1922: Το Τέλος Ενός Ονείρου

Την άνοιξη του 2020, ο Θανάσης Πέτρου έβγαλε κάτι πολύ ιδιαίτερο. Την ιστορία των αντρών του Δ’ Σώματος, που πήγαν αιχμάλωτοι πολέμου στο Γκαίρλιτς, ανάμεσα στην αναμπουμπούλα του Εθνικού Διχασμού στον Πρώτο Παγκόσμιο. Ένα χρόνο αργότερα, μας δίνει την απίστευτα πιο δύσβατη ιστορία του Σμυρνιού Αμπατζή, ενός από τους πρωταγωνιστές του Γκαίρλιτς, ο οποίος συνέχισε τη θητεία του στο μέτωπο της Μικράς Ασίας.

Η Μικρασιατική εκστρατεία ήταν η θανατηφόρα απόφαση των Βασιλικών, που μετά την επιτυχία του Βενιζέλου με την Entente, οι οποίοι ήταν οι νικητές του Πρώτου Παγκοσμίου, ήθελαν να πάρουν την Άγκυρα, εισβάλλοντας στην καρδιά της μελλοντικής Τουρκίας. Έτσι, προέκυψε το ανατολικό μέτωπο, με φαντάρους ανθρώπους που πολεμούσαν μια δεκαετία, αν συνυπολογίσουμε και τους Βαλκανικούς, το οποίο άρχισε να διαλύεται κατά μήκος 500 χιλιομέτρων από τη Σμύρνη, στα βραχώδη εδάφη της Αλμυρής Ερήμου. Και όλα αυτά επειδή ο 12ος Κωνσταντίνος δεν μπορούσε να πάρει την Πόλη και έπρεπε κάπως να πραγματώσει το “Μεγάλο Όνειρο”. Τώρα ξέρετε γιατί ο υπότιτλος του άλμπουμ λέγεται το τέλος ενός ονείρου. Είναι ο οδυνηρός θάνατος της Μεγάλης Ιδέας, της Ελλάδας των δύο ηπείρων και των πέντε θαλασσών.

Η ιστορία του λόχου του Αμπατζή αρχίζει στο σημείο χωρίς επιστροφή. Βρισκόμαστε τον Αύγουστο του 1922, εν όψει της μάχης στον Σαγγάριο ποταμό. Τα εφόδια λιγοστά, το νερό ακριβοθώρητο, ο στρατός εξουθενωμένος. Μετά τη μικρή εισαγωγή, πάμε σε flashback που καταλαμβάνει δεκάδες σελίδες και βλέπουμε τι έχει προηγηθεί, καθώς και τις αγριότητες που έκανε ο στρατός εις βάρος χωριών με Τούρκους κατοίκους. Γνωρίζουμε τους υπόλοιπους πρωταγωνιστές του λόχου, τον Νικολάου που είναι ιστορικός και βοηθάει τον Αμπατζή να ξεχαστεί με ιστορικές αναδρομές στην αρχαιότητα, και τον εθνικιστή Μπόγια. Όσο προχωράει η ιστορία και χειροτερεύουν οι καταστάσεις, εκτυλίσσονται, μπροστά στα μάτια του αναγνώστη, ωμές πραγματικότητες εφάμιλλες του ζωικού βασιλείου. Όλα καταρρέουν σαν ένα ντόμινο από ψυχές, σε μια έρημο γεμάτη αίμα. Και με ένα τέλος που είναι ακόμα πιο σπαραξικάρδιο από την ίδια την ιστορία. Αν αναρωτιέστε τι συνέβη μετά, μπορείτε να διαβάσετε το ΑΪΒΑΛΙ του Soloup.

Σεναριακά, αλλά και σχεδιαστικά, το 1922 είναι πολύ πιο τολμηρό από τον προκάτοχό του. Δυναμικές γραμμές και μια πιο κινηματογραφική σκηνοθεσία, του προσφέρουν έναν αέρα που με κάνει, προσωπικά, να το κατατάσσω στα καλύτερα ελληνικά graphic novels όλων των εποχών. Εκατό σελίδες κορυφαίας ιστορικής αφήγησης, που θα ζήλευαν ξενόγλωσσοι εκδοτικοί οίκοι. Του αξίζουν πολλά βραβεία! Επίσης, αυτό το graphic novel είναι το δεύτερο πολύ δυνατό ιστορικό άλμπουμ που εκδίδει φέτος η εκδοτική Ίκαρος, μετά το έπος του Soloup, 21: Η ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΠΛΑΤΕΙΑΣ.

Το 1922 πραγματεύεται ένα δράμα που συνέβη όχι πολύ παλιά, στην εποχή των προ-παππούδων μας, γράφοντας κυριολεκτικά ιστορία, σε μαύρους καιρούς. Προτείνεται ανεπιφύλακτα σε όλο το αναγνωστικό κοινό άνω των 13, για να θυμούνται οι παλιοί αλλά και να μαθαίνουν οι καινούριοι, σε τι αδιανόητα όρια μας έχει οδηγήσει η εθνικιστική τρέλα, ιδιαίτερα εν όψει της μαύρης επετείου, του χρόνου.