτε για να προκαλέσει αγωνία, είτε για να δώσει στην αφήγηση χώρο να αναπνεύσει. Ακόμα και στις περιπτώσεις που διατηρούσε το ακόμα πιο αυστηρό 9-panel grid (γνωστό στους λιγότερο ψαγμένους κυρίως από το WATCHMEN των Moore/Gibbons), χρησιμοποιούσε ευφυέστατα τρικ, όπως επαναλαμβανόμενες εικόνες (συχνά με μικρές διαφοροποιήσεις), κοινή γωνία λήψης σε διαφορετικά θέματα, παρεμφερείς λεπτομέρειες που ενώνουν το ένα panel με το επόμενο (ένα λουλούδι σε ένα πεδίο μάχης “μεταφέρεται” στο επόμενο καρέ στο πέτο ενός νεαρού τον οποίο είχαμε δει πριν λίγο να πολεμάει – there’s your flashback!), έντονες εναλλαγές χρωμάτων (ο Kurtzman είχε πάντα input στο χρώμα των ιστοριών του), ή ακόμα και κενά panels. Πράγματα που στα comic books της δεκαετίας του ’50 έκαναν ελάχιστοι δημιουργοί και κανείς με την ίδια συχνότητα ή σταθερή επιτυχία.

Δυστυχώς, στις μέρες μας, ο Harvey Kurtzman δεν είναι πια τόσο γνωστός στον μέσο αναγνώστη comics, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες ιστορικών, αλλά και εκδοτών όπως η Fantagraphics, να φέρουν το έργο του στο προσκήνιο. Κάντε στον εαυτό σας τη χάρη να το ανακαλύψετε και να το μοιραστείτε. Δεν θα μετανιώσετε.